Α. Συρίγος στο ΕΡΤnews Radio για συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν : Άρση του casus belli λόγω SAFE και η εμπλοκή για το καλώδιο, τα θέματα που πιθανόν θα τεθούν (audio)

«Η εκτίμησή μου είναι ότι ο πρωθυπουργός θα του θέσει δύο θέματα. Το ένα είναι η πρόθεση της Τουρκίας να συμμετάσχει στο πρόγραμμα SAFE, τα 150 δισεκατομμύρια ευρώ, όπου η Ελλάδα έχει πει ρητώς ότι δεν μπορεί μία χώρα η οποία απειλεί μία ευρωπαϊκή χώρα με πόλεμο, να μπει μέσα σε ένα ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα και έχει καλέσει την Τουρκία να άρει το casus belli. Και το δεύτερο θέμα είναι η εμπλοκή που έχει υπάρξει με την Τουρκία γύρω από το καλώδιο».

Αυτά είναι τα δύο βασικά ζητήματα που σύμφωνα με την άποψη του καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο και βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Άγγελου Συρίγου, θα τεθούν από τον Έλληνα Πρωθυπουργό στον Τούρκο Πρόεδρο στην προγραμματισμένη συνάντηση που θα έχουν στο περιθώριο της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Ερωτηθείς στοΕΡΤnews Radio 105,8και στην εκπομπή «Πρωινές Διαδρομές» με τον Βασίλη Αδαμόπουλο και την Μαρία Γεωργίου, εάν εκτιμά ότι θα είναι μια «δύσκολη» συνάντηση δεδομένου ενός πιο τεταμένου κλίματος το τελευταίο διάστημα, ο κ. Συρίγος σημείωσε ότι «κάθε φορά οι συναντήσεις μεταξύ της ανωτάτης ηγεσίας της Ελλάδος και Τουρκίας δεν είναι εύκολες. Από κει και πέρα δεν θεωρώ ότι η ένταση που υπάρχει είναι η μεγαλύτερη δυνατή ένταση».

Πάντως, τα ήρεμα νερά παραμένουν, σύμφωνα με τον ίδιο, «θεωρητικώς» καθώς επισήμανε «όλα αυτά έχουν ημερομηνία λήξεως από τη στιγμή που δεν λύνονται τα βασικά προβλήματα».

«Δηλαδή, τα ήρεμα νερά είναι μία κατάσταση η οποία θα υπάρχει όσο καιρό το θέλει η Ελλάδα και η Τουρκία, στην προκειμένη περίπτωση η Τουρκία, γιατί η Ελλάδα είναι υπέρ των ήρεμων νερών ούτως ή άλλως και όσο καιρό βολεύει τις δικές τους πολιτικές επιδιώξεις. Είναι σαφές ότι η Τουρκία αυτή τη στιγμή θέλει να μπει στο πρόγραμμα F-35 και θέλει να συμμετάσχει στο SAFE. Για αυτούς τους λόγους έχει κάθε έχει κάθε κίνητρο να μην θέλει να διαταράξει ιδιαίτερα την παρούσα κατάσταση πραγμάτων» ανέφερε.

Επιπλέον, σημείωσε ότι η Τουρκία ενοχλήθηκε πολύ με την εξέλιξη με τη Chevron. «Δεν υπάρχει αμφιβολία περί τούτου. Το Πίρι Ρέις βγαίνει λόγω της ενόχλησης τους για τη Chevron και επιπλέον η ενόχληση είναι διπλή γιατί προσπάθησαν να το εμποδίσουν, πιέζοντας την κυβέρνηση της ανατολικής Λιβύης να προχωρήσει σε κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου, το οποίο δεν έγινε ποτέ. Πίστευαν οι Τούρκοι ότι αν κύρωνε το τουρκολιβυκό μνημόνιο η κυβέρνηση της ανατολικής Λιβύης, σε συνδυασμό με το θόρυβο που έχει δημιουργήσει η ανατολική Λιβύη, θα τρόμαζε τη Chevron και δεν θα έμπαινε στη διαδικασία να συμμετάσχει στο διαγωνισμό. Απέτυχε σε αυτό το πράγμα και την έχει ενοχλήσει πάρα πολύ. Είναι σαφές αυτό» εξήγησε ο κ. Συρίγος.

Ως προς το κατά πόσο μπορεί να βαρύνει το κλίμα της συνάντησης η κινητικότητα των τελευταίων ημερών στο Αιγαίο, ο κ. Συρίγος εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν θα το επηρεάσει ιδιαιτέρως, διότι οι κινήσεις έχουν εξαιρετικό συμβολισμό, αλλά είναι πολύ προσεκτικές.

«Για παράδειγμα, το Πίρι Ρέις, ήταν ο πρωταγωνιστής παλαιότερων επεισοδίων μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, ιδίως τη δεκαετία του 80, το 87, αργότερα, οι Τούρκοι το βγάζανε. Η τελευταία φορά που πήγα να το βγάλουν το 2011, όταν θέλησαν να το στείλουν στην Κύπρο, όπου κόντεψε να διαλυθεί από την θαλασσοταραχή πηγαίνοντας προς τα κάτω.

Άρα, δεν έχει τη σημασία που έχει στα πράγματα επί του πεδίου. Αυτό είναι το ένα. Το άλλο σημείο σχετίζεται με το ότι το πλοίο αυτό δεν έχει όργανα πάνω για να μπορέσουν να κάνουν σεισμογραφικές έρευνες, δηλαδή να αγγίξουν το βυθό. Άρα τυπικώς δεν αγγίζει την υφαλοκρηπίδα, άρα δεν παραβιάζει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο ποιος έχει βγάλει την NAVTEX για να μπορέσει να κάνει το πλοίο την έρευνα. Αλλά εδώ οι Τούρκοι μπορούν να πουν ότι αυτή είναι μια 50 χρόνια διαφορά μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, όπως λέει και η Διακήρυξη των Αθηνών, δεν αλλάζουμε τις θέσεις μας.

Μπορείς να κάνεις έρευνα σε περιοχές ανοικτής θάλασσας, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αρκεί να πάρεις την άδεια να την δώσει η σωστή αρχή, δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση τη NAVTEX να την βγάλει η Ελλάδα. Αλλά αυτό δείχνει την προσεκτική και συμβολική σημασία των κινήσεων. Η άσκηση «Πυρπολητής», στην δική μου αντίληψη συνδέεται 100% με το Πίρι Ρέις αλλά δεν μπορεί κάποιος να πει για ποιο λόγο γίνεται μια άσκηση η οποία βάσει των κανόνων των Ενόπλων Δυνάμεων γίνεται συνήθως Σεπτέμβριο και είναι μια αιφνιδιαστική άσκηση για να δούμε ποια είναι η κατάσταση των Ενόπλων Δυνάμεων, δηλαδή ποιο είναι το σημείο ετοιμότητας, οπότε και από τις δύο πλευρές υπάρχουν συμβολικές κινήσεις εντός προσεκτικού πλαισίου» συμπλήρωσε.