Απάτη μεγατόνων με τον ΦΠΑ στην ΕΕ – Πού βρίσκεται η Ελλάδα

Στο τέλος του 2024, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) είχε 2.666 ενεργές έρευνες σχετικά με εγκλήματα φορολογικής απάτης – αύξηση 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος – τα περισσότερα εκ των οποίων αφορούσαν στον ΦΠΑ.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εκτιμηθεί η ζημία στον προϋπολογισμό της ΕΕ σε 24,8 δισ. ευρώ, δηλαδή 22,5% μεγαλύτερη από ό,τι το 2023, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της EPPO.

Η EPPO ερευνά και διώκει εγκλήματα που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, όπως η κατάχρηση κεφαλαίων, η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η απάτη στον τομέα του ΦΠΑ και η διαφθορά.

Να σημειωθεί ότι περισσότερο από το ήμισυ της εκτιμώμενης ζημίας ύψους 13,15 δισ. ευρώ συνδέεται με διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ.

Η Γερμανία (179) και η Ιταλία (149) κατέγραψαν τον υψηλότερο αριθμό ενεργών ερευνών για απάτη στον τομέα του ΦΠΑ μεταξύ 22 χωρών της ΕΕ, με εκτιμώμενη συνολική ζημία 3,89 δισ. ευρώ και 4,65 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.

«Η απάτη στην ΕΕ έχει γίνει ιδιαίτερα ελκυστική για πολύ επικίνδυνους εγκληματίες, εν μέρει λόγω της ιστορικά άνισης δικαστικής αντίδρασης στον τομέα αυτό», εξηγεί η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, Laura Codruța Kövesi στο Euronews.

Τον Νοέμβριο του 2024, η EPPO διεξήγαγε μια εκτεταμένη έρευνα, με την κωδική ονομασία «Moby Dick», στις ιταλικές πόλεις του Μιλάνου και του Παλέρμο.

Η επιχείρηση αυτή οδήγησε τις Αρχές στη δέσμευση 129 τραπεζικών λογαριασμών και στην κατάσχεση 192 ακινήτων, καθώς και 44 πολυτελών αυτοκινήτων και σκαφών.

Οι ύποπτοι είχαν ιδρύσει εταιρείες στην Ιταλία και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και σε χώρες εκτός ΕΕ, για να εμπορεύονται τα αγαθά μέσω μιας ψεύτικης αλυσίδας εμπόρων, που εξαφανίζονταν χωρίς να εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Άλλες εταιρείες της αλυσίδας αυτής θα διεκδικούσαν στη συνέχεια επιστροφές ΦΠΑ από τις εθνικές φορολογικές αρχές.

Πού βρίσκεται η Ελλάδα;

Η Ελλάδα κατατάσσεται πέμπτη μεταξύ 22 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς στο τέλος του 2024 είχε 15 ενεργές έρευνες για απάτη στον τομέα του ΦΠΑ, με την Γαλλία να βρίσκεται στην τέταρτη θέση με 20 ενεργές έρευνες και την Πορτογαλία στην τρίτη με 21.

Πρώτη, όπως προαναφέρθηκε, είναι η Γερμανία και δεύτερη η Ιταλία.

Αντίθετα, στις τρεις τελευταίες θέσεις βρίσκονται η Φινλανδία με 2 έρευνες για απάτη στον ΦΠΑ, η Κύπρος με μόλις μία έρευνα και η Εσθονία με… καμία.

Ποιος κατήγγειλε αυτά τα εγκλήματα στην EPPO;

Η EPPO επεξεργάστηκε πέρυσι 6.547 αναφορές εγκλημάτων – αύξηση 56% σε σύγκριση με το 2023.

Πάνω από το 70% των αναφορών προήλθε από ιδιώτες και σχεδόν το 27% από εθνικές αρχές.

Μόνο το 1,7% προήλθε από θεσμικά όργανα, οργανισμούς, γραφεία και υπηρεσίες της ΕΕ.

«Δεν υπήρξε ακόμη καμία βελτίωση όσον αφορά τον εντοπισμό και την υποβολή εκθέσεων από την πλευρά τους, ακόμη και τρία χρόνια μετά την έναρξη των εργασιών της EPPO», αναφέρεται στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Από το «πακέτο» οικονομικής ανάκαμψης στις απάτες

Μέχρι το τέλος του 2024, η EPPO είχε 311 ενεργές υποθέσεις που αφορούσαν στο πρόγραμμα NextGenerationEU, με 307 εξ αυτών από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Πρόκειται για το 17% περίπου του συνόλου των ερευνών για απάτη στις δαπάνες.

Οι κύριες μέθοδοι απάτης που σχετίζονται με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνουν την υποβολή ψευδών, ελλιπών ή παραπλανητικών πληροφοριών για την παράνομη εξασφάλιση κονδυλίων.

Οι συνήθεις τακτικές περιλαμβάνουν επίσης την πλαστογράφηση και τη χειραγώγηση κερδών σε τιμολόγια και συμβάσεις, συχνά συνοδευόμενες από ψευδείς δηλώσεις ή έγγραφα.

Η δωροδοκία δημόσιων υπαλλήλων και η χειραγώγηση προσφορών έχουν επίσης συμβάλει καθοριστικά στη διασφάλιση της ανάθεσης συμβάσεων με «φουσκωμένες» τιμές σε συγκεκριμένες εταιρείες.