«Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο» – 51 χρόνια από την εξέγερση ενάντια στη Χούντα

Πενήντα ένα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου του 1973.

Από τις πρώτες ημέρες εκείνης της χρονιάς, οι φωνές κατά της Χούντας γίνονταν όλο και πιο έντονες.

Στις 3 Νοεμβρίου 1973 η κηδεία του Γεώργιου Παπαδόπουλου μετατρέπεται σε διαδήλωση κατά της δικτατορίας, η οποία διαλύεται βίαια. Λίγες ημέρες μετά, φοιτητές καταλαμβάνουν το κτίριο του Πολυτεχνείου.

Το απόγευμα της Παρασκευής 16 Νοεμβρίου 1973, το συγκεντρωμένο πλήθος, εντός και εκτός του Πολυτεχνείου υπερβαίνει τις 30.000.

«Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο…Λαέ της Αθήνας. Λαέ της Ελλάδας… Αυτή τη στιγμή δεκάδες χιλιάδες λαού έχουν  κατακλύσει σε μεγάλη ακτίνα γύρω από το Πολυτεχνείο, όπου βρισκόμαστε, όλους τους δρόμους, όλες τις πλατείες…», μεταδίδει ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου.

«Καταγγέλλουμε δύο θανάτους…»

Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται πορεία από την οδό Σταδίου προς το Σύνταγμα.

«Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις ενισχυμένες από τεθωρακισμένα αυτοκίνητα, βρίσκονται στη Σταδίου, στο ύψος της οδού Κοραή… άλλες έχουν καταλάβει το οδόστρωμα της οδού Σταδίου από το ύψος της Πλατείας Κλαυθμώνος ως το άγαλμα του Κολοκοτρώνη», γράφει η εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» της 5ης Αυγούστου του 1974.

Λίγη ώρα μετά πέφτουν οι πρώτοι νεκροί διαδηλωτές στην οδό Σταδίου.

«Καταγγέλλουμε δυό θανάτους από πυροβολισμούς στην πλατεία Κλαυθμώνος… Όλοι εδώ, στον αγώνα ενάντια στη Χούντα. Ελληνικέ Λαέ, έχουμε την ανάγκη σου! Όλοι ενωμένοι! Κάτω η Χούντα!», μεταδίδει ο σταθμός των φοιτητών.

«Κάνουμε έκκληση να έρθουν να παραλάβουν τραυματίες»

Περίπου στις 9 το βράδυ, οι συγκρούσεις διαδηλωτών και Αστυνομίας έχουν ενταθεί ακόμη περισσότερο. Οι συγκρούσεις συνεχίζονται. Οι αστυφύλακες κτυπούν με δακρυγόνα, γκλοπς και πυροβόλα όπλα.

«Προσοχή, προσοχή! Σας ομιλούμε από το ιατρείο του Πολυτεχνείου… Σας ομιλούμε από το ιατρείο του Πολυτεχνείου… Κάνουμε έκκληση σ’ όλα τα ιδιωτικά αυτοκίνητα να έρθουν να παραλάβουν τραυματίες. Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός δεν μας έστειλε παρά δύο ασθενοφόρα κι από κει και ύστερα τίποτα…», μεταδίδει ο σταθμός του Πολυτεχνείου.

Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, το κέντρο της Αθήνας έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Ξημερώματα 17ης Νοεμβρίου έχουν εμφανιστεί τα πρώτα τανκς. Η Αστυνομία έχει ζητήσει την επέμβαση του στρατού.

«Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Έλληνες, τα τανκς αυτή τη στιγμή έχουν στραφή με τις μπούκες των κανονιών τους προς το Πολυτεχνείο. Οι φοιτητές έχουν ξεκουμπώσει τα πουκάμισά τους και δείχνουν τα στήθια τους, το μόνο όπλο που έχουν μπροστά στα τανκς», μεταδίδει ο σταθμός.

Στις 2:45 οι φοιτητές καλούνται να εγκαταλείψουν σε ένα τέταρτο το κτίριο του Πολυτεχνείου.

«Αγκαλιάστηκε πολύ το Πολυτεχνείο… βοήθησαν και τα συνθήματα…»

Στις 3 ακριβώς «το τανκ που βρίσκεται στην κεντρική πύλη του Πολυτεχνείου και φωτίζει με τους προβολείς του μέρος του προαυλίου και του κτιρίου Γκίνη, έχει ήδη πάρει την εντολή να παραβιάση τη σιδερένια πόρτα», γράφουν «ΤΑ ΝΕΑ».

«Αστυφύλακες και άνδρες των ΛΟΚ εισβάλλουν στο Πολυτεχνείο. Γίνονται συμπλοκές στο προαύλιο και μέσα στα κτίρια, μεταξύ αστυνομίας και σπουδαστών. Υπάρχουν μαρτυρίες  ότι οι στρατιώτες δεν παίρνουν μέρος. Αντίθετα, σε πολλές περιπτώσεις διευκολύνουν τους φοιτητές  να διαφύγουν και να γλυτώσουν από το μένος των αστυνομικών που κτυπούν τα άοπλα παιδιά αλύπητα…Γίνονται πολλές συλλήψεις».

Όσοι κατάφεραν να ξεφύγουν διαδηλώνουν σε όλο το κέντρο της Αθήνας έως το ξημέρωμα.

«Τα δραματικά γεγονότα του Πολυτεχνείου έχουν λήξει. Η πιο ηρωική και ένδοξη σελίδα της ιστορίας του φοιτητικού κινήματος έχει γραφή», γράφουν «ΤΑ ΝΕΑ».

«Αγκαλιάστηκε πολύ το Πολυτεχνείο… βοήθησαν και τα συνθήματα… και μιλάμε για συνθήματα καθαρά πολιτικοποιημένα. Έννοιες οι οποίες σήμερα μπορεί να είναι κατανοητές, αλλά εάν δεν τις έχεις ζήσει… η πολιτικοποίηση των συνθημάτων κατέβασε τον κόσμο κάτω», θα πει σήμερα ο Λάμπρος Τόκας, εργαζόμενος μαθητής την περίοδο της Χούντας.