Εκρηκτικά σε καλλυντικά και ερωτικά βοηθήματα: Η ανατομία ενός άλλου «υβριδικού πολέμου»

Μαξιλάρια μασάζ, ψεύτικα καλλυντικά, ερωτικά βοηθήματα και ακατέργαστα αυτοσχέδια εκρηκτικά. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία ενός ύποπτου σχεδίου δολιοφθοράς που οδήγησε στην πυροδότηση τριών δεμάτων σε αποθήκες ταχυμεταφορών στη Βρετανία, τη Γερμανία και την Πολωνία το περασμένο καλοκαίρι.

Τα μαξιλάρια, συσκευασμένα στα δέματα με τα καλλυντικά και τα ερωτικά βοηθήματα, περιείχαν κρυμμένους αυτοσχέδιους εμπρηστικούς μηχανισμούς σύμφωνα με άτομο εξοικειωμένο με την υπόθεση που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας στο πρακτορείο Reuters.  

Οι χημικές ουσίες αναφλέγονταν από πυροκροτητές κατασκευασμένους από φτηνά κινεζικά ηλεκτρονικά gadget που χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση αντικειμένων όπως χαμένα κλειδιά, με την έκρηξη να ενισχύεται από σωλήνες που έμοιαζαν με καλλυντικά αλλά στην πραγματικότητα περιείχαν ένα τζελ από εύφλεκτες ενώσεις, όπως νιτρομεθάνιο.

«Η υπόθεση αφορά εγκληματικές δραστηριότητες που εμπνέονται από τη ρωσική GRU», κατήγγειλε η πηγή του ειδησεογραφικού πρακτορείου, αναφερόμενο στην ξένη στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Μόσχας, με το Κρεμλίνο να απορρίπτει κάθετα τις κατηγορίες: «Δεν γνωρίζουμε τίποτα γι’ αυτό», δήλωσε στο Reuters ο εκπρόσωπος της ρωσικής κυβέρνησης Ντμίτρι Πεσκόφ, προσθέτοντας ότι «δεν αποκλείουμε ότι πρόκειται απλώς για ψευδείς ειδήσεις ή για εκδήλωση μιας τυφλής ρωσοφοβίας».

Οι εκρήξεις σημειώθηκαν στις 19, 20 και 21 Ιουλίου στη βρετανική πόλη Μπέρμιγχαμ, στη Λειψία στη Γερμανία και κοντά στην πολωνική πρωτεύουσα Βαρσοβία.

Το Reuters παρουσιάζει για πρώτη φορά τις λεπτομέρειες της έρευνας, κυρίως με στοιχεία προερχόμενα από το περιστατικό στην Πολωνία. Οι αρχηγοί ασφαλείας της Ευρώπης δημοσιοποίησαν τις πυρκαγιές των δεμάτων τον Οκτώβριο, περιγράφοντάς τις ως μέρος ενός «υβριδικού πολέμου» με σκοπό να αποσταθεροποιήσει τη λειτουργία των χωρών που υποστηρίζουν την Ουκρανία και περιλαμβάνει τακτικές όπως εμπρησμό και κυβερνοεπιθέσεις.

Δύο αξιωματούχοι ασφαλείας της ΕΕ με γνώση των εικαζόμενων επιθέσεων, οι οποίοι ζήτησαν την ανωνυμία για να συζητήσουν με το Reuters ευαίσθητες πληροφορίες, είπαν ότι το πολωνικό περιστατικό ήταν χαρακτηριστικό των μεθόδων των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών. Οι Ρώσοι χειριστές συχνά στρατολογούν ντόπιους εγκληματίες για να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους, πρόσθεσαν οι αξιωματούχοι, δίνοντάς τους βασικές οδηγίες μέσω της πλατφόρμας Telegram και πληρώνοντας κάθε πράκτορα έως και μερικές χιλιάδες ευρώ για κάθε δουλειά.

Τα συστατικά και οι πυροκροτητές που περιγράφονται είναι ευρέως διαθέσιμα σε καταστήματα που πωλούν προϊόντα όπως λιπάσματα και πυροτεχνήματα, διευκρινίζει ο Γιαροσλάβ Στέλμαχ, διευθυντής της εταιρείας Safety Project, που μεταξύ άλλων παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες για την ασφάλεια των δημόσιων κτιρίων.

«Οι μικρές, ακατέργαστες συσκευές που μπορεί να είναι σε θέση να προκαλέσουν μόνο μια μικρή φωτιά είναι δύσκολο να εντοπιστούν» λέει στο Reuters και προειδοποιεί ότι «πρόκειται για μια εξαιρετικά φθηνή και αποτελεσματική ανώνυμη μέθοδο παραγωγής εκρηκτικών μηχανισμών».

Η ΔΟΛΙΟΦΘΟΡΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ

Η υπόθεση στην Πολωνία βασίζεται σε μαρτυρίες ύποπτων μελών του φερόμενου πυρήνα δολιοφθοράς, καθώς και στα διαβαθμισμένα ευρήματα των υπηρεσιών ασφαλείας.

Το γραφείο της εθνικής εισαγγελίας είπε στο Reuters ότι οι ανακριτές κατάσχεσαν επίσης ένα τέταρτο δέμα που απέτυχε να εκραγεί σε αποθήκη της Βαρσοβίας, επιτρέποντας στις δικαστικές αρχές να εξετάσουν το περιεχόμενο ανέπαφο.

Οι Πολωνοί ερευνητές ισχυρίζονται ότι ένας Ουκρανός ονόματι Vladyslav D, ο οποίος ζούσε στη νότια Πολωνία, έπαιξε βασικό ρόλο στην υπόθεση, ενεργώντας σύμφωνα με οδηγίες που έλαβε στο Telegram από έναν πράκτορα της GRU, τον οποίο γνώριζε ως «Πολεμιστή».

Η πολωνική νομοθεσία δεν επιτρέπει τη δημόσια αποκάλυψη των επωνύμων των ατόμων που αντιμετωπίζουν ποινικές διώξεις. Ωστόσο, το πλήρες όνομα του υπόπτου – Vladyslav Derkavets – αποκαλύφθηκε δημόσια σε μια σχετική δικαστική υπόθεση στη Βοσνία, όπου δεν υπάρχουν περιορισμοί αναγνώρισης, στην οποία ένα άλλο ύποπτο μέλος της συμμορίας που έστελνε τα δέματα αντιμετώπιζε ένταλμα έκδοσης στην Πολωνία.

Η πολωνική εισαγγελία είπε ότι ο ύποπτος αρνήθηκε τις κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας για ξένη υπηρεσία πληροφοριών, και παρείχε “εκτενείς εξηγήσεις” για τις ενέργειές του, τις οποίες όμως ανέφερε ότι δεν ήταν σε θέση να αποκαλύψει λόγω του απορρήτου της έρευνας. Πηγή: Reuters