Ελαιόλαδο: Πού οφείλεται η κατάρρευση των τιμών παραγωγού

Την πρωτοφανή απότομη πτώση των τιμών παραγωγού στο ελαιόλαδο, η οποία παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες σε όλα τα εμπορικά κέντρα απ’ άκρη σ’ άκρη στη Μεσόγειο, από την Πορτογαλία μέχρι την Τουρκία, επισημαίνει η Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας (4Ε), τονίζοντας την ανάγκη για επάνοδο «σε συνθήκες μιας νέας ισορροπίας της αλυσίδας αξίας από τον παραγωγό έως τον καταναλωτή».

«Καθήκον όλων είναι η δραστηριοποίηση, η θεσμική συνεργασία, με επίκεντρο την ανάκαμψη της κατανάλωσης και την οχύρωση απέναντι στα ακραία κλιματικά φαινόμενα», επισημαίνει η 4Ε, σημειώνοντας ότι αν και πρωτοφανής, ωστόσο η κατάρρευση των τιμών του ελαιολάδου δεν είναι ανεξήγητη.

Με τη νέα εμπορική περίοδο 2024/25 η Ισπανία οδηγεί την παγκόσμια παραγωγή στα παλιά ιστορικά φυσιολογικά επίπεδα με αποτέλεσμα και την αναπροσαρμογή των τιμών των τελευταίων ημερών

Οι ακραίες κλιματικές συνθήκες (ξηρασίες και καύσωνες), που έπληξαν τα δύο προηγούμενα χρόνια την Ισπανία, τη μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγό χώρα παγκοσμίως, είχαν σαν αποτέλεσμα να λείψουν από την παγκόσμια προσφορά περί τους 1,5 εκατ. τόνους. Συνεπώς, αυτές οι ελλείψεις οδήγησαν σε εκρηκτική άνοδο των τιμών και με τη σειρά της σε μία πτώση της κατανάλωσης κατά 30-40%. Με τη νέα εμπορική περίοδο 2024/25 η Ισπανία οδηγεί την παγκόσμια παραγωγή στα παλιά ιστορικά φυσιολογικά επίπεδα με αποτέλεσμα και την αναπροσαρμογή των τιμών που βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες.

Οι τωρινές εξελίξεις είχαν αναφερθεί από την 4Ε (στις 28 Μαΐου), η οποία είχε προβλέψει την ισπανική παραγωγή στους 1,4 εκατ. τόνους, την παγκόσμια στους 3,2 εκατ. τόνους και την πτώση των τιμών στα 5,0-5,5 €/κιλό.

Το μόνο που έπεσαν έξω εκείνες οι προβλέψεις ήταν ο παράγων χρόνος, καθώς είχαν τοποθετηθεί για τον Ιανουάριο 2025, ήρθαν όμως δύο μήνες νωρίτερα. Επίσης είχε διατυπωθεί η συμβουλή προς τους παραγωγούς «πούλα και μετάνιωνε» σε μια εποχή που οι τιμές βρισκόντουσαν στα επίπεδα των 8,0 – 9,0 €/κιλό με σταθερό αγοραστικό ενδιαφέρον», επισημαίνει χαρακτηριστική.

«Με κάθε επιφύλαξη γιατί κάθε ώρα οι τιμές αναπροσαρμόζονται διαπιστώνουμε για τις συνήθεις ποιότητες των έξτρα τιμές περί τα 5,0-5,40€/κιλό σε όλα τα εμπορικά κέντρα (Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα), η Τυνησία μεταξύ 4,80-5,20€/κιλό, η Τουρκία 4,25€/κιλό τα β΄έξτρα και η Ιταλία ξεκινώντας από το 9,20 ήδη βρίσκεται στο 7,8 €/κιλό με άγνωστο πάντα το αύριο αναμένοντας τις αγορές να βρουν το νέο επίπεδο ισορροπίας μεταξύ ελαιοπαραγωγού, βιομηχανίας και καταναλωτή», σημειώνει.

Ανάγκη ανάληψης δραστηριοτήτων για το ελαιόλαδο

«Είναι περισσότερο αναγκαίο και επείγον από ποτέ, η πολιτεία σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να αναλάβουν δραστηριότητες τόνωσης της κατανάλωσης ελαιολάδου στην εσωτερική αγορά αλλά και των εξαγωγών. Μόνον η επάνοδος της ζήτησης στα προ της κρίσης φυσιολογικά επίπεδα μπορεί να δώσει ώθηση να ανακάμψουν οι τιμές παραγωγού. Το ελαιόλαδο πρέπει να ξαναβρεί την ανταγωνιστικότητά του απέναντι στα πολύ φτηνότερα σπορέλαια και το ελληνικό ελαιόλαδο να αυξήσει τα μερίδιά του στις διεθνείς αγορές» επισημαίνει σε δήλωσή του ο πρόεδρος της 4 Ε Βασίλης Ζαμπούνης.

Επίσης, όπως υπογραμμίζει ο κ. Ζαμπούνης, η πολιτεία θα πρέπει να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα ενίσχυσης των ελαιοπαραγωγών μέσω της επανεξέτασης του κανονισμού λειτουργίας των Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) ώστε να αποζημιώνονται οι ελαιοπαραγωγοί που πλήττονται από τα ακραία φαινόμενα ανομβρίας και ξηρασίας. «Παράλληλα, και επειδή κανείς δεν εγγυάται την γρήγορη επάνοδο σε φυσιολογικές κλιματολογικές συνθήκες θα πρέπει να ξεκινήσουν επενδύσεις σε τοπικά έργα για την εξοικονόμηση και καλή αξιοποίηση του νερού. Αυτές οι συνθήκες πρωτοφανούς κρίσης καθιστούν περισσότερο από ποτέ αναγκαία την ύπαρξη του Εθνικού Συμβουλίου Ελαιοκομίας», τονίζει.