«Επιδημία»… gazumping στο Ηνωμένο Βασίλειο

Έχετε πάθει… gazumping; Στην Αγγλία είναι σύνηθες. Eίναι μια πρακτική που αφορά τις αγοραπωλησίες ακινήτων και αναφέρεται στην περίπτωση όπου ένας πωλητής αποδέχεται μια καλύτερη προσφορά από έναν νέο αγοραστή, παρόλο που είχε προηγουμένως συμφωνήσει προφορικά με έναν άλλο αγοραστή.

Αυτό συμβαίνει συχνά όταν ο πωλητής λαμβάνει υψηλότερη προσφορά μετά την αρχική συμφωνία, και αποφασίζει να πουλήσει το ακίνητο στον νέο ενδιαφερόμενο, αφήνοντας τον αρχικό αγοραστή χωρίς δικαίωμα να ολοκληρώσει τη συμφωνία.

Το gazumping είναι νόμιμο σε ορισμένες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, επειδή η πώληση ενός ακινήτου δεν θεωρείται ολοκληρωμένη έως ότου υπογραφούν τα επίσημα συμβόλαια.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει απογοήτευση και οικονομικές ζημίες για τον αρχικό αγοραστή, ο οποίος μπορεί να έχει επενδύσει χρήματα σε νομικά και χρηματοοικονομικά έξοδα για τη διαδικασία αγοράς.

Σε άλλες αγορές, όπως στην Αυστραλία, οι αρχικοί όροι συμφωνίας είναι πιο δεσμευτικοί και η πρακτική αυτή είναι σπάνια ή απαγορεύεται.

Πάντως, όσοι αναζητούν διαμέρισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο βλέπουν ολοένα και περισσότερα κρούσματα «γκαζούμ». Στην πραγματικότητα, η αποδοχή μιας προσφοράς για υψηλότερη τιμή για ένα σπίτι που έχει ήδη εγκριθεί φτάνει σε επίπεδα ρεκόρ στη χώρα και σύμφωνα με στοιχεία της HomeOwners Alliance, οκτώ στους 10 αγοραστές θα ήθελαν να απαγορευθεί.

Ο όρος gazumping προέρχεται από τη βρετανική αργκό και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1920. Πιστεύεται ότι η λέξη προέρχεται από την αργκό του «gazoomph» ή «gazump,» που σήμαινε το να εξαπατήσεις ή να κλέψεις κάποιον σε μια εμπορική συναλλαγή.

Το «gazumping» συνδέθηκε αρχικά με την πρακτική της εξαπάτησης σε αγοραπωλησίες ή δημοπρασίες.

Στη σύγχρονη χρήση του, ο όρος εφαρμόζεται στην ακίνητη περιουσία, όταν ο πωλητής δέχεται μια καλύτερη προσφορά, παραμερίζοντας έναν ήδη συμφωνηθέντα αγοραστή πριν ολοκληρωθεί η πώληση.

Στην Ελλάδα, το gazumping δεν είναι συνηθισμένη ή νομοθετικά καθορισμένη πρακτική όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η πώληση ακινήτων στην Ελλάδα δεσμεύεται περισσότερο όταν ολοκληρωθούν οι επίσημες διαδικασίες, που περιλαμβάνουν τη σύνταξη και υπογραφή συμβολαίων ενώπιον συμβολαιογράφου.

Ωστόσο, υπάρχει η πιθανότητα κάτι παρόμοιο με το gazumping να συμβεί πριν από την υπογραφή του συμβολαίου, καθώς μέχρι τότε ο πωλητής δεν δεσμεύεται νομικά να ολοκληρώσει την πώληση.

Συνήθως, οι συμφωνίες επιβεβαιώνονται αρχικά με προκαταβολή και προφορική συμφωνία, αλλά αν δεν έχει γίνει υπογραφή του συμβολαίου, ο πωλητής μπορεί να αποδεχτεί καλύτερη προσφορά από άλλο αγοραστή. Αυτό, φυσικά, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα και νομικές διαμάχες.

Για να προστατευτεί ένας αγοραστής στην Ελλάδα, συνιστάται η υπογραφή προσύμφωνου που διασφαλίζει τη δέσμευση και των δύο μερών έως την υπογραφή του τελικού συμβολαίου.

Στην Αγγλία, το gazumping είναι νόμιμο, αν και θεωρείται ανήθικη πρακτική από πολλούς. Συμβαίνει επειδή η αγοραπωλησία ακινήτου δεν είναι νομικά δεσμευτική μέχρι να ανταλλαχθούν τα συμβόλαια. Έτσι, αν ένας άλλος αγοραστής κάνει υψηλότερη προσφορά πριν από την υπογραφή των συμβολαίων, ο πωλητής μπορεί να αποδεχτεί την καλύτερη προσφορά, αφήνοντας τον αρχικό αγοραστή εκτός της συμφωνίας.

Οι αρχές στην Αγγλία δεν έχουν θεσπίσει νομοθεσία για να απαγορεύσουν αυτή την πρακτική, παρόλο που υπάρχουν προτάσεις για να μειωθούν οι περιπτώσεις gazumping. Προτάσεις για να προστατευτεί ο αγοραστής περιλαμβάνουν την υπογραφή μιας «lock-out agreement» (συμφωνία αποκλειστικής διαπραγμάτευσης) ή την απόκτηση home buyer protection insurance, ώστε να αποζημιώνονται οι χαμένες δαπάνες σε περίπτωση που ακυρωθεί η συμφωνία.