Γάζα: Οικογένειες εκτοπισμένων Παλαιστινίων ζουν σε νεκροταφεία – «Μετά την εκεχειρία, η ζωή δεν άλλαξε, ζω ακόμα ανάμεσα στους νεκρούς»

Ανάμεσα σε τάφους και σκόνη, οικογένειες στη Γάζα προσπαθούν να επιβιώσουν. Για κάποιους Παλαιστίνιους, οι νεκροί έχουν γίνει γείτονες. Μετά από δύο χρόνια πολέμου ανάμεσα στη Χαμάς και το Ισραήλ, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια κάτοικοι έχουν εκτοπιστεί, χωρίς να έχουν πού αλλού να πάνε. Στην πόλη Χαν Γιουνίς, περίπου τριάντα οικογένειες ζουν εδώ και μήνες μέσα σε ένα νεκροταφείο, εκεί όπου οι ταφόπλακες έγιναν καθίσματα, τραπέζια και σημεία ανάπαυσης.

Η Μαΐσα Μπρίκα και τα τέσσερα μικρά της παιδιά ζουν εδώ και πέντε μήνες ανάμεσα στους τάφους. Όπως λέει, τα βράδια είναι τα πιο δύσκολα — τα παιδιά φοβούνται να βγουν έξω, όχι μόνο για τα αδέσποτα σκυλιά αλλά και για τους νεκρούς που “ζουν” δίπλα τους. «Όταν πέφτει ο ήλιος, γεμίζουν φόβο», λέει με φωνή που μαρτυρά εξάντληση.

Οι περισσότεροι κάτοικοι αυτών των πρόχειρων καταυλισμών έχουν χάσει τα σπίτια τους από τους βομβαρδισμούς. Η Μπρίκα λέει πως το σπίτι της καταστράφηκε ολοσχερώς και η γειτονιά της βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο του ισραηλινού στρατού. «Δεν έχουμε πού να πάμε. Εδώ μόνο μπορούμε να σταθούμε», προσθέτει.

Σε άλλες γωνιές του νεκροταφείου, παιδιά παίζουν με την άμμο ανάμεσα στις ταφόπλακες, γυναίκες απλώνουν ρούχα πάνω σε σχοινιά και ένας άνδρας σπρώχνει ένα καροτσάκι με ένα μπουκάλι νερό. Η ζωή συνεχίζεται, αλλά με τον πιο παράδοξο τρόπο — ανάμεσα στους ζωντανούς και τους νεκρούς.

Ο Μοχάμεντ Σμάχ, που ζει εκεί τρεις μήνες, περιγράφει τις νύχτες με φόβο. «Είμαι ενήλικος άνδρας, αλλά ακόμα τρομάζω. Κρύβομαι μέσα στη σκηνή μου», λέει, καθισμένος πάνω σε ένα σπασμένο μνήμα. Είχε μαζί του μόλις 200 σεκέλ (περίπου 60 δολάρια) όταν ένας φίλος τον βοήθησε να μεταφέρει την οικογένειά του στο νεκροταφείο. Η γυναίκα του, Χάναν, πλένει τα πιάτα προσεκτικά, προσπαθώντας να εξοικονομήσει το πολύτιμο νερό. «Η ζωή εδώ είναι γεμάτη φόβο και ανησυχία. Δεν κοιμόμαστε ποτέ πραγματικά ήσυχοι», λέει.

Ακόμη και εδώ, η ασφάλεια δεν είναι δεδομένη. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, ισραηλινές δυνάμεις έχουν βομβαρδίσει νεκροταφεία κατά τη διάρκεια του πολέμου, υποστηρίζοντας πως η Χαμάς τα χρησιμοποιεί ως κάλυψη. Η φρίκη δεν σταματά ούτε με τον θάνατο — πολλά σώματα θάφτηκαν πρόχειρα, ακόμα και σε αυλές νοσοκομείων, καθώς η παράδοση της ταφής κοντά στους συγγενείς διαλύθηκε από τις μάχες.

Μετά την εκεχειρία της 10ης Οκτωβρίου, η αναζήτηση των νεκρών έχει γίνει μια σιωπηλή αποστολή. Το Ισραήλ πιέζει τη Χαμάς να παραδώσει τα λείψανα ομήρων, ενώ Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δημοσιεύουν φωτογραφίες σωμάτων ελπίζοντας να ταυτοποιηθούν. Ο απολογισμός των θυμάτων έχει ξεπεράσει τους 68.800 νεκρούς, και συνεχίζει να αυξάνεται καθώς εντοπίζονται νέα πτώματα στα ερείπια.

Στο νεκροταφείο της Χαν Γιουνίς, οι οικογένειες παρακολουθούν καθημερινά την άφιξη νέων ταφών, πολλές φορές χωρίς μαρμάρινες πλάκες — μόνο ένας σωρός άμμου και λίγες πέτρες. Η ανάκαμψη, η ανοικοδόμηση και η επιστροφή στα σπίτια φαίνονται ακόμα μακρινές.

«Μετά την εκεχειρία, η ζωή μου μέσα στο νεκροταφείο δεν άλλαξε καθόλου», λέει ο Μοχάμεντ Σμάχ. «Δεν κέρδισα τίποτα. Είμαι ακόμα εδώ, ανάμεσα στους νεκρούς.»

Πηγή AP