Γιατί η εμπλοκή του Πατριάρχη Ιεροσολύμων στη Μονή Σινά περιπλέκει την κατάσταση

Έντονος προβληματισμός επικρατεί στην Αθήνα για τον τρόπο με τον οποίο επέλεξε να εμπλακεί ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος Γ΄ στην κρίση που έχει ξεσπάσει γύρω από το καθεστώς της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Παρά τις σαφείς παραινέσεις της ελληνικής κυβέρνησης προς το Πατριαρχείο να απέχει από παρεμβάσεις μέχρι την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την αιγυπτιακή πλευρά, η αποστολή τριμελούς αντιπροσωπείας από τα Ιεροσόλυμα όχι μόνο αγνόησε τις διπλωματικές ισορροπίες, αλλά περιέπλεξε σημαντικά το ήδη ευαίσθητο ζήτημα.

Διαβάστε: Στη Μονή Σινά η επιτροπή του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων – Πρόθεση για υπέρβαση της κρίσης σε πνεύμα ενότητας

«Πραξικόπημα» στη Μονή Σινά και νέα εκκλησιαστική κρίση

Η ένταση κορυφώθηκε μετά το περιστατικό απόπειρας πραξικοπήματος από ομάδα Σιναϊτών μοναχών κατά του Ηγουμένου της Μονής, Αρχιεπισκόπου Δαμιανού. Η Αθήνα είχε εκφράσει σαφώς μέσω διπλωματικών διαύλων ότι οποιαδήποτε παρέμβαση από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων θα δυσχέραινε την προσπάθεια να επιτευχθεί συμφωνία με το Κάιρο, η οποία θα διασφάλιζε τη νομική υπόσταση της μονής ως ανεξάρτητου νομικού προσώπου. Παρά την προκαταρκτική διπλωματική πρόοδο που είχε επιτευχθεί, όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες εκκλησιαστικές πηγές, η απρόβλεπτη στάση του Πατριαρχείου πυροδότησε νέα ένταση, ενισχύοντας τα σενάρια για εκκλησιαστικά παιχνίδια εξουσίας και παρασκηνιακές ενέργειες που θυμίζουν τη «βυζαντινή ίντριγκα».

Παρέμβαση Ιεροσολύμων με αμφιλεγόμενη ανακοίνωση

Η αποστολή της τριμελούς αντιπροσωπείας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων όχι μόνο δεν καταδίκασε τις ενέργειες κατά του Ηγουμένου Δαμιανού, αλλά επανέφερε το θέμα της κανονικής δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου επί της Μονής. Παρέπεμψε δε τις όποιες αποφάσεις στην επικείμενη γενική συνέλευση της μονής τον Σεπτέμβριο, γεγονός που εκλήφθηκε ως προσπάθεια υπονόμευσης της αυτονομίας της. Πολλοί παρατηρητές θεωρούν ότι το Πατριαρχείο επιχειρεί να ενισχύσει την επιρροή του επί της ιστορικής μονής, η οποία ανέκαθεν λειτουργούσε με ισχυρή αυτοδιοίκηση. Δεν αποκλείουν μάλιστα η ενθάρρυνση των ενεργειών αποπομπής του Δαμιανού να έχει σιωπηρή υποστήριξη από τα Ιεροσόλυμα.

Αντίδραση Δαμιανού και διπλωματικό αδιέξοδο

Σε απάντηση, ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός προχώρησε σε εκκλησιαστικές ποινές, επιβάλλοντας ακοινωνησία και αργία στους μοναχούς που συμμετείχαν στην απόπειρα ανατροπής του. Με την ενέργεια αυτή, επιχειρεί να μπλοκάρει τη συμμετοχή τους στις διοικητικές διαδικασίες της Μονής – και ειδικότερα στην κρίσιμη συνέλευση του Σεπτεμβρίου. Παράλληλα, δεν περνά απαρατήρητο ότι το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων έχει εκφράσει αντιρρήσεις, αν και ανεπίσημα, για τη νομοθετική ρύθμιση που ψήφισε η ελληνική Βουλή, με την οποία αναγνωρίζεται η Μονή Σινά ως νομικό πρόσωπο, εξέλιξη που ενισχύει τη θέση της έναντι εξωτερικών πιέσεων. Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω, καθώς το Κάιρο εμφανίζεται επιφυλακτικό απέναντι σε ενδεχόμενο πλήρους ελέγχου της Μονής από ένα Πατριαρχείο που εδρεύει στο Ισραήλ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή.

Αναμένεται τοποθέτηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου

Με τις εξελίξεις να τρέχουν και την Αθήνα να αναζητά εναγωνίως διπλωματική διέξοδο, καθοριστικό ρόλο ενδέχεται να διαδραματίσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο προς το παρόν τηρεί σιγή, χωρίς επίσημη τοποθέτηση. Η παρέμβασή του μπορεί να κρίνει το μέλλον της μονής, αλλά και να αποτρέψει την περαιτέρω διάσπαση εντός του Ορθόδοξου κόσμου.