Σε μια από τις ειδήσεις που μεταδόθηκαν από Μέσα Ενημέρωσης στην Ευρώπη και την Αμερική τις τελευταίες μέρες, γίνεται λόγος για αλλαγή στην ποιότητα των νερών στα κανάλια της Βενετίας. Υπάρχει μάλιστα και υλικό που δείχνει μικρά ψάρια, κύκνους, ακόμα και δελφίνια που φαίνονται να κολυμπούν στα νερά, ενώ δεν έλειψαν και δελεαστικοί τίτλοι σε ηλεκτρονικά, κυρίως, ΜΜΕ για τα «Δελφίνια στη Βενετία».

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Η αλήθεια όμως δείχνει ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.

Το video που δείχνει ένα δελφίνι να κολυμπάει δίπλα στον προβλήτα έχει τραβηχτεί στο λιμάνι του Κάλιαρι της Σαρδηνίας στις 14 Μαρτίου από τα μέλη της ιταλικής ιστιοπλοϊκής ομάδας Luna Rossa. Η εικόνα αυτή δεν είναι ασυνήθιστη, όπως λένε οι κάτοικοι, αν και η απουσία των ferry κάνει τα πράγματα πιο εύκολα για το θαλάσσιο θηλαστικό. Αποσπάσματα από αυτό το video ενώθηκαν με φωτογραφίες και video από τα υδάτινα κανάλια της Βενετίας και δημιούργησαν την αίσθηση ότι η πόλη είναι διαφορετική μετά τις δέκα ημέρες της καραντίνας.

#portodicagliari #lunarossa la crew di LunaRossa ha fatto un video ieri pomeriggio pic.twitter.com/XjfA9u3IXW

— Patrizia Bonelli 🇮🇹❤️🇮🇹 (@patbon1951) March 14, 2020

Ο κόσμος αντέδρασε με θετικά σχόλια (κυρίως στα social media) στην κατασκευασμένη εικόνα, ικανοποιώντας με αυτό τον τρόπο την ανάγκη του να πιστέψει ότι μπορεί πολύ εύκολα να αλλάξει η κατάσταση γύρω μας. Η προσέγγιση αυτή απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Από το γραφείο του δημάρχου της Βενετίας, με αφορμή τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα, δόθηκαν κάποιες πολύ σοβαρές διευκρινήσεις, όπως μεταδίδει το CNN. Τα στελέχη του Δήμου αναφέρουν ότι όντως έχει παρατηρηθεί βελτίωση στην ποιότητα του αέρα στην πόλη και η εικόνα του νερού είναι πιο διαυγής σε σχέση με πριν.

Η αλλαγή αυτή αποτυπώνεται στο video που ανέβασε στο youtube η Corriere della Sera και προέρχεται από μέλη της ομάδας VENEZIA PULITA («Καθαρή Βενετία»).

Αυτό αποδίδεται στη μείωση της θαλάσσιας κυκλοφορίας και κυρίως των μηχανοκίνητων σκαφών που μεταφέρουν τους τουρίστες. Οι προπέλες που έχουν οι βάρκες και τα καραβάκια ανακατεύουν το νερό και ανεβάζουν το ίζημα από τον πυθμένα στην επιφάνεια με αποτέλεσμα τα νερά να θολώνουν. Η κυκλοφορία πλωτών μέσων στη Βενετία είναι 24ωρη. Πρόκειται για μία πόλη που δέχεται περισσότερα από 25 εκατομμύρια τουρίστες τον χρόνο και η βασική πρόσβασή τους στο κέντρο της πόλης περιλαμβάνει και θαλάσσια διαδρομή. Η διακοπή της κυκλοφορίας τους τις τελευταίες ημέρες λόγω των μέτρων που έχουν ληφθεί στην Ιταλία έχει βελτιώσει την προηγούμενη κατάσταση, που ήταν πραγματικά πολύ άσχημη. Βρωμιά και σκουπίδια σε μια πόλη με έντονη δυσοσμία. Δεν άλλαξε, ωστόσο, το οικοσύστημα.

Κι όμως ο κόσμος το πίστεψε, ότι ο ιός λειτούργησε σαν μαγικό ραβδί που τα διόρθωσε όλα.

Όπως διευκρινίζει ο Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, «αναλόγως της βλάβης, η αποκατάσταση ενός οικοσυστήματος μπορεί να χρειαστεί αρκετά χρόνια (δασικό οικοσύστημα μετά από πυρκαγιά, π.χ. Πάρνηθα) ή και δεκαετίες (πετρελαιοκηλίδα σε κλειστό κόλπο ή βραχώδη ακτή). Σε περιπτώσεις όπου ουσιαστικά έχει εξαφανιστεί/αλλοιωθεί ριζικά η ζωή, θα χρειαστούν δεκαετίες για να ξεκινήσει κάποια ανάκαμψη (χαρακτηριστική η περίπτωση της ευρύτερης περιοχής του Τσερνόμπιλ μετά το πυρηνικό δυστύχημα του Απρίλη του 1986). Στην περίπτωση του Σαρωνικού κόλπου, η δημιουργία του σταθμού επεξεργασίας αποβλήτων στην Ψυττάλεια προκάλεσε μετά από αρκετούς μήνες σημαντική βελτίωση της διαύγειας των νερών του κόλπου, δεδομένου ότι μειώθηκε σημαντικά το οργανικό φορτίο που κατέληγε στη θάλασσα (μέχρι τότε, ο μεγαλύτερος ποταμός της χώρας ήταν τα αστικά υγρά απόβλητα της Αττικής που καταλήγουν στον Ακροκέραμο στον Σαρωνικό). Καμία από τις αλλαγές αυτές δεν έγινε μέσα σε ημέρες. Σε επίπεδο ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι δυνατό να έχουμε γρήγορες προσωρινές αλλαγές λόγω της ευκολίας μετακίνησης των αέριων μαζών. Έτσι, στην Κίνα παρατηρήθηκε βελτίωση της κατάστασης του αέρα ως αποτέλεσμα της μείωσης της βιομηχανικής παραγωγής και των μετακινήσεων/κυκλοφορίας (σημαντικές πηγές ρύπανσης)».

Η ανάγκη μας να δεχτούμε ότι αρκεί να ανοιγοκλείσουμε τα μάτια κι όλα θα αλλάξουν προς το καλύτερο μάς οδηγεί στην απάθεια. Αναζητούμε τις θετικές ειδήσεις και εφησυχάζουμε. Σκεφτόμαστε ότι τα πράγματα αλλάζουν μόνα τους. Ότι η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη μας μπορεί να αποκατασταθεί πολύ εύκολα και δεν χρειάζεται καν να πάρουμε μέρος στην προσπάθεια αυτή. Δεν μας χρειάζεται καθώς όλα λύνονται από μόνα τους, τόσο απλά. Με τον τρόπο αυτό ικανοποιούμε την αίσθηση για ψυχική ασφάλεια. H αντίδραση αυτή μάς επιτρέπει να διαχειριστούμε μία κατάσταση που βιώνουμε αλλά δεν μπορούμε να αντιληφθούμε, πόσο μάλλον να ελέγξουμε.

Όπως συμβαίνει με το περιβάλλον, έτσι γίνεται και με τον κορονοϊό. Η άποψη ότι το «πρόβλημα» θα διαρκέσει λίγες μέρες ακόμα και μετά δεν θα μας απασχολήσει πάλι φαίνεται να έχει πολλούς υποστηρικτές. Στην πραγματικότητα, βέβαια, ακόμα κι όταν νικηθεί ο παγκόσμιος εχθρός, τίποτα δεν θα είναι ίδιο με πριν, όπως περιγράφει στο τελευταίο άρθρο του ο Gideon Lichfield, αρχισυντάκτης του Τechnology Review του ΜΙΤ: «Αυτό που οι περισσότεροι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ακόμα -θα συμβεί όμως σύντομα- είναι ότι τα πράγματα δεν θα είναι ξανά τα ίδια μετά από μερικές εβδομάδες, ούτε καν μετά από μερικούς μήνες. Μερικά πράγματα δεν θα είναι ποτέ πια ίδια».

Από την άλλη πλευρά δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι στην Κίνα ο αποκλεισμός εκατομμυρίων κατοίκων και η απαγόρευση της κυκλοφορίας για λίγες εβδομάδες οδήγησε σε μια θεαματική αλλαγή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα η NASA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος, καταγράφηκε σημαντική μείωση στις εκπομπές ρύπων και βελτίωση της ποιότητας του αέρα στην Κίνα. Αυτό όμως κράτησε μόνο για το διάστημα της καραντίνας. Όταν οι άνθρωποι άρχισαν πάλι να κυκλοφορούν και τα εργοστάσια επαναλειτούργησαν, η εικόνα αυτή αρχίζει να αλλάζει πάλι.

Η περιβαλλοντική καταστροφή που συντελείται στον πλανήτη εδώ και χρόνια δεν αναστρέφεται μέσα σε δέκα μέρες, ούτε υπάρχουν λύσεις που να βασίζονται σε μαγικά ραβδιά. Η καραντίνα μπορεί να είναι λύση για την αντιμετώπιση του ιού και ένας από τους τρόπους εξάλειψής του. Το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής απαιτεί μόνιμη εγρήγορση και ενασχόληση. Πιθανότατα, η εμπειρία από την παγκόσμια κινητοποίηση για τον Covid-19 αποτελεί καλό μάθημα και πολύτιμη εμπειρία για τον παγκόσμιο συντονισμό που απαιτείται για την αντιμετώπιση της πολύ μεγαλύτερης πρόκλησης, αυτής της παγκόσμιας κλιματικής κρίσης, η οποία, σε κάθε περίπτωση, αναμένεται να δημιουργήσει «ιδανικές» συνθήκες για πανδημίες.

Μοιράσου το άρθρο: