Διαβάζοντας τη γήρανση του πληθυσμού από την ανάποδη.
Μπείτε στην ομάδα μας στο WhatsUP και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Αν τα 50 είναι τα νέα 40, όπως λέγεται, λόγω των… μεγάλων αποδόσεων του wellness και φυσικά της πλαστικής χειρουργικής, μήπως η γήρανση του πληθυσμού μπορεί αντί για πλήγμα στην οικονομία να πυροδοτήσει την ανάπτυξη της ξανά από την αρχή;
Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Οι αρχαίοι Έλληνες πάντως έλεγαν «αετού γήρας κορύδου νεότης», δηλαδή του αετού τα γηρατειά ισοδυναμούν με του κορυδαλλού τα νιάτα και μάλλον δεν είχαν άδικο.
Ο πληθυσμός των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μέχρι τη Ιαπωνία και την Κίνα γερνάει. Σε 30 χρόνια από σήμερα αναμένεται ο αριθμός των άνω των 65 να διπλασιαστεί από 761 εκατομμύρια άτομα το 2021 σε 1.6 δισεκατομμύρια το 2050.
«Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε»
Μέχρι τότε, δηλαδή, ο 1ας στους 4ις ανθρώπους στην Ευρώπης και τη Βόρεια Αμερική θα είναι άνω των 65 ετών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, που επικαλείται το Al Jazeera.
Ακόμη και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής, της Καραϊβικής και της Υποσαχάριας Αφρικής, στις οποίες ζει η πλειοψηφία των νέων αυτού του κόσμου, θα δει τον πληθυσμό των άνω των 65 ετών να αυξάνεται από 3% το 2022 σε περίπου 5% το 2050.
Με δεδομένο ότι ο νεότερος πληθυσμός αποτελεί τη μηχανή της οικονομικής ανάπτυξης, αφού είναι μια πραγματικά παραγωγική δύναμη, η ακατάπαυστη γήρανση του πληθυσμού έχει δημιουργήσει μεγάλες ανησυχίες για το μέλλον της.
«Η γήρανση του πληθυσμού ασκεί μεγάλη πίεση στο εργατικό δυναμικό λόγω του κόστους που αντιπροσωπεύει η στήριξη του εξαρτώμενου πληθυσμού, δηλαδή των παιδιών και των ηλικιωμένων», εξηγεί ο Ρόναλντ Λι, καθηγητής δημογραφικών και οικονομικών σπουδών του πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια.
Το ποτήρι… μισογεμάτο
Ωστόσο τελευταίες μελέτες φαίνεται ότι βλέπουν το… ποτήρι μισογεμάτο επιχειρηματολογώντας ότι αν οι ανεπτυγμένες οικονομίες κρατούν τους μεγαλύτερης ηλικίας πολίτες τους σε καλή υγεία, ίσως όχι μόνο δεν θα πληγεί εξαιτίας τους η οικονομική ανάπτυξη, αλλά θα ζήσει μαζί τους ένδοξες μέρες.
Όπως λένε οι οικονομολόγοι η γήρανση του πληθυσμού μπορεί να πλήξει τον ρυθμό ανάπτυξης του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ), αλλά θεωρείται απίθανο να επηρεάσει το κατά κεφαλήν εισόδημα, που αφορά περισσότερο τους πολίτες.
Όπως αποδεικνύει έρευνα που έγινε σε 180 χώρες για το χρονικό διάστημα 1990 με 2017 από τους Τζόναθαν Σίλους και Λιν Αλ Ταγιάρα, ο αντίκτυπος του μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενου πληθυσμού στο κατά κεφαλή εισόδημα είναι επί της ουσίας αμελητέος.
«Η μελέτη μας έδειξε ότι δεν είναι η ηλικία που μετρά, αλλά η λειτουργικότητα του εργατικού δυναμικού γιατί η αλήθεια είναι ότι μπορείς να είσαι υγιής στα 70 και να εργάζεσαι κανονικά», λέει ο Σίλους, επικεφαλής του λονδρέζικου παραρτήματος του European Observatory on Health Systems and Policies και ερευνητής του London School of Economics.
Γήρανση vs ανεργία
Επιπλέον κατά τον ίδιο αυτή τη στιγμή «μπορεί να έχουμε πληθυσμούς που γερνάνε, αλλά έχουμε και μεγάλη ανεργία μεταξύ των νέων». «Οπότε η δυναμική της αγοράς εργασίας μπορεί να ξεκλειδώσει αν προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το χάσμα», συμπληρώνει ο ίδιος.
Η τεχνολογία και η επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής μπορούν να αυξήσουν την παραγωγικότητα των μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένων, αναπληρώνοντας τις πιθανές απώλειες από τη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού. Επιπλέον οι αποταμιεύσεις των παλαιότερων γενιών μπορούν να οδηγήσουν τις μελλοντικές επενδύσεις.
Σαφώς τίποτα από αυτά δεν θα είναι εύκολο, λένε οι ίδιοι, αλλά ήδη υπάρχουν χώρες που μπορούν να δώσουν το παράδειγμα.
Ο λόγος για τη Ιαπωνία που επικεντρώνεται στις ανάγκες υγείας των μεγαλύτερων σε ηλικία πολιτών της, ενώ ταυτόχρονα καθιστά τις αγορές εργασίας περισσότερο ευέλικτες επιτρέποντας στους παραπάνω να εισχωρήσουν σε αυτές αρκεί να είναι σε θέση να αποδώσουν τα αναμενόμενα παρά την προχωρημένη ηλικία τους. Φυσικά το κράτος τους καλύπτει από το 2000 με ένα ασφαλιστικό σύστημα άσχετα από το εισόδημα τους και την οικογενειακή τους κατάσταση, αφαιρώντας από τους νεότερους το βάρος της ευθύνης του πώς να τους φροντίσουν στη συνέχεια.
Το παράδειγμα της Σιγκαπούρης
Ανάλογα και η Σιγκαπούρη από το 2022 έχει καταστήσει υποχρεωτικό για τις εταιρείες να προσφέρουν εκ νέου πρόσληψη στους εργαζόμενους όταν έχουν φτάσει την ηλικία της συνταξιοδότησης που είναι τα 63 χρόνια, τουλάχιστον μέχρι να φτάσουν 68 ετών.
Σε αυτή τη περίπτωση δένονται χρηματικά κίνητρα στις επιχειρήσεις που το κάνουν για πλήρες ή ευέλικτο ωράριο και όλοι καταλήγουν να κερδίζουν.
Μάλιστα, είναι τέτοια η επιτυχία αυτής της πολιτικής που η χώρα σκοπεύει να αυξήσει το όριο της συνταξιοδότησης και της επαναπρόσληψης στα 65 και τα 70 χρόνια αντίστοιχα μέχρι το 2030, οπότε 1ας στους 4ις πολίτες της θα είναι άνω των 65 ετών.
