Καύσωνας και καρδιοπαθείς: Οδηγός προστασίας από την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία

Γράφει ο Κωνσταντίνος Τούτουζας, Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ, Πρόεδρος Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας.

Οι ακραίες θερμοκρασίες που επικρατούν κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα αποτελούν σοβαρή απειλή για την υγεία όλων των ανθρώπων, και κυρίως για όσους πάσχουν από καρδιολογικά προβλήματα. Το καρδιαγγειακό σύστημα καταπονείται ιδιαίτερα σε συνθήκες ζέστης, καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία του σώματος και η καρδιά αναγκάζεται να δουλέψει πιο έντονα για να διατηρήσει τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.

Ακολουθούν όλα όσα πρέπει να προσέχουν οι καρδιοπαθείς όταν επικρατεί καύσωνας:

Αποφυγή έκθεσης σε ήλιο και ζέστη

• Οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν αγγειοδιαστολή (τα αγγεία διευρύνονται), με αποτέλεσμα την πτώση της πίεσης και επιβάρυνση της καρδιάς.
• Οι καρδιοπαθείς δεν πρέπει να βγαίνουν έξω τις ώρες αιχμής (11:00–17:00), όταν η ζέστη είναι εντονότερη.
• Αν είναι απολύτως αναγκαίο να βγουν, να φορούν καπέλο, γυαλιά ηλίου, ανοιχτόχρωμα και ελαφριά ρούχα, και να κινούνται στη σκιά.

Παραμονή σε δροσερό περιβάλλον

• Ιδανικά να βρίσκονται σε χώρους με κλιματισμό. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, να χρησιμοποιούν ανεμιστήρες και να κρατούν τα παράθυρα και τα παντζούρια κλειστά τις ώρες ζέστης.
• Το βράδυ, να αερίζεται ο χώρος και να δροσίζεται φυσικά.
• Ενδείκνυται η χρήση βρεγμένων πετσετών στο μέτωπο, στον αυχένα και στα χέρια για μείωση της θερμοκρασίας του σώματος.

Σωστή ενυδάτωση, με προσοχή

• Η επαρκής κατανάλωση νερού είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί η αφυδάτωση, που μπορεί να προκαλέσει πτώση της πίεσης ή καρδιακή αρρυθμία.
• Οι καρδιοπαθείς πρέπει να πίνουν νερό τακτικά, ακόμα κι αν δεν διψούν.
• Όσοι έχουν καρδιακή ανεπάρκεια ή άλλες παθήσεις που περιορίζουν την πρόσληψη υγρών, πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες του γιατρού τους.

Ελαφριά και ισορροπημένη διατροφή

• Η κατανάλωση βαριών, λιπαρών και αλμυρών γευμάτων επιβαρύνει την καρδιά και το πεπτικό σύστημα.
• Συνιστάται διατροφή με μικρά και συχνά γεύματα, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και δροσερά φαγητά.
• Τα φρούτα και τα λαχανικά όχι μόνο δροσίζουν, αλλά και ενυδατώνουν τον οργανισμό, καθώς περιέχουν νερό, βιταμίνες και ηλεκτρολύτες.

Προσοχή στη χορήγηση φαρμάκων

• Πολλά καρδιολογικά φάρμακα, όπως τα διουρητικά, μπορεί να αυξήσουν την απώλεια υγρών και να οδηγήσουν σε αφυδάτωση ή ανισορροπία ηλεκτρολυτών.
• Είναι σημαντικό οι καρδιοπαθείς να μην τροποποιούν μόνοι τους τη φαρμακευτική αγωγή και να συμβουλεύονται τον γιατρό τους σε περίπτωση αλλαγής καιρικών συνθηκών.
• Πρέπει να προσέχουν για σημάδια όπως μυϊκές κράμπες, αδυναμία ή σύγχυση, που μπορεί να σχετίζονται με ηλεκτρολυτικές διαταραχές.

Αποφυγή σωματικής καταπόνησης

• Η έντονη σωματική δραστηριότητα σε περιβάλλον με υψηλή θερμοκρασία αυξάνει την καταπόνηση της καρδιάς και μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες ή επεισόδιο στηθάγχης.
• Η άσκηση (αν επιτρέπεται από τον γιατρό) πρέπει να γίνεται μόνο τις πολύ πρωινές ώρες ή το βράδυ, σε δροσερό περιβάλλον.
• Ενδείκνυται ξεκούραση κατά τη διάρκεια της ημέρας και αποφυγή κάθε περιττής δραστηριότητας.

Παρακολούθηση συμπτωμάτων και έγκαιρη αντιμετώπιση

• Οι καρδιοπαθείς πρέπει να είναι σε εγρήγορση για ύποπτα συμπτώματα, όπως:
  • Πόνος στο στήθος
  • Δύσπνοια
  • Ταχυκαρδία
  • Ζάλη ή λιποθυμική τάση
  • Υπέρμετρη κόπωση
• Σε περίπτωση εμφάνισης τέτοιων συμπτωμάτων, πρέπει να ζητηθεί άμεσα ιατρική βοήθεια. Η καθυστέρηση μπορεί να αποβεί επικίνδυνη.

Τακτική επικοινωνία με γιατρό

• Οι καρδιοπαθείς καλό είναι να ενημερώνονται εγκαίρως για τις καιρικές συνθήκες και να έχουν πρόσβαση στον γιατρό τους για οδηγίες.
• Επίσης, να ελέγχουν τακτικά την αρτηριακή πίεση και τους σφυγμούς τους, ειδικά σε περιόδους έντονης ζέστης.

Συμπερασματικά: Ο καύσωνας δεν είναι απλώς μια ταλαιπωρία για τους καρδιοπαθείς. Μπορεί να αποτελέσει σοβαρό παράγοντα κινδύνου για την υγεία και τη ζωή τους.

Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά πρόληψη, προσαρμογή της καθημερινότητας και επικοινωνία με τον γιατρό, ώστε σε τυχόν απρόοπτα συμβάντα, να υπάρξει σωστή και ασφαλής αντιμετώπιση ακόμη και τις πιο ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.