Καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνεται, το φάσμα της ξηρασίας «στοιχειώνει» την κάποτε κατάφυτη αγροτική γη της Γαλλίας.

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Από τη Νορμανδία μέχρι την Κορσική σχεδόν σπιθαμή εδάφους δεν μένει ανεπηρέαστη από τις υφιστάμενες ακραίες καιρικές συνθήκες.

Οι θερμοκρασίες είναι υψηλές για την εποχή. Φυσά ξηρός αέρας. Και η γη «διψά» έπειτα από ασυνήθιστη ανομβρία.

Προειδοποιώντας ότι έρχονται ακόμη πιο δύσκολες ημέρες, το υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης δημοσίευσε χάρτη με δυσοίωνες προβλέψεις.

Στα δύο τρίτα των γαλλικών διαμερισμάτων έχει σημάνει συναγερμός για λειψυδρία το επόμενο τρίμηνο. Τα 26 είναι στο «κόκκινο».

Σε σύγκριση με την προηγούμενη διετία, η βροχόπτωση σε αρκετές περιοχές ήταν πολύ περιορισμένη το διάστημα μεταξύ του περυσινού φθινοπώρου και του φετινού χειμώνα.

Σε πανεθνικό επίπεδο, κατέγραψε πτώση 20%.

Το αποτέλεσμα είναι τα υπόγεια ύδατα να μην αναπληρωθούν επαρκώς.

Κι έτσι, ο υδροφόρος ορίζοντας άρχισε να μειώνεται από τον Φεβρουάριο κιόλας.

Τα προβλήματα έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται ορατά.

Όμως η κατάσταση αναμένεται να γίνει πολύ χειρότερη μέσα στο καλοκαίρι.

💧 ❌ 76 zones en alerte, 26 en alerte renforcée. @Ecologie_Gouv a publié sa carte du risque #sécheresse pour 3 prochains mois.

➡️ Carte agrège différentes données comme la baisse des niveaux des rivières et lacs mais surtout état actuel nappes souterraines et humidité sols. pic.twitter.com/BgOvwL3Bit

— Météo-France (@meteofrance) May 19, 2022

Ο «πόλεμος του νερού»

Ακόμη και τώρα, πριν καν την επίσημη έναρξη του θέρους, οι αρχές σε 15 διαμερίσματα έχουν αναγκαστεί να επιβάλλουν περιορισμούς στην κατανάλωση νερού σε συνολικά 51 περιοχές.

Τα μέτρα ποικίλουν, αναλόγως την έκταση του προβλήματος.

Κυμαίνονται από την απαγόρευση του ποτίσματος χωραφιών και κήπων συγκεκριμένες ώρες, έως την πλήρη απαγόρευση χρήσης νερού για το πλύσιμο αυτοκινήτων.

Ακόμη όμως και με την εφαρμογή αυτών των μέτρων, που στοχεύουν στη διαχείριση της κρίσης, οι γαλλικές αρχές απέχουν πολύ από την αντιμετώπιση της βασικής αιτίας.

«Η έλλειψη βροχής προκαλείται από την κλιματική αλλαγή, γι’ αυτό δεν υπάρχει καμία αμφιβολία», λέει η υδρολόγος Εμά Χαζιζά.

«Η ξηρασία είναι μια από τις πρώτες συνέπειες που μπορούμε να δούμε. Όπως έχουν τα πράγματα, το φαινόμενο εμφανίζεται όλο και πιο νωρίς», επισημαίνει.

«Και κάθε χρόνο γίνεται όλο και χειρότερο»…

DROUGHT FRANCE UNPRECEDENTED May 2022
The lack of water, paired with the heat, will “impact cereal production,” the agriculture ministry has warned. #climatehttps://t.co/5AgtTWiaKo pic.twitter.com/uBQeuIp2XJ

— Peter D Carter (@PCarterClimate) May 11, 2022

Πράγματι, αυτή είναι η πρώτη φορά που η Γαλλία βρίσκεται αντιμέτωπη με αυτό που οι μετεωρολόγοι αποκαλούν «αστραπιαία ξηρασία».

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που συνήθως πλήττει χώρες οι οποίες είναι πιο ζεστές και άνυδρες.

Το αποτέλεσμα πάντως είναι σχεδόν το ίδιο: το έδαφος και οι καλλιέργειες στεγνώνουν σε μόλις πέντε ημέρες.

Αυτό οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων: λιγότερη βροχόπτωση, ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, άνεμοι και αυξημένη ηλιακή ακτινοβολία.

Όλες αυτές μαζί οι αλλαγές, τονίζουν οι ειδικοί, μπορούν να αλλάξουν γρήγορα το τοπικό κλίμα, προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές στη γεωργία, στην οικονομία και στο οικοσύστημα.

Σε ένα από τα τελευταία πρωτοσέλιδα της, η εφημερίδα Le Monde δεν άφηνε πολλά περιθώρια για αισιοδοξία ή παρερμηνείες.

«Η ξηρασία στη Γαλλία», έγραψε, «πυροδοτεί τον πόλεμο του νερού»…

Δραματικές συνέπειες

Εν μέσω ελλείψεων στον παγκόσμιο εφοδιασμό σιτηρών μετά και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι Γάλλοι αγρότες ήλπιζαν ότι θα μπορούσαν να τις αντισταθμίσουν σε κάποιο βαθμό με την παραγωγή τους.

Η Γαλλία είναι άλλωστε ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού παγκοσμίως και ο πρώτος στην ΕΕ.

Όμως τώρα με τη σοβαρή ξηρασία οι ελπίδες γίνονται φρούδες.

Θεωρούν δεδομένο ότι θα μειωθεί η απόδοση των καλλιεργειών του σε σιτάρι και κριθάρι, οι οποίες τώρα αναπτύσσονται.

Ο ζεστός και ξηρός καιρός των τελευταίων εβδομάδων απειλεί ωστόσο και τις ανοιξιάτικες καλλιέργειες -όπως καλαμπόκι, ηλίανθο και τεύτλα- καθώς και τις βοσκές των ζώων.

Έπειτα από συνομιλίες με τις εταιρείες ύδρευσης της Γαλλίας και αγροτικές ενώσεις, το υπουργείο Γεωργίας ανακοίνωσε ότι θα διπλασιάσει στα 40 εκατομμύρια ευρώ τα κονδύλια για την «Τρίτη Αγροτική Επανάσταση».

Είναι ένα πρόγραμμα που τέθηκε σε εφαρμογή τον Απρίλιο, με στόχο να στηρίξει τους αγρότες στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Ακόμη όμως και αυτό τώρα δεν φτάνει…

France, the EU’s biggest wheat exporter is facing low rainfall this year that has brought the threat of drought, triggering warnings of a hit to harvest and exportshttps://t.co/I9tCMyaZbJ pic.twitter.com/Unqay9ccYj

— Adam Tooze (@adam_tooze) May 11, 2022

Οι επιπτώσεις της ξηρασίας επεκτείνονται εν τω μεταξύ πολύ ευρύτερα από τη γεωργία.

«Έχει τεράστιο αντίκτυπο σε πολλά άλλα πράγματα, όπως στα κτίρια», λέει η Χαζίζα.

«Βλέπουμε όλο και περισσότερα σπίτια να καταρρέουν. Αυτό δεν έχει προηγούμενο στη Γαλλία».

«Οι ζημιές που δημιουργούν οι ξηρασίες είναι πιο δαπανηρές από εκείνες των πλημμυρών», προειδοποιεί. «Και θα έχουν μακροπρόθεσμα τεράστιες οικονομικές συνέπειες».

Θα μπορούσαν ακόμη και να επηρεάσουν την παραγωγή ενέργειας, παρατηρεί η Γαλλίδα επιστήμονας, «καθώς οι  πυρηνικοί σταθμοί χρειάζονται πολύ νερό για να ψύξουν τους αντιδραστήρες».

Απαιτούνται δραστικές λύσεις

Ακόμη κι αν βρέξει προς τα τέλη του μήνα και τον Ιούνιο, οι ειδικοί λένε ότι το πρόβλημα δεν θα εκλείψει.

Θα καλυφθεί μόνο ένα ποσοστό στο έλλειμμα νερού, χωρίς μεγάλη επίδραση στον υδροφόρο ορίζοντα ή στη χαμηλή στάθμη των υδάτων σε ποταμούς και λίμνες.

H Γαλλία πρέπει να κάνει μακροπρόθεσμες αλλαγές, κυρίως στις γεωργικές πρακτικές της, προειδοποιούν.

«Ένας κίνδυνος όπως αυτός της ξηρασίας ή μιας πλημμύρας επιδεινώνει τα λάθη που έχουν ήδη κάνει», εξηγεί η Χαζίζα.

Άμεσα «πρέπει να σταματήσουμε την αποξήρανση λιμνών, την αποψίλωση των δασών, να αποκαταστήσουμε υδροβιότοπους».

«Ολόκληρο το σύστημα βγαίνει εκτός ελέγχου».

Τι κι αν ο πληθωρισμός στην Τουρκία καλπάζει -επισήμως με 70%, ανεπισήμως με διπλάσιους ρυθμούς- και πολλοί να μην έχουν καν ψωμί να φάνε;

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Για τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, τα φαραωνικά έργα ποτέ δεν τελειώνουν.

Ανήμερα της επετείου της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, στις 29 του μήνα, σκοπεύει να κηρύξει συμβολικά την έναρξη των εορτασμών φυτεύοντας το πρώτο δέντρο στον νέο «Εθνικό Κήπο» που θα φτιαχτεί στο παλιό αεροδρόμιο Ατατούρκ της Πόλης.

Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκει -έναν χρόνο πριν από τις κρίσιμες, όσο και αμφίρροπες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές- να πετύχει «με έναν σμπάρο δυό τρυγόνια».

Να δείξει εκτός και κυρίως εντός ότι η Τουρκία αναπτύσσεται και μεγαλουργεί, χρυσώνοντας έτσι το «χάπι» στην εκλογική βάση του, ενόσω αυτή μετρά «πληγές» από την ακρίβεια και τη καταβαράθρωση του μέσου εισοδήματος.

Αλλά και να «γκρεμίσει», μαζί με το παλιό αεροδρόμιο, όλα όσα συνδέονται με την κληρονομιά του Κεμάλ Ατατούρκ πριν από την επόμενη χρονιά-ορόσημο.

Έτος εκλογών και συμπλήρωσης ενός αιώνα από την ίδρυσης της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας.

Η κεμαλική αντιπολίτευση του CHP είναι ήδη στα «κάγκελα».

Με το που οι πρώτες μπουλντόζες έκαναν τις προάλλες την εμφάνισή τους στο χώρο του παλιού αεροδρομίου, στελέχη της οργάνωσαν στην περιοχή διαμαρτυρία.

Στηλίτευσαν τις προσπάθειες του Ερντογάν να «ξηλώσει» τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους.

Κατήγγειλαν επίσης ότι το νέο έργο είναι στην πραγματικότητα ένα ξεπούλημα σε εταιρείες της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ (στενού συμμάχου του Ερντογάν και έτερου υποστηρικτή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας).

Atatürk Havalimanı millet bahçesinin tamamlandığında nasıl olacağına kısaca bir göz atalım… pic.twitter.com/TjR6JPZNQD

— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) May 18, 2022

«Φάτε μάτια ψάρια»

Σύμφωνα με τα όσα έχουν έως τώρα ανακοινωθεί, πάνω από το 60% του χώρου του παλιού αεροδρομίου -περίπου 5,2 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα- θα μετατραπούν σε χώρο πρασίνου και αναψυχής.

Θα φυτευτούν 132.500 δέντρα.

Περίπου 2,1 εκατομμύρια τ.μ. θα καλυφθούν από πάρκα, παιδικές χαρές, πίστες πατινάζ, χώρους δραστηριοτήτων, εστιατόρια και καφετέριες.

Σε μια έκταση 1,1 εκατομμυρίου τ.μ. θα κατασκευαστούν ένα μουσείο, εκθεσιακοί χώροι, κέντρο νεότητας, κινηματογράφοι.

Θα δημιουργηθούν ανοιχτά γήπεδα ποδοσφαίρου, γήπεδα τένις και τοξοβολίας που θα είναι διάσπαρτα σε 393.000 τ.μ.

Επίσης θα ανεγερθεί κέντρο φροντίδας ηλικιωμένων σε έκταση 180.000 τ.μ., καθώς και ξενοδοχειακές και λοιπές δομές φιλοξενίας, καταλαμβάνοντας 230.000 τ.μ. γης.

Το νοσοκομείο που κατασκευάστηκε στην περιοχή εν μέσω της πανδημίας της COVID-19 θα παραμείνει άθικτο, όπως διαβεβαίωσαν οι αρχές.

Οι τεράστιες εγκαταστάσεις θα έχουν πρόσβαση, δε, στη Θάλασσα του Μαρμαρά με την κατασκευή προβλήτας μήκους 885 μέτρων.

Θα είναι «οι πνεύμονες της Κωνσταντινούπολης», διακήρυξε ο

υπουργός Περιβάλλοντος, Αστικοποίησης και Κλιματικής Αλλαγής Μουράτ Κουρούμ.

Θα είναι, τόνισε, το μεγαλύτερο πάρκο σε όλη την Τουρκία…

Gisteren werd bekend dat binnenkort het terrein van voormalig Atatürk AirPort compleet gebulldozerd wordt om plaats te maken voor een zogeheten Millet Bahçesi, een volkspark. Minister Kurum maakte wereldkundig dat hij samen met staatshoofd Erdogan de eerste schep zal verrichten. https://t.co/keEFShE8FL pic.twitter.com/6BqJLJqgwD

— Verweesd Links (@verweesdlinks) May 16, 2022

Πολιτική διαμάχη

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Ατατούρκ ήταν το πρώτο αεροδρόμιο της χώρας.

Λειτουργούσε από το 1912 στην ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης, στη συνοικία Γιεσίλκιοϊ, που ως το 1926 ήταν  γνωστή ως Άγιος Στέφανος (Ayastefanos) και αποτελούσε δημοφιλές παραθαλάσσιο θέρετρο, ιδίως για τους Έλληνες της Πόλης.

Από το 2019 το αεροδρόμιο έχει πάψει να εξυπηρετεί επιβατικές πτήσεις και πιο πρόσφατα σταμάτησαν και οι εμπορευματικές, καθώς έχει τεθεί  σε λειτουργία εδώ και τρία χρόνια το νέο Αεροδρόμιο Κωνσταντινούπολης, περίπου 40 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης.

Σήμερα το Γιεσίλκιοϊ θεωρείται μια από τις πιο περιζήτητες περιοχές της πόλης για ανάπτυξη.

Το κεμαλικό CHP και άλλα κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης καταγγέλλουν ότι ο Ερντογάν έχει ήδη βγάλει στο «σφυρί» τα καλύτερα «φιλέτα» στον χώρο εντός και πέριξ του παλιού αεροδρομίου.

‘Vatana İhanet nedir?’ diye soran olursa, bu videoyu izletin#AtatuerkHavalimanıpic.twitter.com/gyXxaHqsU1

— Geronimo (@CICOMOCANCA) May 17, 2022

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αναφέρεται, είναι τα πετροδολάρια Αράβων κροίσων, που θα λειτουργήσουν ως «σωσίβιο» για τη βυθιζόμενη τουρκική οικονομία.

«Τίποτα από όσα έχουν κλαπεί από το έθνος μας δεν μπορεί να πουληθεί σε εσάς», έγραψε σε ανάρτηση στα αραβικά στο Twitter ο αρχηγός του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, προειδοποιώντας τους Άραβες επενδυτές.

Το αεροδρόμιο Ατατούρκ θα μπορούσε ακόμα να λειτουργεί ως κόμβος πτήσεων, τόνισε, ζητώντας να μην κλείσει…

Μόνο για την κατεδάφισή του, ανέφεραν ΜΜΕ, θα πρέπει να ξοδευτούν 12 δισεκατομμύρια ευρώ από τα -άδεια κατά τα λοιπά- κρατικά ταμεία…

Work starts to demolish Atatürk Airport runways, opposition claims İstanbul Airport to be sold

The opposition claims the government wants to sell İstanbul Airport to investors from Gulf countries, who don’t want a 2nd airport on the city’s European sidehttps://t.co/8AeNVgECq6 pic.twitter.com/5Sp3G7eU5K

— qwerty (@qwerty14117587) May 17, 2022

Big business στην Πόλη

Εν μέσω θύελλας αντιδράσεων και καταγγελιών, οι τουρκικές αρχές ανακοίνωσαν ότι τελικά ότι στον χώρο του παλιού αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης θα παραμείνει σε λειτουργία ένας διάδρομος «για χρήση έκτακτης ανάγκης».

Από τα 8,5 εκατομμύρια τ.μ. της συνολικής έκτασης εν τω μεταξύ θα χρησιμοποιηθεί το 30% για τη γενική  αεροπλοϊα και το 9% για στρατιωτικές πτήσεις.

Ο μητροπολιτικός δήμος της Κωνσταντινούπολης, όπου τα «ηνία» έχει ο κεμαλιστής δήμαρχος Εκρέμ Ιμάμογλου -εκ των πιθανολογούμενων αντιπάλων του Ερντογάν στις εκλογές του 2023- εξέφρασε ήδη την αντίθεσή του στο κυβερνητικό σχέδιο ανάπλασης του χώρου του παλιού αεροδρομίου.

Μοιραία, στη δημόσια συζήτηση επανήλθαν όλα τα στραβά του νέου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης, που δεν έχει ακόμη αποπερατωθεί λόγω οικονομικών προβλημάτων και -σε αντίθεση με το παλιό- δεν έχει ακόμη σύνδεση με μετρό ή τρένο με το κέντρο.

Ειδικοί αναφέρουν ότι η τοποθεσία που επελέγη για την κατασκευή του (επίσης στην ευρωπαϊκή πλευρά) είναι κακή, πάνω σε διαδρομή μετανάστευσης πτηνών και σε περιοχή όπου πνέουν ισχυροί άνεμοι από τη Μαύρη Θάλασσα.

Όμως αυτό φαντάζει… λεπτομέρεια μπροστά στα ευρύτερα σχέδια του Ερντογάν.

Το νέο αεροδρόμιο είναι μέρος των σχεδίων ανάπτυξης της Κωνσταντινούπολης, που περιλαμβάνουν έναν νέο αυτοκινητόδρομο και το επίμαχο Κανάλι Κωνσταντινούπολης: μια τεχνητή πλωτή οδό μεταξύ της Θάλασσας του Μαρμαρά και της Μαύρης Θάλασσας, που θα παρακάμπτει τα στενά του Βοσπόρου.

Work is about to begin on the first of many bridges to stretch across the proposed Canal Istanbul. Turkey hopes the mega waterway will add to Istanbul’s strategic importance pic.twitter.com/aHvUhuSWdr

— TRT World (@trtworld) June 26, 2021

Πρόκειται για ακόμη ένα «σμπάρο» με τον οποίο ο Ερντογάν επιχειρεί να πιάσει «δυό τρυγόνια».

Κατά ορισμένους αναλυτές, θεωρείται ότι στο μέλλον η Άγκυρα θα μπορούσε να θέσει θέμα αναθεώρησης της Συνθήκης του Μοντρέ (διέπει το καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων) και, μέσω αυτής, της Συνθήκης της Λωζάνης.

Προσώρας πάντως φαίνεται ότι το υπό κατασκευή κανάλι συνολικού μήκους 45 χιλιομέτρων στην ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης αποτελεί άλλη μια αφορμή για business με πετροδολάρια.

Ο τουρκικός Τύπος βρίθει δημοσιευμάτων για τις αγορές τεράστιων εκτάσεων γης κατά μήκος της σχεδιαζόμενης διαδρομής του καναλιού από επενδυτές από το Κουβέιτ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Επιμελώς, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης της Τουρκίας κρατά επί της ουσίας μακριά από την κοινή θέα τα στοιχεία.

Κωφεύει επίσης στις προειδοποιήσεις ειδικών, αλλά και στην κατηγορηματική αντίθεση του μητροπολιτικού δήμου της Κωνσταντινούπολης για τις καταστροφικές επιπτώσεις του έργου-μαμούθ, προϋπολογισμού περίπου 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο τοπικό οικοσύστημα και στο πόσιμο νερό της  μητροπολιτικής περιοχής, που εκτός των άλλων βρίσκεται κοντά στο ρήγμα της βόρειας Ανατολίας.