Καρκίνος των ωοθηκών και παράγοντες κινδύνου

Γράφει ο Βλαχοδημήτρης Ιωάννης Ανάργυρος, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Αναπλ. Διευθυντής Β’ Κλινικής Γυναικολογικής Ογκολογίας, ΜΗΤΕΡΑ.

Ο καρκίνος των ωοθηκών αποτελεί σε παγκόσμια κλίμακα τον τρίτο πιο συχνό καρκίνο και είναι η πρώτη αιτία θανάτου από γυναικολογικό καρκίνο.

Η πλειονότητα των περιπτώσεων με καρκίνο των ωοθηκών θα διαγνωσθεί σε προχωρημένο στάδιο της νόσου και αυτό γιατί δεν υπάρχει κάποιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα που θα οδηγήσει την ασθενή άμεσα να επισκεφτεί τον γιατρό της και επίσης δεν υπάρχουν προληπτικά πρωτόκολλα όπως σε άλλες μορφές καρκίνου, που να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωσή του.

Ο καρκίνος των ωοθηκών εμφανίζεται συνήθως μετά την εμμηνόπαυση, ενώ λιγότερο συχνά μπορεί να εμφανιστεί και σε νεότερες ηλικίες ως αποτέλεσμα μετάλλαξης στο γονίδιο BRCA αλλά και άλλων γονιδίων όπως τα RAD51C και RAD51D.

Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου των ωοθηκών είναι η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ωοθηκών ή καρκίνου μαστού, ο αριθμός των παιδιών που έχει γεννήσει μια γυναίκα (οι άτεκνες γυναίκες διατρέχουν δύο φορές υψηλότερο κίνδυνο) καθώς και η Ενδομητρίωση.

Τα κυριότερα συμπτώματα ασθενών με καρκίνο των ωοθηκών είναι ο κοιλιακός πόνος, το αίσθημα πληρότητας της κοιλιάς, διαταραχές αφόδευσης αλλά και η απώλεια βάρους σε μικρό χρονικό διάστημα χωρίς να έχει ακολουθηθεί κάποια δίαιτα. Αυτά τα άτυπα συμπτώματα έχουν σαν αποτέλεσμα οι γυναίκες να επισκέπτονται γιατρούς άλλων ειδικοτήτων για την διερεύνηση των συμπτωμάτων, μέχρι να καταλήξουν στον γυναικολόγο ογκολόγο.

Για την θεραπεία του καρκίνου των ωοθηκών θεμελιώδη ρόλο παίζει η χειρουργική αντιμετώπιση με ΠΛΗΡΗ αφαίρεση της νόσου. Η πλήρης αφαίρεση της νόσου, μπορεί να οδηγήσει στην ίαση, αν πρόκειται για αρχικό στάδιο, ή στην αύξηση της επιβίωσης στις περιπτώσεις προχωρημένης νόσου. Υπολογίζεται ότι η πενταετής επιβίωση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι στο 43%. Σε περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου των ωοθηκών, προκειμένου να επιτευχθεί η πλήρης αφαίρεση του όγκου, απαιτείται συνήθως και η αφαίρεση και άλλων οργάνων που έχουν διηθηθεί, όπως του περιτοναίου, τμήματος του εντέρου, του διαφράγματος, του ήπατος και άλλων.

Στις πολλές ευρωπαϊκές  χώρες αλλά και στις Η.Π.Α, αυτού του είδους τα περιστατικά αντιμετωπίζονται στην πλειονότητά τους από εξειδικευμένους Γυναικολόγους Ογκολόγους. Αυτό, γιατί υπάρχουν πολυάριθμες μελέτες που έχουν αποδείξει πως, όταν γίνεται η αντιμετώπιση από εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα, τότε η έκβαση του χειρουργείου είναι εξαιρετικά καλύτερη  και το προσδόκιμο ζωής αυξάνει αισθητά. Για αυτόν το λόγο, κάθε γυναίκα που έρχεται αντιμέτωπη με τη διάγνωση του καρκίνου ωοθηκών, πρέπει να απευθύνεται άμεσα σε εξειδικευμένο Γυναικολόγο Ογκολόγο.