Μικρός και Μέγας Παρακλητικός Κανόνας προς τη Παναγία

Η περίοδος του Δεκαπενταύγουστου είναι ιδιαίτερη σημαντική για την Ορθόδοξη Εκκλησία καθώς επικεντρώνεται στην Παναγία. Με ευλάβεια και κατάνυξη, ψάλλεται επί 15 ημέρες, οι πιστοί σπεύδουν στην εκκλησία να ψάλλουν τον Μικρό και Μεγάλο Παρακλητικό Κανόνα -πριν την μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου- δοξολογώντας την μητέρα του Χριστού. Πρόκειται για μια περίοδο, όπου οι πιστοί με πόνο ψυχής στρέφονται προς στην μητέρα του Χριστού για παρηγοριά.

Διαβάστε: Πότε ξεκίνησε η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου και τι τρώμε παραδοσιακά

Για να μην υπάρχει μονοτονία, στις εκκλησίες ψάλλεται εναλλάξ η Μικρή και η Μεγάλη Παράκληση. Μόνο κατά τους εσπερινούς των Σαββάτων και της εορτής της Μεταμορφώσεως του Κυρίου δεν ψάλλονται οι Παρακλήσεις στην Παναγία και αυτό επειδή το περιεχόμενο τους είναι πένθιμο και ικετευτικό και δεν συμφωνεί προς το χαρμόσυνο ύφος των εορταστικών αυτών ύμνων.

Παρακλήσεις προς τη Παναγία: Τί συμβολίζουν

Εκτός, όμως, από την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου η Μικρή, ιδίως, Παράκληση ψάλλεται συχνά, «εν πάση περιστάσει και θλίψει ψυχής», είτε στους ιερούς Ναούς, είτε και κατ’ οίκον, από τους πιστούς, οι οποίοι επιθυμούν να ικετεύσουν δι’ αυτής την Θεοτόκο και να επικαλεστούν την μεσιτεία της Μεγαλόχαρης.

Οι Παρακλήσεις στην Παναγία (Μικρή και η Μεγάλη Παράκληση) είναι ακολουθίες που έχουν συγκινήσει και συγκινούν κατά τρόπο μοναδικό τα εκατομμύρια των Ορθοδόξων μέσα στους αιώνες. Κανείς δεν αμφιβάλλει για την θαυματουργική επέμβαση της Παναγίας στη ζωή μας, που είναι «η ακαταίσχυντος προστασία μας» και «η αμετάθετος ελπίδα μας». Αν και «μετέστη εκ γης προς ουρανόν», δεν εγκατέλειψε την γη μας. Διαβιβάζει διαρκώς τις θερμές παρακλήσεις και ικεσίες μας «προς τον Υιόν και Θεόν της». Δεν παραβλέπει τις παρακλητικές φωνές μας, δεν αδιαφορεί, καταλαβαίνει τον πόνο και την αγωνία μας και «προφθαίνει εις βοήθειαν μας».

Ποια η διαφορά της Μικρής και Μεγάλης Παράκλησης

Η διάκριση των Παρακλήσεων σε Μικρή και Μεγάλη οφείλεται αποκλειστικώς και μόνον στην έκταση, το μέγεθος των τροπαρίων. Τα τροπάρια, δηλαδή, της Μικρής Παρακλήσεως είναι μικρότερα και συντομότερα από εκείνα της Μεγάλης.

Η Μικρή Παράκληση είναι ποίημα κάποιου αγνώστου υμνογράφου, ο οποίος κατ’ άλλους μεν ονομάζονταν Θεοστήρικτος και ήταν Μοναχός, κατ’ άλλους δε Θεοφάνης. Όπως φαίνεται, όμως, πρόκειται περί του ιδίου προσώπου το οποίο έγινε Μοναχός και από Θεοφάνης μετονομάσθηκε σε Θεοστήρικτο. Η Μεγάλη Παράκληση είναι έργο του Θεοδώρου του Β’, του Δουκός, Βασιλέως της Νικαίας, του επονομαζόμενου Λασκάρεως, ο οποίος έζησε περί τα μέσα του 13ου αιώνος και είναι πολύ μεταγενέστερες του Θεοστηρίκτου, του Μοναχού.

Ταυτόχρονα με τις Παρακλήσεις στην Παναγία, από 1 Αυγούστου μέχρι και 14 Αυγούστου νηστεύουμε προς τιμήν της Παναγίας και για την ψυχή μας, αυστηρά, υπακούοντας στην εντολή του Θεού για την νηστεία και διότι μαζί με την προσευχή είναι τα πιο ισχυρά όπλα των χριστιανών στην πάλη κατά του κακού και της αμαρτίας. Ο Μικρός και Μέγας Παρακλητικός Κανόνας εις την Υπεραγία Θεοτόκο καθώς και οι Χαιρετισμοί εις την Κοίμησιν της Θεοτόκου.