Μόναχο: Σοκαρισμένη η ΕΕ με την ομιλία του Βανς – «Προσπαθεί να ξεκινήσει αντιπαράθεση»

Ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η ομιλία του Τζέι Ντι Βανς στο Μόναχο, προκαλώντας προβληματισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η συγκεκριμένη ομιλία κυριάρχησε στη μαραθώνια διαδικασία υψηλού επιπέδου μεταξύ εκατοντάδων κορυφαίων ξένων αξιωματούχων και ελίτ του τομέα της εθνικής ασφάλειας.

«Κανείς δεν μιλάει για τίποτα άλλο», είπε ένας ανώτερος αξιωματούχος της Ανατολικής Ευρώπης, μιλώντας στο Pοlitico.

Η ομιλία του Βανς στο Μόναχο

Μεταξύ άλλων, ο Βανς διαμαρτυρήθηκε κατά της πολιτικής του κατεστημένου, προέτρεψε την Ευρώπη να περιορίσει τη μετανάστευση και συνέκρινε τους ηγέτες της ΕΕ με τους σοβιετικούς επιτρόπους επειδή είχαν επικρίνει τους ακροδεξιούς ηγέτες. To οργισμένο ύφος του ενίσχυσε τους φόβους μεταξύ των ελίτ ασφαλείας της Ευρώπης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκλίνουν από το υπερατλαντικό status quo με γρήγορο ρυθμό και λίγα μπορούσαν να κάνουν για να το σταματήσουν, όπως εκτιμά το Politico.

«Αυτές είναι οι νέες Ηνωμένες Πολιτείες και είναι σαφές ότι η παλιά που είχε συνηθίσει η Ευρώπη για δεκαετίες έχει τελειώσει», είπε ένας πρώην ανώτερος διπλωμάτης των ΗΠΑ. «Θα μπορούσε να είναι αυτό ένα σήμα αφύπνισης για την Ευρώπη».

Αναμενόταν ότι ο Βανς θα χρησιμοποιούσε την ομιλία του στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου για να αναφερθεί σε πιθανές συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Αντ’ αυτού, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του κατηγορώντας τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις -συμπεριλαμβανομένης της βρετανικής- ότι υποχωρούν από τις αξίες τους.

Η ομιλία αντιμετωπίστηκε με σιωπή στην αίθουσα και αργότερα καταγγέλθηκε από αρκετούς πολιτικούς στη διάσκεψη. Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους δήλωσε ότι ήταν «μη αποδεκτή».

«Αν τον κατάλαβα καλά, συγκρίνει μέρη της Ευρώπης με αυταρχικά καθεστώτα. Αυτό δεν είναι αποδεκτό», δήλωσε ο Μπόρις Πιστόριους.

Στιγμιότυπο από την ομιλία του Βανς στο Μόναχο. REUTERS/Leah Millis

Advertisement

Ο Βανς επανέλαβε τη γραμμή της κυβέρνησης Τραμπ ότι η Ευρώπη πρέπει «να κάνει ένα μεγάλο βήμα για να εξασφαλίσει τη δική της άμυνα».

Ο πόλεμος στην Ουκρανία αναφέρθηκε, με τον Βανς να λέει ότι ελπίζει να επιτευχθεί μια «λογική διευθέτηση», μετά την αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι ο ίδιος και ο Ρώσος Βλαντίμιρ Πούτιν συμφώνησαν να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες.

Αλλά η ομιλία του Βανς επικεντρώθηκε κατά τα άλλα σε θέματα πολιτισμού-πολέμου και σε βασικά θέματα της εκστρατείας του Τραμπ για την προεδρία των ΗΠΑ – μια απόκλιση από τις συνήθεις συζητήσεις για την ασφάλεια και την άμυνα στο ετήσιο συνέδριο.

Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Kaja Kallas, ότι ο Βανς «προσπαθούσε να ξεκινήσει μια αντιπαράθεση» με την Ευρώπη, όπου βρίσκονται ορισμένοι από τους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ.

Προσβλητικά τα σχόλια του Βανς

Ο Michael McFaul, ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Ρωσία, δήλωσε στο Politico ότι τα σχόλια του Βανς ήταν «προσβλητικά» και «απλά εμπειρικά δεν ισχύουν», σύμφωνα με το BBC.

Ο Βανς υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι οι «βασικές ελευθερίες των θρησκευόμενων Βρετανών, ιδίως» απειλούνται.

Συνέχισε λέγοντας ότι η ελευθερία του λόγου βρίσκεται σε υποχώρηση και ισχυριζόμενος ότι η κυβέρνηση της Σκωτίας προειδοποίησε τους ανθρώπους κατά της ιδιωτικής προσευχής μέσα στα σπίτια τους.

Σε απάντηση, η κυβέρνηση της Σκωτίας δήλωσε ότι ο ισχυρισμός του Βανς ήταν «εσφαλμένος» και ότι ο νόμος «συντάχθηκε προσεκτικά ώστε να καταγράφει μόνο σκόπιμη ή απερίσκεπτη συμπεριφορά κοντά σε μικρό αριθμό εγκαταστάσεων που παρέχουν υπηρεσίες αμβλώσεων».

Τι ανέφερε για το AfD

Εννέα ημέρες πριν από τις τεταμένες εθνικές εκλογές στη Γερμανία, αναφέρθηκε σε μια έντονη συζήτηση στη χώρα γύρω από τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα που διατηρούν το λεγόμενο «τείχος προστασίας» μη συνεργασίας με το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).

«Η δημοκρατία στηρίζεται στην ιερή αρχή ότι η φωνή του λαού έχει σημασία», δήλωσε ο Βανς. «Δεν υπάρχει χώρος για τείχη προστασίας. Είτε υποστηρίζετε την αρχή είτε όχι».

Η υποψήφια καγκελάριος του AfD, η Άλις Βάιντελ, μοιράστηκε αργότερα τμήματα της ομιλίας του στο X, επαινώντας την ως «εξαιρετική». Οι δύο τους φέρονται να συναντήθηκαν στη συνέχεια, σύμφωνα με το γερμανικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ZDF.

Σχετικά με την Ρουμανία

Ο Βανς αναφέρθηκε επίσης στις προεδρικές εκλογές στη Ρουμανία, οι οποίες ακυρώθηκαν τον Δεκέμβριο, αφού αποχαρακτηρισμένα έγγραφα έδειξαν ότι ήταν στόχος ρωσικής κρατικής παρέμβασης.

Ο Βανς δήλωσε στο συνέδριο: «Εάν η δημοκρατία σας μπορεί να καταστραφεί με μερικές ψηφιακές διαφημίσεις ύψους 100.000 δολαρίων από μια ξένη χώρα, τότε δεν ήταν πολύ ισχυρή εξ αρχής».

Ο Ρουμάνος πρωθυπουργός Marcel Ciolacu δήλωσε ότι η χώρα του παραμένει «υπερασπιστής των δημοκρατικών αξιών που μοιράζεται η Ευρώπη με τις ΗΠΑ».

«Όλες οι αρχές της RO [της Ρουμανίας] έχουν δεσμευτεί να διοργανώσουν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, ενδυναμώνοντας τους πολίτες και διασφαλίζοντας την ελευθερία της ψήφου», έγραψε στο X.

Συνάντηση με τον Ζελένσκι

Ο Βανς συναντήθηκε αργότερα με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μία συνάντηση η οποία κατά τα άλλα επικεντρώθηκε κυρίως στην πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας.

Η συνάντηση του Βανς με τον Ζελένσκι. REUTERS/Leah Millis

Ο Ζελένσκι δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνάντησης ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά για τον σχεδιασμό του τερματισμού των μαχών, ενώ ο Βανς δήλωσε ότι οι δύο τους είχαν μια «γόνιμη» συζήτηση.

Ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Ουκρανίας θα συναντηθούν στο Μόναχο, αλλά η Μόσχα δήλωσε ότι δεν θα στείλει αντιπροσωπεία στη σύνοδο κορυφής.