Νεόδμητα ακίνητα: Στον «πάγο» ο ΦΠΑ 24% και το 2026 – Οι λόγοι που υπαγορεύουν την αναστολή, τα οφέλη για τους αγοραστές

Το «πάγωμα» του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα για ακόμη ένα χρόνο- και συγκεκριμένα έως το τέλος του 2026- πρόκειται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη.

Στο πλαίσιο των παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται από την κυβέρνηση για την ανάκαμψη της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, την ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας και εν τέλει της επίλυσης του στεγαστικού προβλήματος, δεν θα ισχύσει ούτε για το 2026 ο συντελεστής ΦΠΑ 24%.

Το «πάγωμα» του ΦΠΑ αφορά σε όλα τα αδιάθετα ακίνητα του κατασκευαστή, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί (από το 2006 και μετά) και αφορούν είτε ιδιόκτητα ακίνητά του είτε ακίνητα τα οποία ανεγείρει ο ίδιος με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής.

Με τη διατήρηση του σημερινού καθεστώτος και το 2026, οι συναλλαγές για νεόδμητα ακίνητα θα συνεχίσουν να φορολογούνται αποκλειστικά με τον φόρο μεταβίβασης 3%.

Έως την 31η Δεκεμβρίου 2026 έχει ανασταλεί και η επιβολή του Φόρου Υπεραξίας Ακινήτων, ο οποίος ανέρχεται σε 15% και επιβάλλεται στα κέρδη από την πώληση ακινήτου, υπολογιζόμενα ως η διαφορά μεταξύ τιμής πώλησης και τιμής κτήσης.
Στα σχέδια της κυβέρνησης είναι και το «πάγωμα» των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και την επόμενη χρονιά. Οι όποιες αλλαγές θα περιοριστούν στην ένταξη και νέων περιοχών στο σύστημα χωρίς άλλες αναπροσαρμογές.

ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα μπήκε για πρώτη φορά την 1η Ιανουαρίου 2006, με εξαίρεση την πρώτη κατοικία. Μέχρι τότε, οι αγοραπωλησίες ακινήτων επιβαρύνονταν μόνο με φόρο μεταβίβασης. Τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του μέτρου ο συντελεστής ΦΠΑ ήταν 19% για να φτάσει στο 24% στα χρόνια των Μνημονίων. Ο ΦΠΑ στις νέες οικοδομές παρέμεινε για 13 χρόνια προκαλώντας προβλήματα στην έτσι κι’ αλλιώς ευάλωτη αγορά λόγω της οικονομικής κρίσης.

Το 2019 αποφασίστηκε η τριετής αναστολή του φόρου και συγκεκριμένα από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31η Δεκεμβρίου 2022 με στόχο να τονωθεί γενικότερα ο κλάδος της οικοδομής. Έκτοτε ανακοινώνονται συνεχείς παρατάσεις με την τελευταία να εκπνέει στο τέλος του 2025, και όπως όλα δείχνουν θα υπάρξει τουλάχιστον μια ακόμη.

Το όφελος για τον αγοραστή από το «πάγωμα» του ΦΠΑ είναι σημαντικό, καθώς για κάθε 100.000 αξίας ακινήτου εξοικονομεί 24.000 ευρώ. Για παράδειγμα: Για ένα διαμέρισμα αξίας 250.000 ευρώ, ο ΦΠΑ θα έφτανε τις 60.000 ευρώ, ενώ ο φόρος μεταβίβασης διαμορφώνεται μόλις σε 7.500 ευρώ.

Το όφελος φθάνει τις 52.500 ευρώ, μέγεθος που εν πολλοίς κρίνει και τη συνολική έκβαση της συναλλαγής. Για μια κατοικία αξίας 300.000 ευρώ, το κόστος αγοράς με ΦΠΑ 24% διαμορφώνεται στα 372.000 ευρώ. Με την αναστολή του ΦΠΑ η τιμή του ίδιου ακινήτου πέφτει στα 309.000 ευρώ, αφού επιβάλλεται μόνο φόρος μεταβίβασης 3%, και έτσι ο αγοραστής πληρώνει 63.000 ευρώ λιγότερα.

Ρεπορτάζ: Κώστας Τσάβαλος