ΟΗΕ: Σε σημείο χωρίς επιστροφή η Αϊτή λόγω της βίας των συμμοριών – Έκκληση για άμεση διεθνή υποστήριξη

Tο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε για να εξετάσει την επιδεινούμενη κρίση στην Αϊτή, με την Ειδική Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα ΟΗΕ, Μαρία Ισαβέλ Σαλβαδόρ, να προειδοποιεί ότι η χώρα πλησιάζει σε «σημείο χωρίς επιστροφή» λόγω της ανεξέλεγκτης βίας των συμμοριών και της κατάρρευσης των κρατικών θεσμών.

Στην ενημέρωσή της προς τα μέλη του Συμβουλίου, η κ. Σαλβαδόρ περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, τονίζοντας ότι από τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2025 καταγράφηκαν τουλάχιστον 1.086 νεκροί και 383 τραυματίες λόγω της βίας, ενώ περισσότεροι από 60.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν με τη βία.

Παράλληλα, η Ειδική Αντιπρόσωπος επεσήμανε ότι οι συμμορίες επιδιώκουν να εδραιώσουν τον έλεγχό τους μέσω συντονισμένων επιθέσεων και καταλήψεων στρατηγικών περιοχών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την κατάληψη του Μιρεμπαλέ (Mirebalais). Οι ελλείψεις στις δυνάμεις ασφαλείας, παρά τη στήριξη της Πολυεθνικής Υποστηρικτικής Αποστολής (MSS), τείνουν να καταστήσουν μη αναστρέψιμη την κρίση.

Η κ. Σαλβαδόρ τόνισε την επείγουσα ανάγκη αύξησης της χρηματοδότησης και της επιχειρησιακής ικανότητας της MSS, υπογραμμίζοντας ότι “δεν υπάρχει πλέον εναλλακτική λύση” για τη σταθεροποίηση της Αϊτής. Εξήρε δε την ηγεσία της Κένυας και ευχαρίστησε τα κράτη μέλη που ήδη συμβάλλουν στην αποστολή.

Ωστόσο, προειδοποίησε ότι χωρίς άμεση και αποφασιστική διεθνή στήριξη, η κατάσταση ενδέχεται να εξελιχθεί σε πλήρες χάος, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό.

Παρά τις δραματικές συνθήκες ασφάλειας, οι αρχές της Αϊτής συνεχίζουν, με την υποστήριξη του ΟΗΕ, να προωθούν τη διαδικασία πολιτικής μετάβασης. Το Μεταβατικό Προεδρικό Συμβούλιο υπό τον κ. Φριτζ Ζαν έχει δεσμευθεί για τη διενέργεια εκλογών έως τον Φεβρουάριο του 2026, ενώ εξελίσσονται διαβουλεύσεις για τη συνταγματική αναθεώρηση και την εκλογική προετοιμασία.

Η έκθεση της κ. Σαλβαδόρ αποτύπωσε επίσης τις τραγικές ανθρωπιστικές διαστάσεις της κρίσης: επιδημίες χολέρας, έμφυλη βία στα κέντρα εκτοπισμένων, κλείσιμο δεκάδων νοσοκομείων και σχολείων.

Έγινε επίσης έκκληση προς τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ανταπόκριση στο Σχέδιο Ανθρωπιστικής Βοήθειας για το 2025, ενώ υπογραμμίστηκε ότι χωρίς σταθερή χρηματοδότηση, ακόμη και η ελάχιστη παρουσία του ΟΗΕ στη χώρα κινδυνεύει να καταστεί μη βιώσιμη.

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, εξέφρασε την υποστήριξή της Ελλάδας σε μια βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς, διαδικασία υπό την ηγεσία των ίδιων των Αϊτινών, επισημαίνοντας τη σημασία της συμμετοχής των γυναικών και των νέων.

Η Ελλάδα, τονίστηκε, χαιρετίζει τη συμμετοχή 30% γυναικών στα εκλογικά γραφεία και την προώθηση της ένταξης των γυναικών στις διαβουλεύσεις για το νέο Σύνταγμα.

Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράστηκε για τη χρήση της σεξουαλικής και έμφυλης βίας από τις συμμορίες ως εργαλείο εξουσίας και τρόμου κατά του πληθυσμού, καθώς και για την αθρόα στρατολόγηση παιδιών, με τους ανηλίκους να αποτελούν πλέον το 50% των συμμοριών.

Η Ελλάδα επεσήμανε την ανάγκη παροχής υπηρεσιών υποστήριξης σε θύματα σεξουαλικής βίας και ζήτησε την άμεση παύση της στρατολόγησης ανηλίκων, υπογραμμίζοντας ότι η εκπαίδευση και τα προγράμματα μείωσης της βίας αποτελούν κρίσιμα εργαλεία για την ανασυγκρότηση της χώρας.

Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος υπογράμμισε επίσης την αναγκαιότητα αυστηρού ελέγχου των συνόρων και των λιμένων της Αϊτής, καθώς και της αυστηρής εφαρμογής του εμπάργκο όπλων και του καθεστώτος κυρώσεων.

Εξέφρασε τη διαθεσιμότητα της Ελλάδας να εξετάσει πρόσθετα μέτρα για την καταπολέμηση της λαθραίας διακίνησης όπλων και να συμβάλει στην περαιτέρω ενίσχυση της επιβολής των κυρώσεων, σε συνεργασία με τους εταίρους του Συμβουλίου Ασφαλείας.

“Από την πλευρά μας, είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε μια πολιτική λύση υπό την ηγεσία της Αϊτής, η οποία θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις ασφάλειας και θα αντιμετωπίζει τα βαθύτερα αίτια της αστάθειας της χώρας” ανέφερε ο κ. Σέκερης.

Το Ηνωμένο Βασίλειο καταδίκασε τη συνεχιζόμενη βία και κάλεσε για πλήρη εφαρμογή των κυρώσεων και του εμπάργκο όπλων των Ηνωμένων Εθνών.

Η Αναπληρώτρια Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ πρέσβης Ντόροθι Σέι υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ ότι αναμένουν με ενδιαφέρον τις συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Αϊτή αναφορικά με νέους στόχους κυρώσεων και τόνισε τη σημασία της επιβολής δεσμεύσεων περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτικών απαγορεύσεων σε ηγέτες συμμοριών και συνεργάτες τους.

“Η διαφθορά εξακολουθεί να αποτελεί μείζον ζήτημα. Καταδικάζουμε τις ενέργειες όσων διαπράττουν κατάχρηση εξουσίας, συνεργάζονται με τις συμμορίες και συμμετέχουν στη διακίνηση όπλων και πυρομαχικών. Ένα περιβάλλον που επιτρέπει τέτοιες κακόβουλες δραστηριότητες θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τη βία των συμμοριών και θα διασφαλίσει ότι η κατάσταση δεν θα επιλυθεί ποτέ” ανέφερε η κ. Σέι.

Η ανθρωπιστική κρίση στην Αϊτή, όπως και η διαφθορά των θεσμών, έχει μετατραπεί σε μία από τις βαθύτερες των τελευταίων δεκαετιών. Η κυριαρχία των εγκληματικών συμμοριών στο μεγαλύτερο μέρος της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς, η πολιτική παράλυση και η εκτεταμένη βία έχουν βυθίσει τον πληθυσμό σε απόγνωση.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, μέσω της Ειδικής Πολιτικής Αποστολής BINUH (σύμφωνα με τα ψηφίσματα 2476 (2019) και 2692 (2023)), έχει αναλάβει ενεργό ρόλο στην υποστήριξη της σταθερότητας και της δημοκρατικής ανασυγκρότησης.

Επίσης, ο ΟΗΕ συνεχίζει να απευθύνει εκκλήσεις για διεθνή αλληλεγγύη και ουσιαστική στήριξη, υπογραμμίζοντας ότι μόνο μέσω συλλογικής δράσης μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για την ειρήνη και την αναγέννηση της Αϊτής.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ