Ομάδα Φίλων του ΟΗΕ για την Προστασία Δημοσιογράφων: «Υπερασπιζόμαστε έναν ελεύθερο, ανεξάρτητο και πλουραλιστικό Τύπο»

Mε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου οι συμπρόεδροι της Ομάδας Φίλων του ΟΗΕ για την Προστασία των Δημοσιογράφων, η Ελλάδα, η Γαλλία και η Λιθουανία με ανακοίνωση τους «εκφράζουν την αλληλεγγύη τους προς τους δημοσιογράφους και τους εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης που διακινδυνεύουν την ασφάλεια και την ελευθερία τους για να παρέχουν αμερόληπτη δημοσιογραφία».

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση: «Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου, επαναλαμβάνουμε τη σταθερή μας προσήλωση στο θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης, όπως κατοχυρώνεται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα. Υπερασπιζόμαστε έναν ελεύθερο, ανεξάρτητο και πλουραλιστικό Τύπο και στεκόμαστε σταθερά υπέρ των δικαιωμάτων των δημοσιογράφων και των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης.

Η προστασία ενός ελεύθερου και ανεξάρτητου Τύπου είναι ταυτόσημη με τη διασφάλιση της δημοκρατικής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου, καθώς και με την προστασία και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς όλους τους δημοσιογράφους και τους εργαζομένους στα μέσα ενημέρωσης που διακινδυνεύουν την ασφάλεια και την ελευθερία τους για να προσφέρουν αμερόληπτη ενημέρωση, να αποκαλύψουν αδικίες και να απαιτήσουν λογοδοσία.

Απέναντι στις αυξανόμενες απειλές κατά της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης παγκοσμίως, καταδικάζουμε κάθε παραβίαση και κατάχρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττεται σε βάρος δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, περιλαμβανομένων δολοφονιών, σωματικών επιθέσεων, φυλακίσεων, αυθαίρετων κρατήσεων, εξαναγκασμένων εξαφανίσεων, βασανιστηρίων, απαγωγών, εκφοβισμών εντός και εκτός διαδικτύου, αυθαίρετης και παράνομης παρακολούθησης, ποινικοποίησης, στιγματιστικής ρητορικής, στρατηγικών αγωγών φίμωσης (SLAPPs), καταπιεστικών περιβαλλόντων για τα ΜΜΕ, παραπληροφόρησης, ψευδών ειδήσεων και της συρρίκνωσης του χώρου της κοινωνίας των πολιτών. Μας προκαλεί επίσης ιδιαίτερη ανησυχία η σεξουαλική και έμφυλη βία κατά των γυναικών δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης.

Οι παραβιάσεις αυτές εντείνονται ιδιαίτερα σε καταστάσεις πολέμου και ένοπλων συγκρούσεων. Καταδικάζουμε με τον πιο έντονο τρόπο τις τραγικές και απαράδεκτες απώλειες ζωών και τραυματισμούς που έχουν υποστεί δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης σε συγκρούσεις ανά τον κόσμο και τονίζουμε ότι, σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, οι δημοσιογράφοι δικαιούνται προστασία ως άμαχοι.

Ενώ οι νέες τεχνολογίες και ιδίως η Τεχνητή Νοημοσύνη δημιουργούν νέες ευκαιρίες, ενδέχεται ταυτόχρονα να δημιουργούν νέες προκλήσεις και απειλές για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και το έργο των δημοσιογράφων, εάν χρησιμοποιούνται χωρίς τα κατάλληλα εχέγγυα. Αν και η τεχνητή νοημοσύνη έχει φέρει επανάσταση στην πρόσβαση στην πληροφορία, μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, την αύξηση του λόγου μίσους στο διαδίκτυο, τη διευκόλυνση της λογοκρισίας, την αδικαιολόγητη φιλτράρισμα ή έλεγχο περιεχομένου και ακόμη και ως εργαλείο μαζικής παρακολούθησης δημοσιογράφων και πολιτών. Γι’ αυτό και χαιρετίζουμε τη χρονικά εύστοχη εστίαση της UNESCO στον αντίκτυπο της τεχνητής νπημοσύνης στην ελευθερία του Τύπου, ως θεματική της φετινής Διεθνούς Διάσκεψης για την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου στις Βρυξέλλες.

Εκ μέρους μας, ως Συμπρόεδροι της Ομάδας Φίλων για την Προστασία των Δημοσιογράφων, θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον κρίσιμο ρόλο της πληροφορίας ως δημόσιου αγαθού και τη σημασία διασφάλισης του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και της γνώμης, καθώς και της προστασίας των δημοσιογράφων και των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης ως θεματοφυλάκων των δημοκρατικών κοινωνιών.

Καλούμε όλα τα Κράτη-Μέλη να διασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των δημοσιογράφων, καθώς και του Σχεδίου Δράσης των Ηνωμένων Εθνών για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων και το Ζήτημα της Ατιμωρησίας, το οποίο καταρτίστηκε υπό την αιγίδα της UNESCO και εγκρίθηκε από το σύστημα του ΟΗΕ».