Pierre Cardin – Μια ιστορία μόδας, οικογενειακής ίντριγκας και κληρονομιάς

Στον Γάλλο σχεδιαστή μόδας Pierre Cardin άρεσε να καυχιέται για όλα όσα είχε πετύχει από τότε που ξεκίνησε τον οίκο του, το 1950. Όταν υποδέχτηκε έναν δημοσιογράφο στο στούντιό του στη λεωφόρο 27 Avenue de Marigny το 1999, έδειξε μεγάλες ασπρόμαυρες φωτογραφίες από το εργοστάσιό του στη Γαλλία, τη δεκαετία του 1970, και φωτογραφίες του ίδιου να στέκεται στην Κόκκινη Πλατεία στη Μόσχα με μοντέλα, το 1986, deco αντικείμενα με το λογότυπο Cardin που παρήχθησαν με εκατοντάδες άδειες και έναν κατάλογο με τα πιο διάσημα φουτουριστικά του looks.

Όλοι οι μόδιστροι επηρεάστηκαν από εμένα» είπε. «Όλοι γνωρίζουν τον Pierre Cardin».

Αυτό για το οποίο δεν του άρεσε να μιλάει ήταν το τι θα γινόταν με την εταιρεία του μετά τον θάνατό του. Πράγματι, τρεις μήνες πριν ο Cardin πεθάνει, τον Δεκέμβριο του 2020, στα 98 του χρόνια, αφού νόσησε με την ίωση Covid-19, είπε σε έναν δημοσιογράφο του Paris Match: «Μετά τον θάνατό μου; Δεν το σκέφτομαι. Δεν οργάνωσα τίποτα. ΤΙΠΟΤΑ».

Από δυο χωριά χωριάτες

Αυτή η απόφασή του, να μην οργανώσει ΤΙΠΟΤΑ, έχει οδηγήσει σε μια επική δικαστική διαμάχη μεταξύ 22 εγγονών και ανιψιών του Cardin, που ισχυρίζονται ότι είναι κληρονόμοι του, καθώς δεν παντρεύτηκε ποτέ και δεν απέκτησε παιδιά. Ο μακροχρόνιος συνεργάτης του στις επιχειρήσεις και στη ζωή, André Oliver, πέθανε το 1993.

Από τη μία πλευρά του αγώνα βρίσκεται ο Rodrigo Basilicati-Cardin, ο 52χρονος Ιταλός εγγονός του μεγαλύτερου αδελφού του Cardin, Erminio. (Ο Cardin, né Pietro Cardini γεννήθηκε το 1922 κοντά στο Treviso στην Ιταλία και ήταν ο νεότερος από 13 παιδιά.) Ο Basilicati-Cardin, προσάρτησε το όνομα Cardin το 2018, εργάστηκε για τον θείο του για περισσότερα από 20 χρόνια.

Από το 2020, είναι ο γενικός διευθυντής της εταιρείας χαρτοφυλακίου, Pierre Cardin Evolution, και καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου Pierre Cardin. Πρόσφατα, πραγματοποίησε επίδειξη μόδας του Pierre Cardin στην έδρα του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος στο Παρίσι.

Ο Basilicati-Cardin επιμένει ότι είναι ο νόμιμος κληρονόμος  -αυτός που ορίζεται από τον Cardin, σύμφωνα με μια ανυπόγραφη, μη καταγεγραμμένη βούληση-, και ο αδελφός και η αδελφή του υποστηρίζουν τον ισχυρισμό του

Δείτε το βίντεο με εικόνες από τον οίκο Pierre Cardin 

«Είναι λυπηρό που ένα τέτοιο ιστορικό σπίτι έφτασε σε αυτό το σημείο»

Ο Basilicati-Cardin επιμένει ότι είναι ο νόμιμος κληρονόμος  -αυτός που ορίζεται από τον Cardin, σύμφωνα με μια ανυπόγραφη, μη καταγεγραμμένη βούληση-, και ο αδελφός και η αδελφή του υποστηρίζουν τον ισχυρισμό του. Θέλει να διατηρήσει την ιδιοκτησία της εταιρείας και να συνεχίσει να αποτελεί τον επικεφαλής της επιχείρησής της και να διαχειρίζεται τη δημιουργική πλευρά.

Στην άλλη πλευρά της διεκδίκησης βρίσκονται 19 ξαδέρφια από έξι συγγενικές οικογένειες, τα οποία θέλουν να πουλήσουν την εταιρεία και να εξαργυρώσουν χρήματα. Τέσσερα από τα ξαδέλφια αυτά, η Patricia, ο Laurence, η Régine και η Marie-Christine (εγγονές της αδελφής του Cardin, Giovanna Cardin), υπέβαλαν αστικές αγωγές και ποινικές καταγγελίες κατά του Basilicati-Cardin, κατηγορώντας τον για σοβαρά εγκλήματα, μεταξύ των οποίων κακοποίηση και πλαστογραφία ηλικιωμένων, τα οποία ο Basilicati αρνείται.

«Είναι λυπηρό που ένα τέτοιο ιστορικό σπίτι έφτασε σε αυτό το σημείο» δήλωσε ο ανιψιός του Cardin Louis Cardin-Edwards, ο οποίος εργάστηκε στο στούντιο Pierre Cardin για 20 χρόνια και απολύθηκε από τον Basilicati-Cardin ημέρες μετά το θάνατο του Cardin. «Πόσο άκομψο» θα σχολιάσει.

To «Bubble Palace» του Cardin κοντά στις Κάννες

Όταν δούλεψε για τον νεαρό, τότε, Dior

Ο Cardin κατέφθασε στη Γαλλία ως νήπιο όταν οι γονείς του εγκατέλειψαν την Ιταλία του Μουσολίνι μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η οικογένεια Cardini εγκαταστάθηκε στο Σαιντ-Ετιέν, μια μικρή πόλη στην κεντρική Γαλλία, και το όνομα περιορίστηκε σε Cardin.

Ο Cardin σπούδασε αρχιτεκτονική, αλλά η αγάπη του για τη μόδα και την προσαρμογή ήταν ισχυρότερη. Έφτασε στο Παρίσι μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και εργάστηκε για τους οίκους ραπτικής Paquin και Schiaparelli πριν ξεκινήσει να εργάζεται σε ένα στούντιο με έναν νεαρό σχεδιαστή ονόματι Christian Dior.

Ανάμεσα στα σύνολα, ο Cardin προσωπικά έκοψε και έραψε για την πρώτη συλλογή του Dior τον Φεβρουάριο του 1947, το Bar, ένα μαύρο και άσπρο κοστούμι κλεψύδρας που συμβόλιζε τη Νέα Εμφάνιση του Οίκου.

Όταν προσέλαβε έναν νεαρό παριζιάνο, ονόματι Ζαν Πολ Γκωτιέ, ως βοηθό

Τρία χρόνια αργότερα, ο Cardin ίδρυσε το ομώνυμο σπίτι του. Έχτισε τη φήμη του το επόμενο έτος, όταν σχεδίασε 30 κοστούμια για τον εξαιρετικό χορό μεταμφίεσης του Κάρλος ντε Μπεϊστέγι στη Βενετία. Το 1958, ο Cardin εισήγαγε την ανδρική κολεξιόν του, η οποία εξακολουθεί να είναι μια ισχυρή ετικέτα για το brand, και πιστώνεται με την εφεύρεση του φορέματος φούσκα (bubble dress).

Κατά τη διάρκεια της διαστημικής εποχής και των ανησυχιών της Pop Art, τη δεκαετία του 1960, ο Cardin αγκάλιασε τον φουτουρισμό, μετατρέποντας τα σύγχρονα ρούχα σε γεωμετρικά σχήματα και έντονα χρώματα. Το 1970, προσέλαβε έναν 18χρονο Παριζιάνο ονόματι Ζαν Πολ Γκοτιέ ως βοηθό.

«Ο Pierre Cardin επινόησε πράγματα» είπε ο Γκοτιέ σε μια συνέντευξη στους New York Times το 2018. «Ήταν ο ορισμός της πραγματικής νεωτερικότητας».

Ο Cardin ήταν προσανατολισμένος προς το μέλλον και στις επιχειρήσεις, πουλώντας στις ανεκμετάλλευτες αγορές πολυτελείας της Ιαπωνίας στη δεκαετία του 1950, της Κίνας στη δεκαετία του 1970 και της Σοβιετικής Ένωσης στη δεκαετία του 1980

Το λογότυπό του υπήρχε παντού

Ο Cardin ήταν προσανατολισμένος προς το μέλλον και στις επιχειρήσεις, πουλώντας στις ανεκμετάλλευτες αγορές πολυτελείας της Ιαπωνίας στη δεκαετία του 1950, της Κίνας στη δεκαετία του 1970 και της Σοβιετικής Ένωσης στη δεκαετία του 1980.

Έγινε ο βασιλιάς των αδειών, τοποθετώντας το λογότυπό του στα πάντα, από αρώματα έως τηγάνια. Το 1981 αγόρασε το εστιατόριο Maxim, το στολίδι της Art Nouveau, και πήρε άδεια για να χρησιμοποιεί κι αυτό το ιστορικό όνομα.

Στον ελεύθερο χρόνο του, ο Cardin αγόραζε ακίνητα, συμπεριλαμβανομένων κτιρίων και διαμερισμάτων κοντά στο Élysée Palace, όπου είχε την έδρα της εταιρείας του και το σπίτι του. Είχε επίσης ένα ελαιοτριβείο στη Νορμανδία, ένα διαμέρισμα στην Πέμπτη Λεωφόρο, το Palazzo Ca’ Bragadin του 13ου αιώνα στη Βενετία, όπου ζούσε κάποτε ο Καζανόβας, το Chateau de Théoule του 17ου αιώνα και το avant-garde Palais Bulles στην Cote d’ Azur, και το Château de Lacoste του 11ου αιώνα, το πρώην σπίτι του Μαρκήσιου ντε Σαντ στην Προβηγκία, μαζί με δεκάδες διαμερίσματα και σπίτια στο γύρω χωριό και τον λόφο. Η κληρονομιά όλων αυτών, και ακόμα περισσότερων, είναι υπό αμφισβήτηση.

«Δεν μπορούσε να φανταστεί κάποιον να τον αντικαθιστά»

«Με εξέπληξε το γεγονός ότι η οικογένεια θα κληρονομούσε, επειδή ο θείος μου μού είπε ότι ήθελε η εταιρεία να συνεχίσει και να μην διαβιβάσει τίποτα στην οικογένειά του», δήλωσε ο Cardin-Edwards, 39 ετών, ο οποίος ήταν το μοναδικό μέλος της οικογένειας που εργάστηκε με τον Cardin στο στούντιο. Δεν είναι κληρονόμος, αν και η μητέρα του, Μαρί-Κριστίν, είναι μεταξύ των τεσσάρων αδελφών που μηνύουν. «Ο θείος μου έλεγε ότι δεν καταλάβαινε την έννοια της οικογενειακής κληρονομιάς», είπε. «Ήταν εναντίον».

Αλλά ο Cardin ήταν επίσης κατά της αντιμετώπισης του ζητήματος. «Κάθε φορά που λέγαμε, ‘Ας πάμε στο συμβολαιογράφο και ας το γράφουμε στα χαρτιά’, το ακύρωσε την τελευταία στιγμή», είπε ο Cardin-Edwards. «Δεν μπορούσε να φανταστεί κάποιον να τον αντικαθιστά».

Ο Emmanuel Beffy, με τον οποίο ο Cardin εργάστηκε για την χρήση των ασιατικών αδειών, των ακινήτων και των καλλιτεχνικών έργων, συμφώνησε: «Δεν ήθελε να παραδώσει την εξουσία του. Ήθελε να την κρατήσει μέχρι το τέλος».

Ο ανιψιός που διεκδικεί τα πάντα

Ο Basilicati-Cardin γεννημένος και μεγαλωμένος στην Πάδοβα της Ιταλίας, ήταν πολιτικός μηχανικός, όταν, στα 25 του, γνώρισε τελικά τον διάσημο θείο του σε μια έκθεση τέχνης στη Βενετία, την οποία είχε διοργανώσει ο ίδιος, ο Basilicati-Cardin. «Μου είπε, ‘Μίλα μου για τον εαυτό σου’, και περάσαμε δύο ώρες μιλώντας», θυμήθηκε ο Basilicati-Cardin κατά τη διάρκεια συνέντευξης στους Times. «Τότε είπε, ‘Γιατί δεν ζεις εδώ, στο παλάτσο μου;’»

Ο Cardin προσέλαβε τον Basilicati-Cardin για να επιβλέπει την πηγή της Τοσκάνης που παρείχε το μεταλλικό νερό Maxim και, στη συνέχεια, αρκετές άλλες εταιρίες με έδρα την Ιταλία. Το 2018, ο Cardin διόρισε τον Basilicati-Cardin γενικό διευθυντή της εταιρείας χαρτοφυλακίου. Ήταν τότε που ο Basilicati, όπως ήταν γνωστός, αποφάσισε να προσθέσει το επίθετο Cardin στο όνομά του. «Πήγα στο δημαρχείο του Τρεβίζο και έκανα όλες τις διοικητικές διαδικασίες», είπε στην La Gazette Drouot.

Ενώ ο Basilicati-Cardin κατείχε ένα σημαντικό τίτλο στην εταιρεία, ο Jean-Louis Rivière, ο δικηγόρος που εκπροσωπεί τις τέσσερις αδελφές, δήλωσε: «Δεν είχε το δικαίωμα να υπογράψει ένα συμβόλαιο ή να πουλήσει τίποτα. Καμία απολύτως δύναμη». Ο Basilicati-Cardin είπε ότι η ρύθμιση ήταν να τον προετοιμάσει για την ενδεχόμενη ανάληψη της επιχείρησης.

Ενώ ήταν σοβαρά άρρωστος μετά από ίωση από τη νόσο Covid-19, ο Cardin έδωσε στον  Basilicati-Cardin πληρεξούσιο δικαίωμα. Ο Rivière χαρακτήρισε την υπογραφή του εγγράφου ως «ύποπτη» δεδομένου ότι, όπως είπε, «ο Cardin ήταν σε κώμα, ή ημι-κώμα, εκείνη την εποχή»

Αυτό άλλαξε στα τέλη του 2020

Ενώ ήταν σοβαρά άρρωστος μετά από ίωση από τη νόσο Covid-19, ο Cardin έδωσε στον  Basilicati-Cardin πληρεξούσιο δικαίωμα. Ο Rivière χαρακτήρισε την υπογραφή του εγγράφου ως «ύποπτη» δεδομένου ότι, όπως είπε, «ο Cardin ήταν σε κώμα, ή ημι-κώμα, εκείνη την εποχή».

Ο Basilicati-Cardin είπε: «Το έγγραφο υπογράφηκε από τον Cardin στο σπίτι, ενώπιον συμβολαιογράφου και δύο γιατρών που βεβαίωσαν την ψυχική του ικανότητα». Ωστόσο, οι αδελφές Cardin κατηγόρησαν τον ξάδερφό τους για κακοποίηση ηλικιωμένου, απάτη και παραβίαση της εμπιστοσύνης. Η εισαγγελία του Παρισιού ξεκίνησε έρευνα νωρίτερα αυτό το έτος.

Από τότε που ανέλαβε τον έλεγχο, ο Basilicati-Cardin πούλησε πολλά από τα ακίνητα Lacoste στο Savannah College of Art and Design, το οποίο έχει μια πανεπιστημιούπολη στο χωριό. Απέλυσε επίσης τον Cardin-Edwards, τον οποίο κατηγόρησε για κλοπή.

Η έκθεση της αστυνομίας αναφέρει ότι ο Cardin-Edwards έκλεψε ένα ψαλίδι και δύο σακάκια. Ο Cardin-Edwards απάντησε ότι, με την άδεια του επικεφαλής του στούντιο, πήρε το ψαλίδι και τα δύο σακάκια στο νοσοκομείο για να κάνει την επιλογή του ο ίδιος ο Cardin. Ο Cardin-Edwards άφησε στη συνέχεια το ένα σακάκι στο γραφείο κηδειών και επέστρεψε στο σπίτι του.

Πρόσθεσε ότι επέστρεψε το άλλο σακάκι στο στούντιο αλλά κράτησε το ψαλίδι. «Ήταν ένα απλό ψαλίδι, τίποτα το ιδιαίτερο και δεν ανήκε στην εταιρεία ούτως ή άλλως» είπε. Παρ’ όλα αυτά, ο Basilicati-Cardin τον απέλυσε.

Η διαθήκη δεν βρέθηκε κατά την αρχική απογραφή της περιουσίας του Cardin

«Έδωσα 20 χρόνια στον οίκο και ήμουν κοντά στο θείο μου», δήλωσε ο Cardin-Edwards. «Το να σε απολύουν από τη μια μέρα στην άλλη και να σε αντιμετωπίζουν ως κλέφτη μέρες μετά το θάνατο του θείου μου, είναι σχεδόν απρεπές». Ο Cardin-Edwards κατέθεσε μια αγωγή για άδικη απόλυση στο γαλλικό εργατικό δικαστήριο, η οποία εκκρεμεί.

Το πιο ανησυχητικό για την οικογένεια είναι ο ισχυρισμός του Basilicati-Cardin ότι είναι ο μοναδικός κληρονόμος του Cardin. Ανέφερε ότι οι επιθυμίες του Cardin ήταν λεπτομερείς σε μια διαθήκη με ημερομηνία 10 Νοεμβρίου 2016, την οποία ο Βasilicati-Cardin είπε ότι ανακάλυψε πέρυσι στο διαμέρισμα του Cardin στο Παρίσι, ακριβώς όπως οι κληρονόμοι που είναι υπέρ της πώλησης έλαβαν μια προσφορά από το γαλλικό επιχειρηματικό όμιλο για την αγορά του ομίλου Cardin για 800 εκατομμύρια ευρώ.

Επειδή η διαθήκη δεν βρέθηκε κατά την αρχική απογραφή της περιουσίας του Cardin και, αν και είχε μονογραφηθεί, δεν είχε υπογραφεί και δεν είχε ποτέ καταχωριστεί στις γαλλικές αρχές, οι τέσσερις αδελφές ισχυρίζονται ότι είναι άκυρη. Ο Beffy είναι επιφυλακτικός, επίσης: «Ο Pierre Cardin ανέκαθεν υπέγραφε έγγραφα ‘Pierre Cardin,’ όχι με αρχικά».

Μπήκε και ο Beffy στο παιχνίδι της διεκδίκησης

Τον Μάρτιο, ένας δικαστής αποφάνθηκε ότι η κληρονομιά ήταν άκυρη και ο Basilicati-Cardin άσκησε έφεση. Το εφετείο του Παρισιού άκουσε τα επιχειρήματα όλων των πλευρών στις 2 Νοεμβρίου και αναμένεται να αποφανθεί μέχρι το τέλος του έτους.

«Υπάρχουν δύο δυνατότητες επίλυσης», δήλωσε ο Rivière. «Ο Basilicati-Cardin ακυρώνεται και οι πελάτες μου και τα ξαδέρφια τους νομιμοποιούνται ως κληρονόμοι, ή επιβεβαιώνεται και παίρνει τον έλεγχο των πάντων».

Για να περιπλέξει τα πράγματα, ο Beffy είπε ότι ο Cardin είχε εκφράσει μία άλλη επιθυμία, το 2013 –ήθελε ο Beffy να λάβει το αρχοντικό στη Νορμανδία, η Marie-Christine Cardin-Edwards να πάρει ένα διαμέρισμα, και ο Beffy και ο Basilicati-Cardin να κληρονομήσει όλα αυτά που είναι κινητά, δηλαδή έπιπλα, αυτοκίνητα, κοσμήματα, έργα τέχνης και τραπεζικούς λογαριασμούς. Το έγγραφο φέρει υπογραφή και ημερομηνία, αλλά ο Beffy είπε: «ο συμβολαιογράφος δεν το καταχώρησε».

«Τώρα περιμένω να δω τι θα γίνει», είπε ο Beffy.

Ανέφερε ότι οι επιθυμίες του Cardin ήταν λεπτομερείς σε μια διαθήκη με ημερομηνία 10 Νοεμβρίου 2016, την οποία ο Βasilicati-Cardin είπε ότι ανακάλυψε πέρυσι στο διαμέρισμα του Cardin στο Παρίσι

Και έπειτα τίθεται το ερώτημα της ιδιοκτησίας της εταιρείας

Την περίοδο του θανάτου του, ο Cardin κατείχε το 99,999 τοις εκατό της εταιρείας. Το υπόλοιπο 0,001% κατέχει ο Basilicati-Cardin, ο οποίος είπε ότι η μεγάλη θεία του Giovanna, η μητέρα των τεσσάρων αδελφών που τον μηνύουν, υπέγραψε να δώσει το μερίδιο σε αυτόν έναν μήνα πριν πεθάνει, το 2000, στα 97 της.

Αδύνατον, λένε οι αδελφές, όπως και ο Cardin-Edwards. «Την είδα εκείνο τον μήνα και δεν με αναγνώρισε, οπότε δυσκολεύομαι να καταλάβω πώς θα μπορούσε να υπογράψει ένα έγγραφο τόσο σημαντικό» είπε.

Όλοι περιμένουν την κρίση. Οι πιθανοί αγοραστές -«μεγάλοι όμιλοι,» είπε ο Rivière-, καιροφυλακτούν σε περίπτωση που ο Basilicati-Cardin χάσει και η οικογένεια είναι σε θέση να θέσει την εταιρεία προς πώληση.

«Είμαστε γαλήνιοι», είπε ο Rivière, «διότι πιστεύουμε στη δικαιοσύνη».

*Με στοιχεία από nytimes.com