Ποια είναι η διαφορά μεταξύ IVF και σπερματέγχυσης;

Γράφει ο Νικόλαος Σκαμπαρδώνης, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή Μονάδα ΥΓΕΙΑ IVF ΕΜΒΡΥΟΓΕΝΕΣΙΣ.

Η υπογονιμότητα αποτελεί μια πρόκληση που αντιμετωπίζουν πολλά ζευγάρια παγκοσμίως. Η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης προσφέρει πολλές λύσεις, με δύο από τις πιο διαδεδομένες μεθόδους να είναι η ενδομήτρια σπερματέγχυση (IUI) και η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF). Αν και οι δύο διαδικασίες αποσκοπούν στην επίτευξη εγκυμοσύνης, διαφέρουν σημαντικά ως προς τη διαδικασία, τις ενδείξεις, το κόστος και την αποτελεσματικότητα.

Τι είναι η Σπερματέγχυση (IUI);

Η σπερματέγχυση είναι μια απλή και λιγότερο επεμβατική μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, δείγμα σπέρματος (είτε από τον σύντροφο είτε από δότη) επεξεργάζεται-ενεργοποιείται στο εργαστήριο ώστε να απομονωθούν τα πιο κινητά σπερματοζωάρια. Στη συνέχεια, το σπέρμα τοποθετείται απευθείας στην ενδομητρική κοιλότητα της γυναίκας, κοντά στον χρόνο της ωορρηξίας, αυξάνοντας τις πιθανότητες αυτόματης γονιμοποίησης.

Η διαδικασία γίνεται χωρίς αναισθησία, διαρκεί λίγα λεπτά και είναι συνήθως ανώδυνη ή προκαλεί πολύ ήπια ενόχληση.

Τι είναι η Εξωσωματική Γονιμοποίηση (IVF);

Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια πιο σύνθετη μέθοδος, στην οποία η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο γίνεται έξω από το σώμα της γυναίκας, στο εργαστήριο. Η διαδικασία περιλαμβάνει την διέγερση των ωοθηκών με ορμονική θεραπεία για την παραγωγή πολλαπλών ωαρίων, την λήψη αυτών μέσω ωοληψίας, τη γονιμοποίησή τους στο εργαστήριο και την καλλιέργειά τους για  τρεις έως πέντε ημέρες. Στη συνέχεια, ένα ή περισσότερα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα.
Η εξωσωματική απαιτεί γενικά μεγαλύτερη προετοιμασία, φαρμακευτική αγωγή, παρακολούθηση και είναι πιο επεμβατική σε σχέση με τη σπερματέγχυση.

Διαφορές ως προς τις Ενδείξεις

Η σπερματέγχυση μπορεί να είναι η πρώτη επιλογή σε περιπτώσεις:
• Ήπιας ανδρικής υπογονιμότητας (π.χ. χαμηλή κινητικότητα σπερματοζωαρίων, ήπια ολιγοσπερμία)
• Ανεξήγητης υπογονιμότητας
• Παρουσίας προβλημάτων στον τραχηλική βλέννη
• Χρήσης σπέρματος δότη

Η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει ένδειξη σε περιπτώσεις:

• Απόφραξης ή αφαίρεσης σαλπίγγων
• Προχωρημένης ηλικίας της γυναίκας
• Σοβαρής ανδρικής υπογονιμότητας
• Ανεπιτυχών προσπαθειών σπερματέγχυσης
• Ενδομητρίωσης ή πολυκυστικών ωοθηκών (μετά από αποτυχία άλλων μεθόδων)
• Χρήσης δωρεάς ωαρίων

Αποτελεσματικότητα

Η σπερματέγχυση έχει χαμηλότερα ποσοστά επιτυχίας σε σύγκριση με την εξωσωματική. Κατά μέσο όρο, τα ποσοστά επιτυχίας κυμαίνονται από 10% έως 20% ανά κύκλο, ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας και την υποκείμενη αιτία υπογονιμότητας.

Η εξωσωματική προσφέρει υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας – περίπου 35% έως και  άνω του 50% για γυναίκες κάτω των 35 ετών, με την επιτυχία να μειώνεται με την ηλικία. Επιπλέον, η IVF δίνει τη δυνατότητα επιλογής ποιότητας και αριθμού εμβρύων προς μεταφορά, κατάψυξης επιπλέον εμβρύων για μελλοντική χρήση και εφόσον χρειάζεται γενετικού ελέγχου των εμβρύων.

Κόστος και Επιβάρυνση

Η σπερματέγχυση είναι σαφώς πιο οικονομική σαν προσέγγιση. Η διαδικασία είναι σύντομη και απαιτεί φαρμακευτική αγωγή.

Αντίθετα, η εξωσωματική έχει υψηλότερο κόστος, κυρίως λόγω των φαρμάκων διέγερσης, των εργαστηριακών διαδικασιών και της ανάγκης στενής παρακολούθησης. Επιπλέον, πολλές γυναίκες μπορεί να χρειαστούν περισσότερους από έναν κύκλο IVF για να επιτύχουν εγκυμοσύνη, αυξάνοντας το συνολικό κόστος.

Ψυχολογική και Σωματική Εμπειρία

Η σπερματέγχυση είναι λιγότερο στρεσογόνος και πιο εύκολα διαχειρίσιμη για τα ζευγάρια. Ωστόσο, επειδή οι πιθανότητες επιτυχίας είναι μικρότερες, ενδέχεται να προκαλέσει απογοήτευση μετά από επανειλημμένες αποτυχημένες προσπάθειες.

Η εξωσωματική είναι σωματικά πιο απαιτητική διαδικασία, με ενέσιμη φαρμακευτική αγωγή και συχνή παρακολούθηση ενώ είναι και πιο ‘επεμβατική’ (ωοληψία). Παράλληλα, μπορεί να συνοδεύεται από έντονη ψυχολογική πίεση και άγχος λόγω της προσδοκίας και του υψηλότερου οικονομικού και συναισθηματικού “κόστους”.

Συμπέρασμα

Η επιλογή ανάμεσα σε σπερματέγχυση και εξωσωματική γονιμοποίηση εξατομικεύεται ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τις ιατρικές ενδείξεις κάθε ζευγαριού. Αν και η σπερματέγχυση είναι λιγότερο επεμβατική και οικονομικότερη σαν διαδικασία, η εξωσωματική προσφέρει περισσότερες δυνατότητες και υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας σε πιο σύνθετες περιπτώσεις. Η συμβουλή ενός ειδικού στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι καθοριστική για την επιλογή της κατάλληλης μεθόδου.