Ποιος κάνει κουμάντο στην Αφρική;

Η Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμετωπίζει μεγάλο δίλημμα σχετικά με την παραμονή της στο Μάλι και την ευρύτερη περιοχή του Σαχέλ της Δυτικής Αφρικής, καθώς δεν επιθυμεί να συνεργαστεί με τις διευρυνόμενες στρατιωτικές δυνάμεις της Ρωσίας, δήλωσε ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ.

«Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι αυτά τα τρία κράτη, όλα με στρατιωτικές δικτατορίες, αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τον περιφερειακό θεσμό την ίδια στιγμή που βλέπουμε τη ρωσική επιρροή να αυξάνεται», τόνισε ο Μπορέλ, λίγο πριν από τη συνάντηση των υπουργών Αμυνας στις Βρυξέλλες.

Πρόσθεσε ότι η απόφαση του Μάλι, της Μπουρκίνα Φάσο και του Νίγηρα να αποχωρήσουν από το δυτικό αφρικανικό μπλοκ ECOWAS (Δυτικοαφρικανική Οικονομική και Νομισματική Ενωση) έχει περιπλέξει ακόμη περισσότερο την παρουσία της ΕΕ στην περιοχή.

Το καμπανάκι των Βρυξελλών

«Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι αυτά τα τρία κράτη, όλα με στρατιωτικές δικτατορίες, αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τον περιφερειακό θεσμό την ίδια στιγμή που βλέπουμε τη ρωσική επιρροή να αυξάνεται», τόνισε ο Μπορέλ, λίγο πριν από τη συνάντηση των υπουργών Αμυνας στις Βρυξέλλες.

«Δημιουργείται μια νέα γεωπολιτική κατάσταση στην περιοχή».

Παρατήρησε ότι η παρουσία της Ρωσίας ήταν ήδη ισχυρή στο Μάλι και θα μπορούσε σύντομα να είναι στον Νίγηρα και την Μπουρκίνα Φάσο.

Η ΕΕ έχει προθεσμία έως τις 24 Μαΐου για να αποφασίσει εάν θα παραμείνει ή όχι στο Μάλι, διευκρίνισε, σημειώνοντας ότι «δεν θέλουμε να συνεργαστούμε με το Africa Corps».

Το Africa Corps είναι το όνομα της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας που διαδέχθηκε την ομάδα Wagner, τη μισθοφορική δύναμη που αναπτύχθηκε στο Μάλι το 2021.

Οι δημοκρατικές κυβερνήσεις του Μάλι, της Μπουρκίνα Φάσο και του Νίγηρα ανατράπηκαν όλες με στρατιωτικά πραξικοπήματα τα τελευταία τρία χρόνια.

Ολες αντιμετωπίζουν μια ισλαμιστική εξέγερση που έχει σκοτώσει χιλιάδες και έχει εκτοπίσει εκατομμύρια πολίτες.

Τα κράτη αυτά που έχουν χούντα έχουν αποστασιοποιηθεί από τη Γαλλία, της οποίας υπήρξαν αποικίες, εκδιώκοντας τα στρατεύματά της, και έχουν στραφεί προς τη Ρωσία ως οικονομικό και αμυντικό εταίρο.

Η επίθεση του Τσάρου

Ούτως ή άλλως όμως στην Αφρική υπάρχουν τέσσερις χώρες οι οποίες επιζητούν να αυξήσουν την επιρροή τους: η Κίνα, τα Αραβικά Εμιράτα, η Τουρκία και η Ρωσία.

Μάλιστα η Ιταλία ανησυχεί ιδιαίτερα καθώς υπάρχουν πληροφορίες ότι στη Βεγγάζη της Λιβύης η Ρωσία συζητά για την κατασκευή βάσης για τον στόλο της με τον στρατάρχη Χαφτάρ, στην οποία δεν αποκλείεται να αποθηκευθούν και πυρηνικά όπλα.

Ο ρώσος υφυπουργός Αμυνας Γιουνούς – Μπεκ Γουβκερέφ είναι ο άνθρωπος που διοικεί τις ρωσικές δυνάμεις στην Αφρική, μετά τον θάνατο του Γεβγκένι Πριγκόζιν, ολοκληρώνοντας τη δουλειά που είχε ξεκινήσει ο δημιουργός της μισθοφορικής εταιρείας Wagner: υπέγραψε συμφωνίες στον Νίγηρα, το Τσαντ, το Μάλι, αναλαμβάνοντας τον έλεγχο της βασικής μεταναστευτικής οδού.

Ο Δρόμος του Μεταξιού

Η Τουρκία και τα Εμιράτα γίνονται όλο και πιο δραστήριες σε χώρες που κάποτε βρίσκονταν υπό γαλλική επιρροή.

Την ίδια ώρα η κινεζική παρουσία, που έχει βαθιές ρίζες, αλλάζει μορφή προσπαθώντας να μετατρέψει την οικονομική επιρροή σε πολιτική δύναμη.

Ο Δρόμος του Μεταξιού άνοιξε την ήπειρο με επενδύσεις – σε είκοσι χρόνια έφτασαν από μερικά εκατομμύρια σε 5 δισ. δολάρια ετησίως, δημιουργώντας στενούς δεσμούς με το Πεκίνο.

Οι μισές υποδομές κατασκευάζονται από κινεζικές εταιρείες που έχουν σχέση με τις εξορύξεις και κανέναν ενδοιασμό να συνεργαστούν με ντόπιους διεφθαρμένους αξιωματούχους.

Σιγά σιγά η ήπια δύναμη μετατρέπεται σε πιο σκληρή: η Κίνα μελετά τη δυνατότητα δημιουργίας στρατιωτικών εγκαταστάσεων, έχοντας ήδη κατασκευάσει την πρώτη στο Τζιμπουτί.

Οι επιθυμίες του Σουλτάνου

Ο Ερντογάν προσπαθεί επίσης να αναβιώσει τις οθωμανικές δόξες συνδυάζοντας χρηματοδότηση και μεγάλα έργα: ο όγκος του εμπορίου με την Αφρική έχει αυξηθεί από 3 δισ. δολάρια το 2003 σε 61 δισ. σήμερα.

Το μυστικό όπλο της Αγκυρας είναι οι τηλεοπτικές σαπουνόπερες: είναι ιδιαίτερα αγαπητές και έχουν μετατραπεί σε εργαλείο επιρροής στις αφρικανικές κοινωνίες.

Αυτό συνοδεύεται και από το άνοιγμα πρεσβειών σε 31 χώρες της ηπείρου, ενώ η Turkish Airlines συνδέει 61 πόλεις με την Κωνσταντινούπολη.

Το παιχνίδι των Εμίρηδων

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι οι πρόσφατοι παίκτες στην περιοχή, είναι όμως πλούσιοι, αποφασιστικοί και με αυτοπεποίθηση, γράφει η «Repubblica».

Εκαναν το ντεμπούτο τους στη σύγκρουση στη Λιβύη, προμηθεύοντας με drones και όπλα τον στρατάρχη Χαφτάρ.

Στη συνέχεια, μπήκαν στην Αιθιοπία, στο Τσαντ, όπου έφτιαξαν στρατιωτική βάση, και στη Σομαλιλάνδη, όπου υποστήριξαν τον στρατηγό Χεμέτι που πυροδότησε τον εμφύλιο στο Σουδάν.

Συχνά οι ενέργειες των Εμιράτων είναι παράλληλες και συγκλίνουν με αυτές του Πούτιν – δεν είναι τυχαίο ότι τον υποδέχτηκαν θριαμβευτικά πριν από έναν μήνα.

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»