Πότε είναι του Αγίου Φανουρίου και γιατί φτιάχνουμε φανουρόπιτα;

Ο Άγιος Φανούριος εορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Αυγούστου, με χιλιάδες πιστούς να ετοιμάζουν την παραδοσιακή φανουρόπιτα για να τιμήσουν τη μνήμη του. Το 2025 η γιορτή του Αγίου Φανουρίου πέφτει Τετάρτη, και οι προετοιμασίες για την παρασκευή της ιερής πίτας έχουν ήδη αρχίσει σε όλη την Ελλάδα.

Διαβάστε: Φανουρόπιτα: Πώς ξεκίνησε το έθιμο και γιατί χρησιμοποιούμε επτά ή εννέα υλικά

Η ιστορία του Αγίου Φανουρίου και της μητέρας του

Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, η μητέρα του Αγίου Φανουρίου διακρινόταν για τον σκληρό της χαρακτήρα και την απουσία συμπόνιας προς τους άπορους. Η αμετανόητη στάση της οδήγησε την ψυχή της στην αιώνια καταδίκη, παρά τις προσπάθειες του ευσεβούς γιου της να την σώσει. Αυτή η θλιβερή ιστορία αποτελεί τον πυρήνα του εθίμου της φανουρόπιτας, καθώς οι πιστοί προσφέρουν την πίτα ζητώντας συγχώρεση για την ψυχή της.

Πώς ξεκίνησε η λατρεία του Αγίου Φανουρίου

Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου άρχισε να διαδίδεται κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, όταν στη Ρόδο ανακαλύφθηκε μια αρχαία εικόνα του κατά τη διάρκεια εργασιών αναστήλωσης παλαιού ναού. Η εικόνα απεικόνιζε τον Άγιο με ρωμαϊκή ενδυμασία, κρατώντας κερί και σταυρό, στοιχεία που έγιναν χαρακτηριστικά της εικονογραφίας του. Από τα νησιά του Αιγαίου, η λατρεία του Αγίου Φανουρίου εξαπλώθηκε σταδιακά σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.

Τα μυστικά της παραδοσιακής φανουρόπιτας

Η φανουρόπιτα κατασκευάζεται με ιδιαίτερη φροντίδα, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένο αριθμό υλικών που φέρουν συμβολικό νόημα:

• Επτά υλικά που αντιπροσωπεύουν τα μυστήρια της Εκκλησίας
• Εννέα υλικά που συμβολίζουν τα τάγματα των αγγέλων

• Άναμμα κεριού και θυμιάματος κατά το ψήσιμο

• Ευλογία από τον ιερέα πριν τη διανομή

Κάθε εκκλησία καθορίζει συγκεκριμένη ημέρα και ώρα εβδομαδιαίως για το διάβασμα της φανουρόπιτας, καθιστώντας τον Άγιο Φανούριο προσβάσιμο στους πιστούς όλο τον χρόνο.

Η φανουρόπιτα ως μέσο εύρεσης χαμένων

Πέρα από τη μνήμη της μητέρας του Αγίου, η φανουρόπιτα αποτελεί προσφορά των πιστών που αναζητούν τη βοήθεια του Αγίου Φανουρίου για την εύρεση χαμένων αντικειμένων ή την επίλυση δύσκολων καταστάσεων. Η παράδοση αυτή έχει ριζώσει βαθιά στη λαϊκή ευσέβεια, με χιλιάδες πιστούς να προσφεύγουν στη μεσιτεία του Αγίου μέσω της ιερής πίτας.

Η ευχή που διαβάζουμε όταν φτιάχνουμε τη φανουρόπιτα

«Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Ουράνιος Άρτος, ο της βρώσεως της μενούσης εις τον αιώνα πλουσιοπάροχος χορηγός, ο δοτήρ των αγαθών, ο δέ Ηλιού τροφήν αγεώργητον πηγάσας, η ελπίς των απηλπισμένων, η βοήθεια των αβοηθήτων και σωτηρία των ψυχών ημών. Ευλόγησον τα δώρα ταύτα και τους ταύτα σοι προσκομίσαντας, εις δόξαν σήν και τιμήν του αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρος Φανουρίου.

Παράσχου δέ, αγαθέ, τοις ευπρεπίσασι τους πλακούντας τούτους, πάντα τά εγκόσμια καί υπερκόσμια αγαθά σου. Εύφρανον αυτούς εν χαρά μετά του προσώπου σου, δείξον αυτοίς οδούς προς σωτηρίαν. Τα αιτήματα τών καρδιών αυτών καί πάσαν τήν βουλήν αυτών ταχέως πλήρωσον, οδηγών αυτούς προς εργασίαν τών εντολών σου, ίνα διά παντός εν ευφροσύνη καί αγαλλιάσει υμνώσι καί δοξάσωσι το πάντιμον καί μεγαλοπρεπές όνομά σου, πρεσβείαις της υπερευλογημένης Θεοτόκου, του αγίου ένδοξου νεομάρτυρος Φανουρίου, του Θαυματουργού, καί πάντων σου τών αγίων. Αμήν»

Συνταγή για φανουρόπιτα

750 γρ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
200 γρ. Σταφίδα Σουλτανίνα Κρήτης
680 ml. χυμό πορτοκάλι και ξύσμα
400 γρ. ζάχαρη
300 ml. σπορέλαιο
100 γρ. καρυδόψιχα
2 κ.γ. μαγειρική σόδα
1 1/2 κ.σ. σκόνη κανέλα
4 κ.σ. μηλόξιδο