Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις φωτιές, η κλιματική κρίση αλλάζει τα πάντα

Για τον πύρινο όλεθρο που πλήττει ξανά την Ελλάδα το φετινό καλοκαίρι και ενώ οι πυροσβεστικές δυνάμεις συνεχίζουν να επιχειρούν σε ενεργά μέτωπα, μίλησε στην εκπομπή της ΕΡΤ «Σαββατοκύριακο από τις 5» ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης, ο οποίος τόνισε πως η προσαρμογή στις νέες, δυσκολότερες συνθήκες που επιβάλλει η κλιματική κρίση είναι πλέον αναγκαία.

Διαβάστε: Μητσοτάκης για πυρκαγιές: Αποτράπηκαν τα χειρότερα – Προφυλάχθηκαν ανθρώπινες ζωές

«Πρέπει πραγματικά να μάθουμε να ζούμε με τις πυρκαγιές», δήλωσε χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι τα φαινόμενα τύπου “wildland-urban interface fires”, δηλαδή φωτιές που ξεσπούν σε σημεία όπου αστικός ιστός συναντά το δάσος, είναι αποτέλεσμα της άναρχης οικιστικής επέκτασης μέσα στη φύση.

Όπως σημείωσε, η κλιματική αλλαγή, η άνοδος της θερμοκρασίας και η ξηρασία εντείνουν δραματικά τον κίνδυνο: «Ένας καύσωνας που ξεραίνει το έδαφος, σε συνδυασμό με υψηλές θερμοκρασίες, καθιστά την καύσιμη ύλη εξαιρετικά εύφλεκτη», επεσήμανε. Ο καθηγητής υπογράμμισε την ανάγκη για νέο σχεδιασμό πρόληψης και ετοιμότητας, αλλά και την καλλιέργεια κουλτούρας προσαρμογής, καθώς, όπως είπε, «τα πράγματα δεν πρόκειται να γίνουν καλύτερα».

Συνολάκης: “Το δάσος δεν μπορεί να επανέλθει φυσικά, το επόμενο που πρέπει να μας απασχολεί είναι οι πλημμύρες”

Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών υπογράμμισε τον κίνδυνο των διαδοχικών πυρκαγιών σε σύντομα χρονικά διαστήματα: «Όταν έχεις πυρκαγιά κάθε 50 χρόνια, το δάσος μπορεί να επανέλθει φυσικά. Όταν όμως έχεις πυρκαγιά κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια, όπως στο Κρυονέρι, δεν επανέρχεται. Χρειάζεται ανθρώπινη παρέμβαση».

Και όπως τόνισε, «πηγαίνω συχνά για πεζοπορία και ποδήλατο. Ήξερα πώς ήταν πριν το 2021 και πώς έγινε μετά. Η φυσική αναδάσωση είχε ξεκινήσει, αλλά η νέα πυρκαγιά μας πάει πάλι πίσω. Και είναι αυτός ο φαύλος κύκλος που δεν αφήνει το δάσος να ανακάμψει».

Αναφορικά με τον κίνδυνο πλημμυρών και την ανάγκη αντιπλημμυρικών έργων επισήμανε ότι «το επόμενο που πρέπει να μας απασχολεί είναι οι πλημμύρες. Τα πλημμυρικά φαινόμενα θα εξαρτηθούν από το αν και ποια έργα θα γίνουν. Αυτό δεν αφορά μόνο το Κρυονέρι, αλλά όλη την Ελλάδα».

Ο κ. Συνολάκης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην αξία της τοπικής οργάνωσης: «Αν δεν αποκτήσουμε έναν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης των πυρκαγιών, με τοπικούς εθελοντές πυροσβέστες σε κάθε χωριό και πόλη, δεν θα προλαβαίνουμε. Πρέπει να γνωρίζουν την περιοχή καλά και να μπορούν να συνδράμουν άμεσα τις κρατικές δυνάμεις. Δεν γίνεται να περιμένουμε ώρες να έρθει ένα ελικόπτερο, όπως συνέβη στην Κρήτη».

Και όπως τόνισε, «υπήρχε μόνο ένα ελικόπτερο στα Χανιά και ένα στο Ηράκλειο για όλη την Κρήτη. Αυτό δεν επαρκεί. Αν δεν φτάσουμε έγκαιρα, χάνεται πολύτιμος χρόνος.» Αναφορικά με τις πυροσβεστικές δυνάμεις πρόσθεσε: «Έχουμε αναβαθμίσει εθνικά την Πυροσβεστική, αλλά τώρα πρέπει να αναβαθμίσουμε και τις τοπικές υποδομές, κυρίως τους εθελοντές πυροσβέστες. Αυτοί μπορούν να βοηθήσουν όχι μόνο στην κατάσβεση, αλλά και στην εκκένωση περιοχών, σώζοντας ζωές».

Σχολιάζοντας την θλιβερή εικόνα στα μέτωπα της φωτιάς ο κ. Συνολάκης αναφέρθηκε και στο ρόλο της τεχνολογίας. «Πρέπει να χρησιμοποιούμε δορυφορικές θερμικές εικόνες και μηχανική μάθηση για να προβλέπουμε την εξέλιξη των πυρκαγιών και να κατανέμουμε σωστά τα εναέρια μέσα. Από φέτος μπορούμε να έχουμε έως και πέντε δορυφορικές εικόνες την ημέρα από την ίδια περιοχή».

Όσον αφορά τις πληγείσες περιοχές και τον τρόπο αναδάσωσης στα καμένα πρότεινε τη στροφή προς πιο ανθεκτικά δέντρα: «Πρέπει να ξεφύγουμε από τη λογική της αναδάσωσης μόνο με πεύκα. Στο Κρυονέρι, για παράδειγμα, μπορούν να φυτευτούν και έλατα ή πλατάνια. Το πεύκο είναι εύκολο, αλλά όχι πάντα το καλύτερο». Υπογράμμισε, τέλοςς, την απειλή που συνιστούν οι διαδοχικές πυρκαγιές για την αναγέννηση των δασών λέγοντας χαρακτηριστικά:

«Αν έχεις μία πυρκαγιά κάθε 50 χρόνια, το δάσος επανέρχεται. Αν όμως έχεις πυρκαγιά κάθε 4-5 χρόνια, δεν μπορεί να επανέλθει χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση».