Στα «άδυτα» της Ολυμπίας Οδού: Από το Κέντρο Διαχείρισης μέχρι τις σήραγγες κυκλοφορίας – Επιτέλους χρέωση με τα χιλιόμετρα

Του Περικλή Χαλάτση

Η ιδέα της Διεύθυνσης της Ολυμπίας Οδού να διοργανώσει το «Open Tour 2025», να μας κάνει δηλαδή μια ξενάγηση στο σταθμό Διοδίων, στο Κέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας και στις σήραγγες ήταν άκρως εποικοδομητική.

Ένα μεγάλο επιτελείο από επιστήμονες, υπό την καθοδήγηση του κ. Παναγιώτη Παπανικόλα, CEO της Ολυμπίας Οδού, έχοντας στο DNA τους την τεχνολογία, ασχολούνται αποκλειστικά με τη βελτίωση των δρόμων και την ασφάλεια των οδηγών.

Μάθαμε πως λειτουργεί μέσω του πομποδέκτη ΟΛΥΜΠΙΑ PASS η χιλιομετρική χρέωση (φοβερή οικονομία για τους οδηγούς). Στη διάθεση των ταξιδιωτών υπάρχουν 11 πάρκινγκ του αυτοκινητόδρομου με δωρεάν φρέσκο, καθαρό, πόσιμο νερό, το οποίο παράγεται από την υγρασία του αέρα με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας.

Όσοι κατεβάσουν την εφαρμογή που προσφέρει το Olympia Odos mobile App, θα ανακαλύψουν την ολοκληρωμένη σουίτα υπηρεσιών για τους συνδρομητές ΟΛΥΜΠΙΑ PASS.

Τα στελέχη μας παρουσίασαν το στρατηγικό στόχο της εταιρείας ώστε μέχρι το 2030, ο αυτοκινητόδρομος να είναι μηδενικών εκπομπών. Η Ολυμπία Οδός διαθέτει ήδη 64 θέσεις για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ 40 ακόμα αναμένεται να λειτουργήσουν έως το τέλος του έτους.

Το μεγάλο στοίχημα είναι η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Ήδη με τα έξυπνα προγράμματα για το σωστό φωτισμό LED στις σήραγγες κατάφεραν να έχουν καλύτερο φωτισμό μειώνοντας άνω του 55% την κατανάλωση ενέργειας. Πιλοτικά στη σήραγγα «Θησέας» το οδόστρωμα έχει αποκτήσει λευκή επίστρωση με αποτέλεσμα -30% επιπλέον μείωση κατανάλωσης.

Το αντίστοιχο πρόγραμμα LED ανοικτού δρόμου που συνδυάζεται με τον Προσαρμοστικό Φωτισμό για μείωση κατανάλωσης ενέργειας φτάνει το 75%. Την ίδια ώρα κατασκευάζονται κατά μήκος του αυτοκινητοδρόμου φωτοβολταϊκά πάρκα με στόχο την αυτο-παραγωγή, της ήδη μειωμένης  ενέργειας που απαιτεί η υποδομή για τη σωστή λειτουργία.

Ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος όπως αυτός της Ολυμπίας Οδού για να λειτουργήσει σωστά διαθέτει καινοτόμα τεχνολογικά συστήματα, που εξασφαλίζουν μια ξεχωριστή και ασφαλή ταξιδιωτική εμπειρία στους δεκάδες χιλιάδες ταξιδιώτες που καθημερινά ταξιδεύουν από την Αθήνα προς την Πελοπόννησο και αντίστροφα.

Είναι σημαντικό ότι έχουν όλοι την κουλτούρα της πρόβλεψης. Την τεχνολογική καινοτομία και την αξία του ανθρώπινου δυναμικού στη δημιουργία ενός αυτοκινητόδρομου που προσφέρει ασφάλεια, αξιοπιστία και ποιότητα σε κάθε διαδρομή. Σήμερα η Ολυμπία Οδός καλύπτει συνολικά 277 χλμ. (64 χλμ. Ελευσίνα-Κόρινθος, 120 χλμ. Κόρινθος-Πάτρα, 18 χλμ. Περιμετρική Πατρών, 75 χλμ. Πάτρα-Πύργος). Διαθέτει 29 σήραγγες που καλύπτουν συνολικά 26 χλμ.

Στις 31 Ιουλίου θα παραδοθεί το τμήμα Αλισσός-Πύργος και στο τέλος του 2025 το τμήμα Μιντιλόγλι-Αλισσός. Το επίπεδο ασφαλείας του αυτοκινητόδρομου αποδεικνύεται από το γεγονός ότι από το 2008 έως το 2024 έχει καταγραφεί μείωση των δυστυχημάτων κατά 93%. Δεν είναι τυχαίο ότι ο αυτοκινητόδρομος της Ολυμπίας Οδού θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους στην Ευρώπη.

Ας ξεκινήσουμε την …κατασκοπία με πρώτη στάση στο Σταθμό Διοδίων της Ελευσίνας. Μην παρεξηγήσετε τη λέξη «κατασκοπία» αλλά αυτά που είδαμε δεν μπορούσαμε να τα φανταστούμε. Κάτω από τα διόδια υπάρχει ένα τεράστιο υπόγειο τούνελ. Φυσικά και το αγνοούσαμε αλλά αυτό υπάρχει για την ασφαλή και γρήγορη μετακίνηση των υπαλλήλων. Μπήκαμε και σε ένα θάλαμο είσπραξης διοδίων χωρίς υπάλληλο. Με τα ηλεκτρονικά μέσα γίνεται η είσπραξη των χρημάτων και η έκδοση του εισιτηρίου. Και φυσικά δίνει ρέστα…

Αυτά βέβαια δεν μας εντυπωσιάζουν. Άλλα είναι τα σημαντικά. Ένα από αυτά είναι το υπερσύγχρονο Κέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας στη Βλυχάδα. Εκεί που οι βάρδιες λειτουργούν επι 24ώρου βάσεως όλες τις ημέρες του χρόνου, είδαμε τα υπερσύγχρονα  συστήματα παρακολούθησης και συντονισμού της κυκλοφορίας.

Το εξειδικευμένο προσωπικό έχει εξαιρετικά σημαντική αποστολή, καθώς υπό την επίβλεψη του βρίσκεται ο εξοπλισμός ανοικτής οδού που περιλαμβάνει: 257 τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης, 50 PTZ κάμερες κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης, 324 VDS βρόγχους και 43 μονάδες μέτρησης κυκλοφορίας, 14 πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων και 7 μετεωρολογικούς σταθμούς.

Επιπλέον διαχειρίζεται και τον εξοπλισμό των σηράγγων που περιλαμβάνει: 873 τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης, 42 PTZ κάμερες κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης στα στόμια των σηράγγων, 34 PTZ κάμερες μέσα στις σήραγγες, 300 σταθερές κάμερες μέσα στις σήραγγες με AVID, 21 πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων, 210 πινακίδες ελέγχου λωρίδων, 40 πινακίδες μεταβλητών ορίων ταχύτητας, 20 Full Matrix πινακίδες, 130 φωτεινούς σηματοδότες διαφορετικών ρυθμίσεων και 30 μπάρες αποκλεισμού αυτοκινητοδρόμου. Το 2024 καταγράφηκαν 18.051 συμβάντα, ενώ ο μέσος χρόνος απόκρισης ήταν 14 λεπτά.

Οι έμπειροι υπάλληλοι με τη βοήθεια των υπηρεσιών που τους παρέχονται διαχειρίζονται έγκαιρα και αποτελεσματικά τα περίεργα συμβάντα. Έχει τύχει οδηγός να κυκλοφορεί στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, να γίνει ανατροπή ρυμουλκούμενου οχήματος η ακόμη και μεθυσμένος οδηγός να κάνει ζικ ζακ στο δρόμο η να σταθμεύει για να κοιμηθεί.

Οι υπάλληλοι που δεν ξεκολλούν τα μάτια τους από τις οθόνες, ενεργοποιούν την ομάδα άμεσης επέμβασης, ενημερώνουν τους οδηγούς αν στο δρόμο τους πρόκειται να «συναντήσουν» δυνατούς ανέμους, αν έρχεται μπόρα, αν πρέπει να μειώσουν λόγω χιονόπτωσης την ταχύτητα. Αλλά και πάλι δεν είναι το σημαντικό εδώ. Το σημαντικό είναι ότι αν ένα όχημα ακινητοποιηθεί μέσα στη σήραγγα ενημερώνονται οι οδηγοί που πλησιάζουν σε αυτή να επιβραδύνουν άμεσα. Για να μη γίνει χαμός μέσα στο τούνελ κατεβαίνουν μπάρες στις εισόδους και έτσι εκεί σπεύδει με ασφάλεια μόνο το όχημα της Ολυμπίας Οδού για την παροχή βοήθειας.

Ακόμη σε περίπτωση φωτιάς διακόπτεται η κυκλοφορία μέχρι να αποσοβηθεί ο κίνδυνος. Παντού υπάρχουν πυροσβεστήρες και κάθε 300 μέτρα υπάρχουν έξοδοι κινδύνου ενώ ειδικοί αεραγωγοί τραβούν τον καπνό για να μπορούν οι οδηγοί και οι επιβάτες να κινηθούν με ασφάλεια χωρίς να πνιγούν από τον καπνό.

Είναι τόσα πολλά που είδαμε που χρειαζόμαστε αρκετές «σελίδες» για να σας τα περιγράψουμε. Από τους αισθητήρες ταχύτητας μέχρι τον  αποσβεστήρα που απορροφά την ενέργεια της σύγκρουσης για να προστατέψει τους εργαζόμενους. Και δεκάδες άλλα που δε φαίνονται και αγνοοούν οι οδηγοί.

Η μεγάλη κοινωνική επένδυση είναι η χιλιομετρική χρέωση που παρέχεται μέσω του πομποδέκτη ΟΛΥΜΠΙΑ PASS. Ο οδηγός περνάει τα διόδια με το Ολυμπία Pass όπως και πριν, αλλά στην έξοδό του από τον αυτοκινητόδρομο το σύστημα Hybrid μέσω ειδικών Ηλεκτρονικών Πυλών αναγνωρίζει τον πομποδέκτη. Ταυτόχρονα υπολογίζει αυτόματα τα χιλιόμετρα και επιστρέφει στο λογαριασμό του κατόχου τα χρήματα που αντιστοιχούν στη διαδρομή που δεν έγιναν. Μπράβο τους. Μακάρι να τους μιμηθούν και άλλοι που διαχειρίζονται τους εθνικούς δρόμους.

Παναγιώτης Παπανικόλας

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ολυμπίας Οδού κ. Παναγιώτης Παπανικόλας έδωσε έμφαση στην καινοτομία και την αιχμή της τεχνολογίας. Δήλωσε σχετικά:

« Μέσα από βιωματικές εμπειρίες, προσομοιώσεις και άμεση επαφή με ανθρώπους μας, το «Ολυμπία Οδός Open Tour 2025» ανέδειξε την καθημερινή φροντίδα, ετοιμότητα και καινοτομία, που στηρίζει τη διαρκή δέσμευση της Ολυμπίας Οδού για παροχή ασφαλών και άνετων ταξιδιών για όλους».

Τα σύγχρονα συστήματα που χρησιμοποιούνται αλλά και η εμπειρία των υπαλλήλων σώζουν ζωές. Ο μηχανοκίνητος στόλος της Ολυμπίας Οδού, αποτελείται από 43 οχήματα περιπολίας και άμεσης επέμβαση (τα δύο είναι ηλεκτρικά), τέσσερα πολυμηχανήματα Unimog για τον καθαρισμό του οδοστρώματος, των σταθμών διοδίων και των σηράγγων, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως εκχιονιστικά, δύο σάρωθρα για την εκτέλεση εργασιών συντήρησης, δυο καλαθοφόρα για την εκτέλεση εργασιών σε ύψος, τρεις  μεγάλους φορτωτές και δύο μικρούς φορτωτές για τη μεταφορά υλικών και έξι φορτηγά επίσης για τη μεταφορά υλικών και για χρήση ως εκχιονιστικά με τη συναρμολόγηση του κατάλληλου εξοπλισμού (λεπίδα, αλατιέρα).