Συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα: Πιο κοντά από ποτέ η κατάπαυση του πυρός

Μετά από σχεδόν 21 μήνες αιματηρών συγκρούσεων, πλέον το ερώτημα που μάλλον τίθεται είναι πότε και όχι αν μια νέα εκεχειρία θα φέρει μια παύση στις μάχες που έχουν καταστρέψει τη Γάζα, έχουν αποσταθεροποιήσει την περιοχή και έχουν τρομοκρατήσει την κοινή γνώμη σε όλον τον κόσμο.

Χθες Παρασκευή, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι αναμένει από τη Χαμάς να συμφωνήσει εντός 24 ωρών σε μια συμφωνία που το Ισραήλ έχει ήδη αποδεχτεί. Οι αναλυτές προβλέπουν μια επίσημη ανακοίνωση μετά την άφιξη του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα, στην τρίτη επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο από τότε που ο Τραμπ ξεκίνησε την τρέχουσα θητεία του.

Εάν τεθεί σε ισχύ αυτή η εκεχειρία, θα είναι η τρίτη κατά τη διάρκεια του πολέμου, στον οποίο έχουν χάσει τη ζωή τους περίπου 57.000 Παλαιστίνιοι, κυρίως άμαχοι.

Η πρώτη διήρκεσε μόλις 10 ημέρες, τον Νοέμβριο του 2023. Η δεύτερη επιβλήθηκε σε έναν απρόθυμο Νετανιάχου από τον Τραμπ τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους και έληξε τον Μάρτιο, όταν το Ισραήλ δεν προχώρησε στη δεύτερη προγραμματισμένη φάση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε οριστικό τερματισμό των εχθροπραξιών.

Οι όροι της νέας συμφωνίας περιλαμβάνουν την σταδιακή απελευθέρωση ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς, την ελευθερία εκατοντάδων Παλαιστινίων από τις ισραηλινές φυλακές, τη διανομή της απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και τη σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από ορισμένα μέρη του παλαιστινιακού θύλακα που καταλήφθηκαν τους τελευταίους μήνες.

Για άλλη μια φορά, η εκεχειρία θα έχει διάρκεια 60 ημερών, κατά τη διάρκεια των οποίων θα διεξαχθούν συνομιλίες για το τι θα συμβεί στη συνέχεια. Ο Τραμπ και οι περιφερειακές δυνάμεις προσφέρουν εγγυήσεις ότι το Ισραήλ δεν θα επιστρέψει σε μια ολοκληρωτική επίθεση και ότι θα πραγματοποιηθούν ουσιαστικές συζητήσεις για έναν οριστικό τερματισμό του πολέμου.

Ένας παράγοντας που έφερε πιο κοντά τη νέα εκεχειρία είναι η σύντομη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, η οποία κατέληξε σε εκεχειρία με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ. Αυτό ολοκλήρωσε μια σειρά στρατιωτικών και πολιτικών εξελίξεων που είχαν ήδη αποδυναμώσει σοβαρά την Τεχεράνη και τις διάφορες ένοπλες ομάδες που είχε υποστηρίξει στην περιοχή, μεταξύ των οποίων και η Χαμάς.

Οι πολεμικές επιχειρήσεις κατά του Ιράν έδωσαν πραγματική ώθηση στον Νετανιάχου. Αν και οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν μόνο μια μικρή αύξηση στην υποστήριξη του κόμματός του Λικούντ και στην προσωπική του δημοφιλία, πολλοί Ισραηλινοί δηλώνουν ανακουφισμένοι από αυτό που θεωρήθηκε ως μια συντριπτική νίκη επί ενός πολύ φοβερού εχθρού, ενώ διαδοχικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μια συμφωνία που θα επαναφέρει τους ομήρους θα ήταν πολύ δημοφιλής στους Ισραηλινούς.

Αν ο Νετανιάχου λήξει τον πόλεμο στη Γάζα, στις επόμενες εκλογές – πιθανώς σε ένα έτος – θα μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι ο άνθρωπος που έκανε το Ισραήλ ασφαλέστερο από ποτέ, ακόμη και αν λίγοι έχουν ξεχάσει τις αποτυχίες ασφαλείας και τις στρατηγικές αστοχίες που οδήγησαν στην επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023.

Όσο για τη Χαμάς, αναλυτές και πηγές κοντά στους ηγέτες της λένε ότι η μαχητική ισλαμιστική οργάνωση είναι διχασμένη, πολύ αποδυναμωμένη από την ισραηλινή επίθεση στη Γάζα και γνωρίζει ότι έχει λίγους συμμάχους που μπορούν ή θα προσφέρουν κάποια πρακτική υποστήριξη. Ο κύριος στόχος των ηγετών της τώρα είναι να διατηρήσουν κάποια παρουσία στη Γάζα, έστω και προσχηματική. Αυτό από μόνο του θα αποτελούσε κάποια μορφή νίκης και εξηγεί εν μέρει τη βούληση της οργάνωσης να επιδιώξει έναν οριστικό τερματισμό των μαχών.

Το αν θα το πετύχει δεν είναι ακόμη σαφές. Τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης έχουν ενημερωθεί από «πηγές κοντά στον Νετανιάχου» ότι αν η Χαμάς δεν αφοπλιστεί στη Γάζα και οι ηγέτες της δεν εξοριστούν από την κατεστραμμένη περιοχή, τότε το Ισραήλ θα επαναλάβει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και ότι η Ουάσινγκτον θα υποστηρίξει την αυτήν την απόφαση.

Πηγή: The Guardian