Τι είναι οι βρογχεκτασίες – Zougla

Γράφει η Αγγελική Φερεντίνου, Πνευμονολόγος, Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ.

Οι βρογχεκτασίες είναι χρόνια φλεγμονώδης πάθηση των βρόγχων και των βρογχιολίων. Χαρακτηρίζεται παθολογοανατομικά και ακτινολογικά από μόνιμη διάταση των βρόγχων και των βρογχιολίων (διαμέτρου >2mm). Στην παθογένεια των βρογχεκτασιών κρίσιμο ρόλο διαδραματίζει η κινητοποίηση ενός φαύλου κύκλου «λοίμωξης-φλεγμονής» που καθιστά ασθενείς επιρρεπείς σε υποτροπιάζουσες λοιμώξεις.

Οι βρογχεκτασίες διακρίνονται σε:

• Εκ γενετής που εμφανίζονται κυρίως σε βρέφη και παιδιά
• Επίκτητες που συμβαίνουν σε εφήβους και ενήλικες

Αιτιολογία

1. Απόφραξη αεραγωγού: εισρόφηση ξένου σώματος, κακοήθεια πνεύμονος ή λεμφαδενοπάθεια
2. Ανοσοανεπάρκεια-υπογαμμασφαιρινοπάθεια-παρατεταμένη ανοσοκαταστολή-AIDS
3. Κυστική ίνωση: Συνήθως διαγιγνώσκεται σε παιδική ηλικία. Στο 7% των ασθενών με κυστική ίνωση διαγιγνώσκεται σε ηλικία άνω των 18 ετών.
4. Σύνδρομο Young: Οι ασθενείς εμφανίζουν ιγμορίτιδα, βρογχεκτασίες και αζωοσπερμία.
5. Δομικές μεταβολές στον πνεύμονα:
-τραχειομεγαλία (σύνδρομο Mounier-Kuhn)
-βρογχομαλακία (σύνδρομο Williams-Campbell)
6. Ρευματικές παθήσεις: Ρευματοειδή αρθρίτιδα και η νόσος Sjogren. Στην ρευματοειδή αρθρίτδα μπορεί να προηγηθούν οι βρογχεκτασίες. Ελκώδης κολίτιδα. Σύνδρομο κίτρινου νυχιού
7. Σύνδρομο δυσκινησίας κροσσών και σύνδρομο Kartagnuer (ανοστροφή των σπλάχνων-ιγμορίτιδα-βρογχεκτασίες)
8. Ανεπάρκεια α1 αντιθρυψίνης
9. Πνευμονικές λοιμώξεις σε παιδική ηλικία, κυρίως ιογενείς (κοκκύτης), η μυκοπλαστκή πνευμονία και η παρατεταμένη βρογχίτιδα >4 εβδομάδες.

Διάγνωση

Η επιβεβαίωση των διάγνωσης των βρογχεκτασιών γίνεται με την αξονική τομογραφία θώρακος υψηλής ευκρίνειας.

Εξετάσεις αίματος όπως γεν. Αίματος, CRP, TKE, ποσοτικός προσδιορισμός ανοσοσφαιρινών-κολλαγονικός έλεγχος γίνονται για τον προσδιορισμό της αιτίας των βρογχεκτασιών.

Σπιρομέτρηση όπου διαπιστώνεται συνήθως αποφρακτικό σύνδρομο με ή χωρίς ανταπόκριση στην βρογχοδιαστολή.

Στην οξεία παρόξυνση των βρογχεκτασιών όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε καλλιέργεια πτυέλων για τον εντοπισμό του αιτιολογικού παράγοντα, συχνά υπεύθυνα μικρόβια είναι: ο αιμόφιλος της ινφλουέντζας, η μοραξέλα, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος και η ψευδομονάδα.

Οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται και σε τεστ για ανίχνευση γρίπη Α και Β, Covid 19 και λοιπών ιώσεων.

Βρογχοσκόπηση γίνεται σε ασθενείς με αιμόπτυση και αναλόγως πνευμονική αγγειογραφία

Θεραπεία

Φυσικοθεραπεία αναπνευστικού:

• βλεννολυτικοί παράγοντες (υπέρτονος φυσιολογικός ορός με νεφελοποίηση)
• εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά κυρίως σε ασθενείς με αποφρακτικό σύνδρομο στην
• σπιρομέτρηση και αναστρεψιμότητα στην βρογχοδιαστολή
• θεραπεία υποκείμενων νοσημάτων
• έλεγχος των λοιμώξεων.

Οι συχνές παροξύνσεις είναι ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας.

Έχουν μελετηθεί μια σειρά αντιβιοτικών για την μείωση της συχνότητας των παροξύνσεων (μακρολίδες: αζιθρομυκίνη) για διάρκεια από 6 έως 12 μήνες.

Εισπνεόμενα αντιβιοτικά (τομπραμυκίνη-κολιστίνη) για ασθενείς με συχνές παροξύνσεις >3 ανά έτος και κυρίως με Pseudomonas aeruginosa στα πτύελα.

Χειρουργική επέμβαση σε συγκεκριμένες ενδείξεις.

Πρόληψη

• Ετήσιος αντιγριπικός εμβολισμός-εμβολιασμός έναντι του πνευμονιοκόκκου και Covid 19 και RSV.
• Αποφυγή καπνίσματος και εισπνοή ερεθιστικών ουσιών.
• Φυσική αποκατάσταση.