Το σχέδιο για ταχύτερη απομείωση του χρέους – Υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και το 2025

Δύο ορόσημα για τη χώρα περιλαμβάνει η στρατηγική μείωσης του χρέους που έχει καταρτίσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.

Το πρώτο αφορά τον στόχο το 2029 η Ελλάδα να μην είναι πλέον η πιο χρεωμένη χώρα στην Ευρώπη. Το δεύτερο, είναι η πρόωρη αποπληρωμή έως το 2031 των 31,6 δισ ευρώ που απομένουν για να “σβήσουν” πλήρως οι υποχρεώσεις του πρώτου μνημονίου οι οποίες θα έπρεπε να εκπληρωθούν με ισόποσες τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041. Επόμενος σταθμός στην πορεία αυτή είναι η πρόωρη αποπληρωμή 5,29 δισ ευρώ δόσεων τον Δεκέμβριο του 2025 που αποτελούν μέρος των 31,6 δισ ευρώ που απομένουν από το πρώτο μνημόνιο.

Στόχος των κινήσεων αυτών του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και του Οργανισμού για τη Διαχείριση του Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) είναι να σταλεί ακόμη ένα ισχυρό μήνυμα αξιοπιστίας στις αγορές, να θωρακιστεί η ελληνική οικονομία από ενδεχόμενες αναταράξεις στο διεθνές περιβάλλον και να αφήσει πίσω της βάρη του παρελθόντος που θα έπρεπε να “σηκώσει”, την ερχόμενη δεκαετία. Ετσι, περισσότεροι πόροι από τις δημοσιονομικές επιδόσεις της οικονομίας, αντί για την εξυπηρέτηση υποχρεώσεων του παρελθόντος θα μπορούν να κατευθυνθούν για την ισχυροποίηση της ανάπτυξης και τη διανομή μερίσματος στους πολίτες.

“Με την πλήρη αποπληρωμή των δανείων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ( σ.σ έχει ολοκληρωθεί), με την πρόωρη αποπληρωμή του πρώτου ακριβού μνημονίου, με τέτοιου τύπου ενέργειες, πλέον απονευρώνουμε, απομειώνουμε έναν κίνδυνο ο οποίος υπήρχε. Και ποιός ήταν αυτός; Από το 2032 και μετά να πιεστεί η χώρα ως προς την αποπληρωμή του χρέους, λόγω αυξημένου κόστους εξυπηρέτησης” δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης κατά την επίσκεψή του αυτή την εβδομάδα στον ΟΔΔΗΧ.

Κλειδί στη στρατηγική αυτή είναι τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που επιτυγχάνει ο προϋπολογισμός αφενός λόγω των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και αφετέρου λόγω των μέτρων περιορισμού της φοροδιαφυγής που ελήφθησαν τα τελευταία χρόνια.

Το πρωτογενές πλεόνασμα του 2024 ανήλθε σε επίπεδα ρεκόρ, στο 4,8% του ΑΕΠ ή 11,4 δισ ευρώ, υπερβαίνοντας σημαντικά την αρχική πρόβλεψη του προϋπολογισμού. Για το 2025, η κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελλάδος ήδη αναθεώρησαν προς τα πάνω την αρχική εκτίμηση του φετινού προϋπολογισμού στο 3,2% του ΑΕΠ από 2,4% , ενώ υπάρχουν βάσιμες προσδοκίες ότι έως το τέλος του έτους η πρόβλεψη αυτή θα αναθεωρηθεί σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα.

Με βάση αυτά τα δεδομένα, αναμένεται ότι και το 2025 το χρέος της γενικής κυβέρνησης θα ακολουθήσει έντονα καθοδική πορεία. Στόχος είναι μειωθεί σε επίπεδα κάτω από το 145% του ΑΕΠ από 153,6% το 2024. Το 2023 το χρέος της γενικής κυβέρνησης ανέρχονταν στο 163,9% του ΑΕΠ και το 2022 στο 177% του ΑΕΠ σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat.

Εξαιτίας των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας ανέρχονται σήμερα σε ύψος-ρεκόρ στα 44,1 δισ ευρώ. Πρόκειται για το “μαξιλάρι” ασφαλείας που αποτελεί το εργαλείο με βάση το οποίο έχει καταρτιστεί το σχέδιο ταχύτερης αποκλιμάκωσης του χρέους.

Τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα του ελληνικού δημοσίου επιτρέπουν επίσης στον ΟΔΔΗΧ να προχωρά σε στοχευμένες κινήσεις εκδόσεων ομολόγων που αφορούν στη διαχείριση του χρέους.