«Τρύπα» 56 δισ. ευρώ αντιμετωπίζει η Ευρώπη στις αμυντικές δαπάνες του ΝΑΤΟ – Πού βρίσκεται η Ελλάδα;

Τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να βρουν επιπλέον 56 δισ. ευρώ ετησίως για να ανταποκριθούν στον στόχο των αμυντικών δαπανών της συμμαχίας, αλλά το έλλειμμα έχει μειωθεί στο μισό την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με έρευνα του γερμανικού Ινστιτούτου Ifo για λογαριασμό των Financial Times.

Η έρευνα έδειξε ότι πολλές από τις χώρες της ΕΕ με τις μεγαλύτερες ελλείψεις στο στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες που πρέπει να φτάσουν το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος -συμπεριλαμβανομένων της Ιταλίας, της Ισπανίας και του Βελγίου- έχουν επίσης από τα υψηλότερα επίπεδα χρέους και δημοσιονομικών ελλειμμάτων στην Ευρώπη.

Τρίτη η χώρα μας σε αμυντικές δαπάνες

Η πίεση προς τα 32 μέλη της συμμαχίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες ως απάντηση στην πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εντείνει τις δημοσιονομικές πιέσεις στην Ευρώπη σε μια περίοδο χαμηλής ανάπτυξης και όταν πολλές χώρες σφίγγουν τα δημοσιονομικά τους σχέδια. Οι οικονομολόγοι λένε ότι αυτό θα καταστήσει δυσκολότερο για τις χώρες που υστερούν να γεφυρώσουν το χάσμα.

Τα λιγότερα δαπάνησε η Γερμανία – Τρίτη η Ελλάδα σε αμυντικές δαπάνες

Η μεγαλύτερη υστέρηση σε αξία σημειώθηκε στη Γερμανία, η οποία δαπάνησε πέρυσι 14 δισ. ευρώ λιγότερα από όσα χρειάζονταν για να ανταποκριθεί στο σημείο αναφοράς, σύμφωνα με το Ifo. Ωστόσο, το Βερολίνο μείωσε το κενό αυτό στο μισό την τελευταία δεκαετία, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, και σχεδιάζει να το καλύψει πλήρως φέτος.

Οι επόμενες μεγαλύτερες ευρωπαϊκές ελλείψεις ήταν 11 δισ. ευρώ στην Ισπανία, 10,8 δισ. ευρώ στην Ιταλία και 4,6 δισ. ευρώ στο Βέλγιο. Η τριάδα αυτή ήταν μεταξύ των έξι χωρών της ΕΕ με χρέος άνω του 100% του ΑΕΠ τους πέρυσι.

Η Ιταλία είχε επίσης ένα από τα υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα του μπλοκ στο 7,2% και το κόστος των τόκων της πρόκειται να αυξηθεί πάνω από το 9% των κρατικών εσόδων φέτος.

Ελληνική πρωτιά στο έλλειμμα

Πέρυσι, τα δύο τρίτα των συνολικών αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ ύψους 1,2 δισ. ευρώ καταβλήθηκαν από τις ΗΠΑ, ποσό υπερδιπλάσιο από τα 361 δισ. ευρώ που δαπάνησαν τα μέλη της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νορβηγία μαζί.

Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ που ισχύουν από το επόμενο έτος αναμένεται να οδηγήσουν σε περισσότερες περικοπές του προϋπολογισμού, καθώς οι χώρες προσπαθούν να συμμορφωθούν με το όριο του 3% για τα ετήσια ελλείμματα και το όριο του 60% του χρέους προς το ΑΕΠ.

Περισσότερες από 10 χώρες του μπλοκ αναμένεται να παραβιάσουν το όριο του ετήσιου ελλείμματος, γεγονός που πιθανότατα θα οδηγήσει σε κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την Ελλάδα να κατέχει την πρωτιά.

Αλλά κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων που ολοκληρώθηκαν πέρυσι, η Πολωνία, οι χώρες της Βαλτικής και η Ιταλία, όπως και η Ελλάδα, διεκδίκησαν με επιτυχία να αντιμετωπίζονται οι αμυντικές δαπάνες ευνοϊκότερα στο πλαίσιο των νέων κανόνων.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα θεωρεί τις στρατιωτικές δαπάνες ως ελαφρυντικό παράγοντα, όταν αξιολογεί αν θα λάβει μέτρα κατά των χωρών που παραβιάζουν το ετήσιο όριο του ελλείμματος.

Ο Γενς Στόλτενμπεργκ, γενικός γραμματέας της Sυμμαχίας, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Πέμπτη ότι τα δύο τρίτα των μελών θα επιτύχουν τον στόχο του 2% φέτος, από μόλις τρία το 2014, όταν συμφωνήθηκε η δέσμευση για αμυντικές επενδύσεις μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.

Οι χώρες της Ευρωζώνης βρίσκονται σε καλό δρόμο για να διπλασιάσουν τις αμυντικές τους δαπάνες από 150 δισ. ευρώ το 2021 σε 320 δισ. ευρώ το 2026, σύμφωνα με την Pantheon Macroeconomics, η οποία εκτιμά ότι αυτό θα ενισχύσει την υποτονική ανάπτυξη κατά 0,2 έως 0,3%.

Αυτή την εβδομάδα, η Νορβηγία έγινε το τελευταίο ευρωπαϊκό μέλος του ΝΑΤΟ που δήλωσε ότι θα επιτύχει τον στόχο της Συμμαχίας για το 2% το 2024, ένα χρόνο νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα.