Άτυπη συνεδρίαση σε σχήμα Arria του ΣA ΟΗΕ για τη ναυτική ασφάλεια διοργάνωσαν Ελλάδα, Ινδία και Φιλιππίνες

Άτυπη συνεδρίαση σε σχήμα Arria του Συμβουλίου Ασφαλείας με θέμα «Nαυτική Ασφάλεια και Προστασία Ναυτικών» έλαβε χώρα στην έδρα του ΟΗΕ. Τη συνεδρίαση διοργάνωσαν η Ελλάδα, η Ινδία και οι Φιλιππίνες, ενώ η Δανία, η Ιαπωνία, ο Παναμάς και η Ρουμανία συμμετείχαν ως συνδιοργανωτές/συνχορηγοί. Η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας, πρέσβυς Αγ. Μπάλτα, απηύθυνε εναρκτήρια δήλωση, ενώ ο Γενικός Γραμματέας του ΙΜΟ, Αρσένιο Ντομίνγκεζ, απηύθυνε χαιρετισμό.

Οι εισηγητές περιλάμβαναν κυβερνητικούς και ακαδημαϊκούς εμπειρογνώμονες από την Ελλάδα, τις Φιλιππίνες, την Ινδία και την Ένωση Πλοιάρχων-Υπαρχηγών του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού.

H Mόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ πρέσβυς Αγ. Μπαλτά τόνισε ότι «η σημερινή συζήτηση παρείχε πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τις διάφορες πτυχές που αφορούν την προστασία των ναυτικών στον σύγχρονο κόσμο, όπου οι απειλές κατά της θαλάσσιας ασφάλειας έχουν αυξηθεί».

«Η ευημερία τους, η ψυχική και σωματική τους υγεία, η εκπαίδευση και η ασφάλειά τους είναι αναπόσπαστα στοιχεία της θαλάσσιας ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας» σημείωσε.

Η κ. Μπαλτά υπογράμμισε ότι «δεσμευόμαστε να προωθήσουμε αυτούς τους στόχους σε στενή συνεργασία με τα κράτη-μέλη, τους ενδιαφερόμενους φορείς, τον ΙΜΟ και τoν ILO».

Ευχαρίστησε επίσης τους συνδιοργανωτές και συν-χορηγούς για τη διοργάνωση αυτής της εκδήλωσης και όλους τους συμμετέχοντες για την πολύτιμη συμβολή τους.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΙΜΟ, Aρσένιο Ντομίνγκεζ, τόνισε ότι η ναυτιλία “μεταφέρει πάνω από το 80% του παγκοσμίου εμπορίου» και στηρίζεται στους “1,9 εκατομμύρια ναυτικούς”, υπογραμμίζοντας πως «χωρίς ναυτικούς, δεν υπάρχει ναυτιλία”. Εξέφρασε έντονη ανησυχία για την αύξηση επιθέσεων, πειρατείας και απειλών, σημειώνοντας ότι αυτές “παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και την ελευθερία της ναυσιπλοΐας”.

Στάθηκε στις προσπάθειες του ΙΜΟ για περιφερειακή συνεργασία μέσω του Κώδικα του Τζιμπουτί και του Κώδικα της Γιαούντε, αλλά και στα προβλήματα εγκατάλειψης, κράτησης και παρενόχλησης ναυτικών.

Τέλος, επεσήμανε τον κρίσιμο ρόλο των γυναικών στη ναυτιλία και ζήτησε τρεις προτεραιότητες: προστασία των πλοίων από επιθέσεις, πλήρη εφαρμογή των διεθνών εργαλείων ΙΜΟ-ILO και ουσιαστική ενσωμάτωση της προστασίας των ναυτικών στις στρατηγικές ασφάλειας. «Προστατεύοντας όσους εργάζονται στη θάλασσα, προστατεύουμε το κοινό μας μέλλον», κατέληξε.

Ο Πλοίαρχος του ΛΣ Αντώνιος Λουμάνης τόνισε ότι οι ναυτικοί είναι «η σιωπηλή δύναμη που κινεί το παγκόσμιο εμπόριο», αλλά ο ρόλος τους συχνά παραμελείται, όπως φάνηκε στην πανδημία και στις πρόσφατες κρίσεις στη Ερυθρά Θάλασσα, τον Κόλπο του ‘Αντεν και τον Κόλπο της Γουινέας. Επισήμανε την αύξηση πειρατείας και ένοπλων ληστειών, αναφέροντας ότι αυτές οι «υψηλού κινδύνου ζώνες» αναγκάζουν τις εταιρείες να αλλάζουν πορεία με οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες. Υπενθύμισε επίσης την πρόσφατη επίθεση σε ελληνόκτητο πλοίο, όπου «το πλήρωμα έμεινε κλειδωμένο για πάνω από 30 ώρες».

Ο κ. Λουμάνης χαρακτήρισε την εγκατάλειψη πληρωμάτων «απαράδεκτη πρακτική» που αυξάνεται τα τελευταία πέντε χρόνια και τόνισε ότι «τα δικαιώματα των ναυτικών δεν πρέπει να αναστέλλονται σε περιόδους κρίσης», αλλά και ότι το διεθνές νομικό πλαίσιο —UNCLOS, συμβάσεις ΙΜΟ και η Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας— πρέπει να εφαρμόζεται αυστηρά. Κλείνοντας, υπογράμμισε πως η συνεργασία ΟΗΕ-ΙΜΟ-ΙLO είναι αναγκαία για «ένα ασφαλέστερο εργασιακό περιβάλλον για όλους τους ναυτικούς».

Οι διοργανωτές τόνισαν την “εγγενή σύνδεση μεταξύ της προστασίας των ναυτικών και της διατήρησης της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας”, δίνοντας έμφαση στους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ναυτικοί λόγω συγκρούσεων, τρομοκρατικών ενεργειών, πανδημιών, πειρατείας και επιθέσεων σε εμπόλεμες ζώνες. Επισήμαναν την ανάγκη ενίσχυσης της ασφάλειας για τους δύο εκατομμύρια ναυτικούς που στηρίζουν το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο.

Σύμφωνα με αρκετά κράτη-μέλη του ΣΑ ΟΗΕ η πειρατεία στη Σομαλία και στον Κόλπο της Γουινέας, καθώς και οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, παραμένουν ζητήματα υψηλής προτεραιότητας. Σημειώνεται ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει υιοθετήσει σχετικές Αποφάσεις — 2722 (2024) και 2787 (2024) ζητώντας τον άμεσο τερματισμό των επιθέσεων και καθιερώνοντας μηνιαίες ενημερώσεις.

Η Ελλάδα έχει καταστήσει τη θαλάσσια ασφάλεια βασική προτεραιότητα της θητείας της στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Εκτός από την εν λόγω συνεδρίαση, διοργάνωσε ανοιχτή συζήτηση τον Μάιο του 2025 και παράλληλη εκδήλωση τον Σεπτέμβριο του 2025 στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης με επίκεντρο την ελευθερία της ναυσιπλοΐας. Η Δανία και ο Παναμάς επίσης προωθούν ενεργά το θέμα σε συζητήσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Δεν ήταν λίγα τα κράτη που κατά τη διάρκεια τη συζήτησης αναφέρθηκαν στη σημασία της εφαρμογής της UNCLOS.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ