Καταστροφή, απώλεια και αντοχή: Ο φακός του AP αποτυπώνει την κλιματική κρίση το 2025

Τροπικές καταιγίδες που σάρωσαν ολόκληρες περιοχές, πλημμύρες που κατάπιαν δρόμους και γειτονιές, πυρκαγιές που μετέτρεψαν δάση και σπίτια σε στάχτη: το 2025 η κλιματική αλλαγή άφησε βαθύ αποτύπωμα σε ανθρώπους, ζώα και οικοσυστήματα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τη διάσταση αυτής της κρίσης κατέγραψαν φωτογράφοι του Associated Press, αποτυπώνοντας όχι μόνο την καταστροφή και τον πόνο, αλλά και τη δύναμη, την αλληλεγγύη και την επιμονή όσων προσπαθούν να σταθούν ξανά στα πόδια τους.

Η υπερθέρμανση του πλανήτη, αποτέλεσμα κυρίως της χρήσης ορυκτών καυσίμων όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και ο άνθρακας, εκδηλώθηκε μέσα από ακραία καιρικά φαινόμενα που κόστισαν ζωές και άλλαξαν για πάντα καθημερινότητες. Οι ίδιες συνθήκες που έπληξαν ανθρώπους, έπληξαν και άλλα έμβια όντα – από ζώα εκτροφής έως άγρια είδη που είδαν τους βιότοπούς τους να καταστρέφονται.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι άνθρωποι βρέθηκαν αντιμέτωποι με τα ακραία φαινόμενα χωρίς καμία επιλογή. Στις Φιλιππίνες, ένα ζευγάρι κατέφυγε σε σκηνή κέντρου εκκένωσης καθώς πλησίαζε ισχυρός τυφώνας, με τη σύζυγο να φροντίζει τον σύζυγό της σε αναπηρικό αμαξίδιο. Στο Πακιστάν, παιδιά παρασύρθηκαν από ξαφνικές πλημμύρες, ενώ στη Γκάνα μια γυναίκα στεκόταν ανάμεσα στα ερείπια του σπιτιού της, που είχε καταρρεύσει από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Στην Ελλάδα, μια εικόνα που ξεχώρισε ήταν αυτή ενός άνδρα που απομακρυνόταν από πύρινο μέτωπο μεταφέροντας ένα πρόβατο στη μηχανή του – μια στιγμή που συμπύκνωσε τον αγώνα διάσωσης ζωών, ανθρώπινων και μη.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, πυροσβέστες στο Λος Άντζελες έδιναν μάχη με εκτεταμένες πυρκαγιές μέσα στον Ιανουάριο, μια περίοδο κατά την οποία τέτοια φαινόμενα θεωρούνται σπάνια. Ζευγάρια αγκαλιασμένα μπροστά στα κατεστραμμένα σπίτια τους έγιναν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο απώλειας και σοκ.

Η κλιματική κρίση δεν έκανε διακρίσεις ούτε στον ζωικό κόσμο. Φωτογραφίες κατέγραψαν ζώα παγιδευμένα σε πλημμύρες, καμένα από φωτιές ή νεκρά από την ξηρασία. Σε φάρμες του Μεξικού, εργάτες απομάκρυναν νεκρά γουρούνια μετά από εκτεταμένες βροχοπτώσεις, ενώ στην πολιτεία Κεντάκι των ΗΠΑ μια γυναίκα διέσωζε μια γάτα εγκλωβισμένη σε πλημμυρισμένη βεράντα. Στην Τουρκία, μια αγρότισσα θρηνούσε το καμένο ζώο της μετά από καταστροφική πυρκαγιά, ενώ στη Γαλλία η ξηρασία άφηνε ποτάμια σχεδόν στεγνά, με νεκρά ψάρια να μαρτυρούν την οικολογική κατάρρευση.

Παράλληλα, υπήρχαν και εικόνες φυσικής ομορφιάς που θύμιζαν τι διακυβεύεται: νεογέννητες χελώνες σε προστατευόμενες περιοχές του Αμαζονίου, ζώα που συνεχίζουν να γεννιούνται και να ζουν σε οικοσυστήματα τα οποία όμως απειλούνται όλο και περισσότερο από την κλιματική αστάθεια.

Μέσα στο γενικευμένο σκηνικό καταστροφής, ξεχώρισαν και στιγμές αντοχής και δράσης. Πυροσβέστες, εθελοντές και τοπικές κοινότητες εργάστηκαν για να προστατεύσουν δάση, υγροτόπους και καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Αυτόχθονες πληθυσμοί, που συχνά βιώνουν πρώτοι και εντονότερα τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, διεκδίκησαν τη γη τους και συμμετείχαν σε πρωτοβουλίες προστασίας και βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων.

Σε πόλεις και αγροτικές περιοχές, άνθρωποι καθάρισαν κανάλια, αποκατέστησαν λίμνες και προσπάθησαν να αναβιώσουν παραδοσιακές, πιο βιώσιμες μορφές γεωργίας. Άλλοι πλήρωσαν βαρύ τίμημα, καθώς οι πιέσεις που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή εντείνουν τις συγκρούσεις για γη και νερό.

Οι εικόνες του 2025, όπως τις κατέγραψαν οι φωτογράφοι του Associated Press, συνθέτουν ένα παγκόσμιο χρονικό της κλιματικής κρίσης: μια αφήγηση απώλειας και πένθους, αλλά και μια υπενθύμιση ότι, ακόμη και μέσα στα πιο δύσκολα τοπία, η ανθρώπινη αντοχή και η προσπάθεια για προστασία του πλανήτη παραμένουν ζωντανές.