ΟΗΕ: Η κατάπαυση πυρός μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για ειρήνη μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης

Τα Ηνωμένα Έθνη εκφράζουν την ελπίδα ότι η άμεση κατάπαυση του πυρός, που συμφωνήθηκε σήμερα μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης, θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και την προώθηση της ειρήνης ανάμεσα στις δύο χώρες, σύμφωνα με δήλωση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Ο Ύπατος Αρμοστής, Φόλκερ Τουρκ, χαρακτήρισε θετική εξέλιξη την επανέναρξη της εκεχειρίας, υπογραμμίζοντας ότι μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για σταθερότητα και ειρηνική συνύπαρξη. Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη να παρασχεθεί πλήρης στήριξη στους πληγέντες πληθυσμούς και στους εκτοπισμένους, ώστε να μπορέσουν να επιστρέψουν με ασφάλεια στις εστίες τους.

Σύμφωνα με επίσημες πηγές, οι συγκρούσεις που διήρκεσαν τρεις εβδομάδες στα σύνορα των δύο χωρών είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 47 ανθρώπων και τον εκτοπισμό περισσότερων από ένα εκατομμύριο αμάχων. Στις εχθροπραξίες χρησιμοποιήθηκαν βαριά όπλα, όπως πυροβολικό, άρματα μάχης, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και μαχητικά αεροσκάφη.

Η συμφωνία εκεχειρίας, που υπεγράφη από τους υπουργούς Άμυνας της Ταϊλάνδης και της Καμπότζης, προβλέπει μεταξύ άλλων το πάγωμα των στρατιωτικών θέσεων, την αποναρκοθέτηση των παραμεθόριων περιοχών, τη συνεργασία των αστυνομικών αρχών για την καταπολέμηση του κυβερνοεγκλήματος, καθώς και την απελευθέρωση 18 Καμποτζιανών στρατιωτών από την Μπανγκόκ, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάπαυση του πυρός θα τηρηθεί επί 72 ώρες.

Οι δύο χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας βρίσκονται εδώ και δεκαετίες σε διαμάχη για τη χάραξη των κοινών τους συνόρων μήκους περίπου 800 χιλιομέτρων, τα οποία καθορίστηκαν κατά την περίοδο της γαλλικής αποικιοκρατίας. Αμφότερες πλευρές αλληλοκατηγορούνται για την πρόσφατη αιματηρή κλιμάκωση.

Η ένταση είχε αναζωπυρωθεί τον Ιούλιο, όταν πέντε ημέρες συγκρούσεων στοίχισαν τη ζωή σε 43 ανθρώπους, πριν επιτευχθεί προσωρινή εκεχειρία έπειτα από διαμεσολάβηση του Ντόναλντ Τραμπ.

Ακολούθησε νέα συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στις 26 Οκτωβρίου στην Κουάλα Λουμπούρ, παρουσία του προέδρου των ΗΠΑ, η οποία όμως ανεστάλη λίγες εβδομάδες αργότερα από την Ταϊλάνδη, μετά τον τραυματισμό στρατιωτών της από έκρηξη νάρκης στην παραμεθόριο.

Ο Ντόναλντ Τραμπ επιχείρησε εκ νέου να διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή, ανακοινώνοντας κατάπαυση του πυρός στις 12 Δεκεμβρίου ύστερα από τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους ηγέτες των δύο χωρών. Η ανακοίνωση αυτή διαψεύστηκε από την ταϊλανδική κυβέρνηση και οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν.

Με την πίεση και της Κίνας, Ταϊλάνδη και Καμπότζη συμφώνησαν τελικά να ξεκινήσουν απευθείας συνομιλίες, έπειτα από συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ASEAN τη Δευτέρα.

Ωστόσο, το ζήτημα της οριοθέτησης των συνόρων και της κυριαρχίας σε αρχαίους ναούς —μεταξύ αυτών και ο ναός Πρέα Βιέ, μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO— παραμένει άλυτο και εξακολουθεί να απειλεί τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της εκεχειρίας.