Ψηφιακό ευρώ: Οι καταναλωτές ανησυχούν για την ιδιωτικότητα και ζητούν διατήρηση των μετρητών

Σημαντικές επιφυλάξεις εκφράζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες για τη μετάβαση στο ψηφιακό ευρώ, σύμφωνα με νέα έρευνα της BEUC, με τη συμμετοχή της ΕΚΠΟΙΖΩ. Το 85% επιθυμεί να διατηρηθούν τα μετρητά, ενώ κυριαρχούν οι ανησυχίες για ασφάλεια, ιδιωτικότητα και περιορισμό της ελευθερίας επιλογής στις πληρωμές.

Τη σαφή προτίμησή τους για διατήρηση των μετρητών εκφράζουν οι καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχωρά σταδιακά στην προετοιμασία για την εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ. Σύμφωνα με νέα έρευνα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Καταναλωτών (BEUC), στην οποία συμμετείχε και η ΕΚΠΟΙΖΩ, το 85% των ερωτηθέντων θέλει να παραμείνει η ευρεία αποδοχή των μετρητών και εκφράζει ανησυχίες για τον περιορισμό της ελευθερίας επιλογής στον τρόπο πληρωμής.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Μάιο και Ιούνιο του 2025 σε 10 ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) και συμμετείχαν πάνω από 10.000 καταναλωτές, έφηβοι και ενήλικες. Τα ευρήματα δείχνουν ότι παρότι πολλοί αναγνωρίζουν την πρακτικότητα των ψηφιακών πληρωμών, εξακολουθούν να ανησυχούν έντονα για θέματα ασφάλειας, ιδιωτικότητας, αποζημίωσης σε περίπτωση απάτης, αλλά και για την πιθανή εξαφάνιση των μετρητών.

Βασικά αιτήματα των καταναλωτών για το ψηφιακό ευρώ:

1. Ασφάλεια και αξιοπιστία (55%)
   • Το 22% των ενηλίκων και το 18% των εφήβων ανέφεραν ότι υπήρξαν θύματα ψηφιακής απάτης τα τελευταία πέντε χρόνια.
   • Στην Ελλάδα, το 14,8% των καταναλωτών έπεσε τουλάχιστον μία φορά θύμα υποκλοπής ή τραπεζικής απάτης.
   • Οι κύριες μορφές παραβίασης αφορούν πιστωτικές/χρεωστικές κάρτες (18,2%) και ψηφιακά πορτοφόλια (7,8%).
2. Ευκολία στη χρήση (53%)
   • Οι χρήστες εντοπίζουν προβλήματα όπως τεχνικά σφάλματα, δυσκολίες λόγω έλλειψης ψηφιακών δεξιοτήτων και ανησυχίες για την ασφάλεια.
3. Χαμηλό ή μηδενικό κόστος (49%)
   • Το 87% ζητά οι ψηφιακές πληρωμές να είναι δωρεάν για τους καταναλωτές, ενώ το 88% θεωρεί ότι κάθε τραπεζικός λογαριασμός θα πρέπει να συνοδεύεται από δωρεάν κάρτα πληρωμής.
4. Προστασία της ιδιωτικότητας (81% ενηλίκων / 72% εφήβων)
   • Η συντριπτική πλειοψηφία ανησυχεί για το πώς θα προστατεύονται τα προσωπικά δεδομένα, ειδικά στις offline πληρωμές.
5. Αποτελεσματική αποζημίωση σε περίπτωση απάτης (44%)
   • Ζητείται η ύπαρξη απλών και άμεσων μηχανισμών αποζημίωσης, σε περιπτώσεις ψηφιακής απάτης ή λάθους.
6. Διατήρηση των μετρητών (85%)
   • Παρά την εξέλιξη των ψηφιακών εργαλείων, οι πολίτες δεν είναι έτοιμοι να αποχωριστούν το φυσικό χρήμα.
   • Το 46% των εφήβων και το 52% των ενηλίκων φοβούνται πως θα χάσουν στο μέλλον το δικαίωμα να επιλέγουν τη μέθοδο πληρωμής που προτιμούν.

Τι είναι το ψηφιακό ευρώ;

Το ψηφιακό ευρώ σχεδιάζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ως ηλεκτρονική μορφή του ευρώ, με ισοδύναμη αξία σε σχέση με τα μετρητά και δυνατότητα χρήσης σε καθημερινές συναλλαγές, ακόμη και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο (offline mode). Σε αντίθεση με τα κρυπτονομίσματα, δεν είναι ιδιωτικό μέσο, αλλά υπόκειται στη διαχείριση της ΕΚΤ, διασφαλίζοντας έτσι νομισματική σταθερότητα και κρατική εγγύηση.

Οι πολίτες θα μπορούν να αποκτούν ψηφιακά πορτοφόλια όχι μόνο από τράπεζες, αλλά και μέσω δημόσιων φορέων, όπως ταχυδρομεία ή δημόσιες υπηρεσίες. Οι συναλλαγές offline υπόσχονται να προσφέρουν ιδιωτικότητα αντίστοιχη με τα μετρητά, καθώς θα είναι ορατές μόνο από τον αποστολέα και τον παραλήπτη.

Επιμέλεια: Δαμιανός Στεφανίτσης