Μυστηριώδεις συσκευές επικοινωνίας κρύβονται σε κινεζικό εξοπλισμό που εξάγεται στη Δύση

Ύποπτες συσκευές επικοινωνίας βρέθηκαν σε κινεζικό εξοπλισμό που παίζει κρίσιμο ρόλο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλες υποδομές, αναγκάζοντας τις αμερικανικές υπηρεσίες να επανεξετάσουν τον κίνδυνο σαμποτάζ ή κατασκοπείας.

Δύο πηγές που δεν κατονομάζονται δήλωσαν στο Reuters ότι ραδιοπομποί και άλλες συσκευές βρέθηκαν σε κινεζικούς αντιστροφείς (inverter), οι οποίοι μετατρέπουν την ηλεκτρική τάση από συνεχή σε εναλασσόμενη.

Χρησιμοποιούνται για τη σύνδεση των φωτοβολταϊκών και αιολικών εγκαταστάσεων στα δίκτυα ηλεκτροδότησης, καθώς και σε βιομηχανικές μπαταρίες, αντλίες θερμότητας και φορτιστές ηλεκτρικών οχημάτων.

Πολλοί αντιστροφείς είναι σχεδιασμένοι να ρυθμίζονται από απόσταση για εργασίες συντήρησης και ενημέρωσης λογισμικού, συνήθως όμως οι εταιρείες που τους αγοράζουν εγκαθιστούν firewall για να εμποδίσουν τη μετάδοση δεδομένων στην Κίνα.

Η τελευταία αποκάλυψη αφορά συσκευές επικοινωνίας που δεν εμφανίζονται στα έγγραφα των προϊόντων. Εντοπίστηκαν σε αντιστροφείς φωτοβολταϊκών συστημάτων που αποσυναρμολογήθηκαν από αμερικανούς ειδικούς που ελέγχουν τα δίκτυα ηλεκτροδότησης για κενά ασφάλειας, είπαν οι πηγές του Reuters.

Τους τελευταίους εννέα μήνες, πρόσθεσε μια από τις πηγές, μυστηριώδεις συσκευές επικοινωνίας, μεταξύ άλλων ραδιοπομποί, βρέθηκαν επίσης σε μπαταρίας διαφόρων κατασκευαστών στην Κίνα.

Οι συσκευές αυτές προσφέρουν επιπλέον κανάλια επικοινωνίας που θα επέτρεπαν την παράκαμψη των εταιρικών firewall με «δυνητικά καταστροφικές συνέπειες».

«Γνωρίζουμε πως η Κίνα πιστεύει πως έχει αξία να βάζει τουλάχιστον κάποια στοιχεία των βασικών υποδομών μας σε κίνδυνο καταστροφής ή διακοπής» σχολίασε ο Μαρκ Ρότζερς, πρώην διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας (NSA) των ΗΠΑ.

«Πιστεύω ότι οι Κινέζοι ελπίζουν εν μέρει ότι η ευρεία χρήση αντιστροφέων περιορίζει τις επιλογές της Δύσης στην αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος ασφάλειας» πρόσθεσε.

Απαντώντας σε αίτημα του Reuters, η κινεζική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον αρνήθηκε τις κατηγορίες. «Διαφωνούμε με τη γενίκευση της ιδέας της εθνικής ασφάλειας, τη διαστρέβλωση και τη λασπολογία για τα επιτεύγματα της Κίνας στις υποδομές».

Μεγάλο μέρος των ηλιακών πάρκων στην Ευρώπη χρησιμοποιεί αντιστροφείς κινεζικής κατασκευής (Reuters)

Ειδικοί είπαν ότι η απενεργοποίηση των αντιστροφέων από απόσταση ή η αλλαγή των ρυθμίσεων μέσω των κρυφών συσκευών επικοινωνίας θα μπορούσε να προκαλέσει «εκτεταμένα μπλακάουτ».

«Ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ενσωματωμένος τρόπος να καταστρέψει κανείς το δίκτυο» είπε μια από τις δύο πηγές, οι οποίες αρνήθηκαν να κατονομάσουν τους κατασκευαστές των αντιστροφέων ή να διευκρινίσουν πόσες ύποπτες συσκευές εντόπισαν.

Απαντώντας σε αίτημα του Reuters, το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας δήλωσε ότι παρακολουθεί τους κινδύνους που συνδέονται με αναδυόμενες τεχνολογίας. Επισήμανε ακόμα ότι υπάρχουν «σημαντικές προκλήσεις» σχετικά με τα έγγραφα των κατασκευαστών που παραθέτουν τις λειτουργίες των προϊόντων τους.

«Αν και οι λειτουργίες αυτές μπορεί να μην έχουν κακόβουλο χαρακτήρα, έχει κρίσιμη σημασία για όσους προκηρύσσουν προμήθειες να έχουν πλήρη γνώση των δυνατοτήτων των προϊόντων που παραλαμβάνονται» δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου.

Σχέδια για απαγορεύσεις

Καθώς οι σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας επιδεινώνονται, η Ουάσιγκτον και άλλες κυβερνήσεις επανεξετάζουν τον ρόλο των κινεζικών προϊόντων σε υποδομές στρατηγικής σημασίας, λόγω ανησυχίας για τον κίνδυνο σαμποτάζ ή κυβερνοκατασκοπείας, δήλωσαν δύο πρώην κυβερνητικοί αξιωματούχοι.

Τον Φεβρουάριο, δύο γερουσιαστές κατέθεσαν νομοσχέδιο που απαγορεύει στο υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας να προμηθεύεται μπαταρίες από ορισμένους κατασκευαστές στην Κίναπου φέρονται να έχουν στενή σύνδεση με το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Η έγκρισή του όμως εκκρεμεί.

Ορισμένες εταιρείες ενέργειας ετοιμάζονται τώρα για ανάλογες απαγορεύσεις σε κινεζικούς αντιστροφείς, ανέφεραν τρεις πηγές που γνωρίζουν την υπόθεση.

«Καταστροφικές συνέπειες»

Ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αντιστροφέων σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η κινεζική Huawei, η οποία αντιστοιχούσε το 2022 στο 29% των πωλήσεων. Στη δεύτερη και τρίτη θέση βρίσκονται οι κινεζικές εταιρείες Sungrow και Ginlong Solis, σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία Wood Mackenzie.

Από το 2019, οι ΗΠΑ εφαρμόζουν αυστηρούς περιορισμούς στα προϊόντα της Huawei λόγω ανησυχίας για σαμποτάζ ή κυβερνοκατασκοπεία μέσω των δικτύων κινητής τηλεφωνίας ή άλλων υποδομών.

Η κινεζική νομοθεσία υποχρεώνει εξάλλου τους κατασκευαστές να συνεργάζονται με τις υπηρεσίες πληροφοριών, κάτι που σημαίνει ότι η κινεζική κυβέρνηση θα μπορούσε δυνητικά να αποκτήσει τον έλεγχο των ύποπτων συσκευών.

H Λιθουανία έχει ήδη επιβάλει περιορισμούς στη χρήση κινεζικών αντιστροφέων σε φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις (Reuters)

Οι αντιστροφείς της Huawei απαγορεύτηκαν το 2019 στις ΗΠΑ μαζί με τον εξοπλισμό της για δίκτυα 5G, ωστόσο η εταιρεία παραμένει βασικός προμηθευτής σε άλλες χώρες.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κατασκευαστών Ηλιακής Ενέργειας, στην Ευρώπη υπάρχουν φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις ισχύος 200 Gigawatt που συνδέονται με αντιστροφείς κινεζικής κατασκευής.

Σύμφωνα με ειδικούς, μια έξωθεν παρέμβαση σε εγκατσστάσεις συνολικής ισχύος μόλις 3-4 GW θα ήταν αρκετή για να προκαλέσει διακοπές.

«Αν μπορέσεις να ελέγξεις από απόσταση έναν μεγάλο αριθμό αντιστροφέων, και κάνεις κάτι κακόβουλο σε όλους ταυτόχρονα, αυτό θα μπορούσε να έχει καταστροφικές και παρατεταμένες συνέπειες για το δίκτυο» δήλωσε ο Ούρι Σάντοτ, διευθυντής κυβερνοασφάλειας στην ισραηλινή εταιρεία μετατροπέων SolarEdge.

Στρατηγική εξάρτηση

Άλλες χώρες, όπως η Λιθουανία και η Εσθονία, έχουν αναγνωρίσει τον κίνδυνο για την ενεργειακή τους ασφάλεια.

Τον Νοέμβριο, η κυβέρνηση της Λιθουανίας ψήφισε νόμο που απαγορεύει την εξ αποστάσεως πρόσβαση σε μπαταρίες και ηλιακές και αιολικές εγκαταστάσεις άνω των 100 kilowatt, κάτι που περιόρισε αυτόματα τη χρήση κινεζικών αντιστροφέων.

Ο υπουργός Ενέργειας Ζιγκιμάντας Βαϊτσιούνας δήλωσε μάλιστα ότι το μέτρο μπορεί να επεκταθεί ακόμα και στα φωτοβολταϊκά για στέγες.

Η εσθονική κυβέρνηση αρνήθηκε να διευκρινίσει αν έχει λάβει μέτρα, ωστόσο ο γενικός διευθυντής της υπηρεσίας πληροφοριών του υπουργείου Εξωτερικών, Κάουπο Ρόσιν, δήλωσε ότι η χώρα θα κινδύνευε από εκβιασμούς της Κίνας αν δεν απαγόρευε τον κινεζικό εξοπλισμό σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας, όπως η ηλιακή ενέργεια.

Στη Βρετανία, η αξιολόγηση του κινδύνου για τις εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των αντιστροφέων, αναμένεται να ολοκληρωθεί τους επόμενους μήνες, δήλωσε πηγή που γνωρίζει το θέμα.

Ένα ανησυχητικό περιστατικό συνέβη τον Νοέμβριο, όταν μια εμπορική διαμάχη μεταξύ δύο κατασκευαστών αντιστροφέων στην Κίνα, της Solar Ark και της Deye, οδήγησε στην απενεργοποίηση αντιστροφέων στις ΗΠΑ και άλλες χώρες με εξ αποστάσεως παρέμβαση από την Κίνα.

Το περιστατικό κατέδειξε τον κίνδυνο έξωθεν παρέμβασης και προκάλεσε ανησυχία σε κυβερνητικούς αξιωματούχους, ανέφεραν τρεις πηγές του Reuters.

Αξιωματούχος του NATO σχολίασε τις τελευταίες αποκαλύψεις λέγοντας ότι η Κίνα εντείνει τις προσπάθειες ελέγχου των υποδομών στις χώρες της συμμαχίας.

«Πρέπει να αναγνωρίσουμε τις στρατηγικές εξαρτήσεις και να λάβουμε μέτρα για τον περιορισμό τους» είπε.